Theatr Iolo

Cer I Ffwrdd

Theatr Iolo

In summer 2020, Theatr Iolo ran a competition for children and young people between the ages of 7 and 16 to write an original ten-minute play. The competition was launched at a time when most children and young people were learning from home due to COVID-19 and provided a creative activity for children and young people whilst theatres were closed.

We received entries from many young people and enjoyed reading every single one of them! It was a difficult decision, but we are delighted to announce that the winning plays are The Wakey-Wake-Amatic by Esme (age 10), Home from War by Lauren (age 14), Two Worlds, One Meal by Faaris (age 13) and Cer i Ffwrdd by Rhiana (age 15).

The plays were originally set to be performed at the Sherman Theatre but, as theatres around the country remain closed, the four winning scripts have been recorded as audio plays that can be listened to at home or in schools on the Theatr Iolo podcast channel.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yn haf 2020, cynhaliodd Theatr Iolo gystadleuaeth i blant a phobl ifanc rhwng 7 ac 16 oed ysgrifennu drama ddeng munud wreiddiol. Lansiwyd y gystadleuaeth ar adeg pan oedd y rhan fwyaf o blant a phobl ifanc yn dysgu gartref oherwydd COVID-19 ac yn darparu gweithgaredd creadigol i blant a phobl ifanc tra bod theatrau ar gau.

Cawsom gynigion gan lawer o bobl ifanc a mwynhau darllen pob un ohonynt! Roedd yn benderfyniad anodd, ond rydym yn falch iawn o gyhoeddi mai'r dramâu buddugol yw The Wakey-Wake-Amatic gan Esme (10 oed), Home from War gan Lauren (14 oed), Two Worlds, One Meal gan Faaris (13 oed) ) a Cer i Ffwrdd gan Rhiana (15 oed).

Yn wreiddiol, gosodwyd y dramâu i gael eu perfformio yn Theatr y Sherman ond, wrth i theatrau ledled y wlad aros ar gau, mae’r pedair sgript fuddugol wedi’u recordio fel dramâu sain y gellir gwrando arnynt gartref neu mewn ysgolion ar sianel podlediad Theatr Iolo.

Mae’r cymeriad ‘Person’ yn dangos y person mae pobl arall yn gweld, ac mae’r cymeriad ‘Ymennydd’ yn dangos y proses meddyliol mae’r person yn mynd trwy. 

 

Weithiau dwi’n teimlo bydd e’n neis i gallu dweud wrth fy ymenydd “cer i ffwrdd”!

 

Mae person yn eistedd ar sofa, ac mae Ymennydd off llwyfan.

 

Ymennydd yn cerdded draw at y sofa, yn eistedd lawr, ac wedyn yn shyfflo lan tuag at Person.

 

YMENNYDD                                         Hei.

 

PERSON                                               Beth?

 

YMENNYDD                                         Sut wyt ti?

 

PERSON                                               Eitha’ hapus actually.

 

YMENNYDD                                         Na ti ddim.

 

PERSON                                               Beth?

 

YMENNYDD                                         Ti ddim.

 

PERSON                                               Pam?

 

YMENNYDD                                         Ti jyst ddim. Does dim byd i fod yn hapus am. Dylet ti fod yn miserable. 

PERSON                                               …oh.

 

Person yn pigo lan llyfr ac yn dechrau darllen, Ymennydd yn darllen dros ei ysgwydd

 

 

Sirens yn y cefndir, fel o tu allan

 

Y dau yn edrych i fyny, Person yn edrych nôl ar ôl eiliad, Ymennydd yn aros yn edrych ‘tu allan’

 

YMENNYDD                                         Mae holl teulu ti ‘di marw.

 

Person yn edrych i fyny mewn syrpreis

 

PERSON                                               Beth?!

 

Ymennydd yn edrych at Person

 

YMENNYDD                                         Mae nhw ‘di marw.

 

PERSON                                               Be’ ti’n meddwl?

 

YMENNYDD                                         Ambiwlans hwna. Nhw gyd ‘di marw mewn car crash.

 

PERSON                                               Ond, nhw ddim hyd yn oed yn yr ardal??

 

YMENNYDD                                         O’ nhw ar y ffordd i ddweud bod ffrindiau ti gyd newydd marw.

 

Person yn dechrau panico

 

PERSON                                               Ond-

 

YMENNYDD                                         Mae pawb ‘di marw.

 

PERSON                                               Oh my gosh, mae pawb ‘di marw.

 

YMENNYDD                                         Yep.

 

PERSON                                               Nes i erioed dweud bod fi’n caru nhw?

 

YMENNYDD                                         Siwr o fod ddim.

 

Person yn panico llawer, wedyn ar ôl moment yn tynnu ffôn allan o poced nhw ac yn edrych ar y sgrîn ac yn stopio panico

 

PERSON                                               Mam newydd tecsto fi.

 

 

 

 

YMENNYDD                                         O, nhw heb marw te. Oops!

 

Ymennydd yn chwerthin

 

PERSON                                               Nei di jyst gad fi fod?

 

YMENNYDD                                         Mmm… na.

 

Person yn troi i ffwrdd ac yn rhoi clustffonau mewn

YMENNYDD                                         Be’ ti’n neud?

 

PERSON                                               Meditation. Nawr, bydd yn dawel.

 

Person yn gwasgu botwm ar y ffôn ac yn cau ei llygaid, ac yn dechrau anadlu’n dwfn

 

Ar ôl un anadl, mae Ymennydd yn dechrau gwaeddu yn clust Person Person yn trio anwybyddu Ymennydd ac yn cario ymlaen neud y meditation

 

Person yn rhoi lan ar ôl ychydig ac yn tynnu allan y clustffonau

 

PERSON                                               Fine. Sai mynd i eistedd fan hyn trwy’r dydd. Ni’n mynd am dro.

 

YMENNYDD                                         Na. So ti gallu mynd tu allan. Beth os mae na escaped bear neu rhywbeth. 

 

PERSON                                               Escaped bear? O ble?!

 

YMENNYDD                                         Y sŵ.

 

PERSON                                               Y sŵ?? Pa sŵ? Does dim sŵ unrhywle fan hyn. 

 

YMENNYDD                                         Ie, ond, mae eirth gallu rhedeg 50 troedfedd yr eiliad. 

 

PERSON                                               Ie ond… sut ti’n gwbod hwna?

 

YMENNYDD                                         Erthygl nes i ddarllen tri blwyddyn yn ôl.

 

PERSON                                               Ond, ti ddim yn cofio dyddiadau penblwydd ffrindiau?

 

YMENNYDD                                         Wel, fi yn cofio nhw, jyst dim reit nawr. Y pwynt yw, gall arth dal dod a bwyta ti. Neu llew, neu teig-

 

 

PERSON                                               Na. Sai’n gwrando. Ni’n mynd allan nawr.

 

Y dau yn sefyll ac yn cerdded i’r ochr

Person yn cloi y drws

 

PERSON                                               Reit. Fi ‘di cloi’r drws.

 

YMENNYDD                                         Ie.

 

Y dau yn dechrau cerdded ar draws y llwyfan

 

(Tra’n cerdded)

YMENNYDD                                         Ti heb cloi’r drws.

 

PERSON                                               Beth?

 

YMENNYDD                                         Ti heb cloi’r drws.

 

PERSON                                               Fi’n eithaf siwr wnes i…

 

Ymennydd yn dal braich Person an yn llusgo nhw nôl i’r ochr yn ailadrodd bod y drws heb cael ei gloi

            

PERSON                                               Gweld. Wnes i gloi’r drws.

 

YMENNYDD                                         O ie.

 

Y dau yn cerdded ar draws y llwyfan eto

 

YMENNYDD                                         Ti heb cloi’r drws.

 

Person yn gwaeddu mewn exasperation ac yn cerdded nôl, gyda Ymennydd yn dilyn.

                        

PERSON                                               Edrych! Mae’r drws ‘di cloi! Ti’n gwbod beth, dim ots. Wnawn ni jyst aros mewn.

 

Y dau yn cerdded nôl i’r soffa

 

Person yn eistedd ar y soffa, Ymennydd yn gorwedd ar y llawr ac yn syllu mewn i’r gofod

 

PERSON                                               Ti gallu troi’r peiriant golchi ar?

 

YMENNYDD                                         Iawn.

 

Ymennydd ddim yn symud

PERSON                                               Nawr, plîs?

 

YMENNYDD                                         Ie.

 

PERSON                                               Ti ddim yn symud.

 

YMENNYDD                                         Wna’i neud e nawr.

 

PERSON                                               Ti gallu sefyll lan a neud e te?

 

YMENNYDD                                         Ie, fi’n neud e nawr, onest.

PERSON                                               Ond, ti dal ddim yn symud.

 

YMENNYDD                                         Mmm.

 

Person yn tynnu ffôn nhw allan

 

PERSON                                               Mae’r marched ‘di gofyn os fi ishe mynd allan heno.

 

YMENNYDD                                         Na, ti ddim gallu mynd.

 

PERSON                                               Pam?

 

YMENNYDD                                         Gall gymaint o bethau gwael digwydd. 

 

PERSON                                               Wel, be’ fi fod dweud i nhw te?

 

YMENNYDD                                         Pen tost?

 

PERSON                                               Sa’i gallu jyst dweud celwydd.

 

Ymennydd yn taro Person yn y pen

 

PERSON                                               OW!!

 

YMENNYDD                                         Ti ddim gallu mynd.

 

PERSON                                               Ond sa’i ‘di gadael y tŷ am wythnos.

 

YMENNYDD                                         Felly bydd un dydd ddim yn neud gwahaniaeth.

 

PERSON                                               …Digon teg. Reit. Fi ‘di cael digon o ti heddiw. Dwi angen cysgu, felly gad fi fod. Iawn?

 

 

 

 

YMENNYDD                                         Iawn.

 

Person yn gorwedd lawr ar y sofa. Ar ôl cwpl o eiliadau o dawelwch, Ymennydd yn mynd lan at clust Person ac yn gwaeddu

 

Person yn eistedd lan ac yn ‘sigh-o’

 

Y DIWEDD