ΜΙΛΑ ΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΑ Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου

Ο Λόρδος Βύρωνας και η Ελληνική Επανάσταση του 1821

March 25, 2022 Δρ Roderick Beaton, Ομότιμος καθηγητής στην Έδρα Κοραή Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Φιλολογίας στο King’s College London
ΜΙΛΑ ΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΑ Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου
Ο Λόρδος Βύρωνας και η Ελληνική Επανάσταση του 1821
Show Notes

Παρόλο που ο διάσημος βρετανός ευπατρίδης και ποιητής Λόρδος Βύρων δεν έφτασε ποτέ στην Κύπρο, η συμβολή του στον εθνικό Αγώνα των Ελλήνων είναι πασίγνωστη. Γεννημένος στο Λονδίνο το 1788 από άγγλο πατέρα και σκωτσέζα μητέρα, έζησε τα περισσότερα από τα 10 πρώτα χρόνια της ζωής στη Σκωτία, μέχρι που να κληρονομήσει τον αριστοκρατικό τίτλο σε ηλικία 11 ετών. Γνώρισε την τουρκοκρατούμενη Ελλάδα όταν αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ της Αγγλίας και ταξίδεψε από το 1809 μέχρι το 1811 στην Ήπειρο, τη Στερεά Ελλάδα, την Αθήνα (όπου διέμεινε για αρκετούς μήνες), την Πελοπόννησο, μαζί με τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη της σημερινής Τουρκίας.
Από τις εμπειρίες αυτές εμπνέεται με την ιδέα της παλιγγενεσίας της αρχαίας δόξας. Το 1812,
κυκλοφορεί το ποίημά του, Το Προσκύνημα του Τσάιλδ Χάρολδ, και γίνεται αμέσως μπεστ-σέλλερ, όχι μόνο στην Αγγλία αλλά μεταφρασμένο σε όλες σχεδόν τις γλώσσες της Ευρώπης. ΄Ολος ο κόσμος μιλούσε για το «διάσημο» Λόρδο Βύρωνα – άρα, αφού το δεύτερο μέρος του ποιήματος αφιερώνεται στην Ελλάδα και τους σύγχρονους Έλληνες, μιλούσαν ακόμα και για το ελληνικό ζήτημα. 
Την άνοιξη του 1821, βρίσκεται ο Βύρωνας αυτοεξόριστος από την πατρίδα, στη Ραβέννα της Ιταλίας. Περνούν δύο χρόνια μέχρι που να το πάρει απόφαση: να κατεβεί στην επαναστατημένη Ελλάδα και να πάρει ενεργό μέρος στον Αγώνα. Ξαφνικά, από ρέμπελος, ρομαντικός, και ποιητής όπως ήταν μέχρι τώρα, μέσα σε 2-3 μήνες αλλάζει χαρακτήρα. Γίνεται επαναστάτης. Γίνεται άνθρωπος με πολιτική δράση. Ξεμπαρκάρει στην ελεύθερη Ελλάδα, στο Μεσολόγγι, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο, Παραμονή Χριστουγέννων, το 1823. Από τότε δουλεύει ακατάπαυστα μαζί με τον πολιτικό ηγέτη Αλέξ. Μαυροκορδάτο ώστε να εξασφαλίσουν πόρους και να αναπτύξουν τις βασικές αρχές μιας οικονομικής πολιτικής για την Ελλάδα. Λειτουργεί ως μαγνήτης τ’ όνομα του Βύρωνα, ώστε να συσσωρευθούν χρήματα από το εξωτερικό. Όταν πέθανε, η πρώτη δόση του ποσού των 800,000 στερλινών που είχαν υποσχεθεί και που είχε συγκεντρωθεί από ιδιώτες συνδρομητές στο Λονδίνο, είχε ήδη σταλεί με προορισμό την Ελληνική κυβέρνηση. Και η πολιτική δραστηριότητα του Βύρωνα δεν τελειώνει με τον οικονομικό τομέα. Ουσιαστικό ρόλο θα παίξει κι η διπλωματία με στόχο
την αναγνώριση της ελεύθερης Ελλάδας εκ μέρους των ξένων δυνάμεων.

Όλα τελειώνουν τραγικά στις 7/19 Απριλίου 1824. Στο παραλήρημα του τελευταίου πυρετού, λίγο πριν πεθάνει, ο Βύρωνας ονειροπολεί τη συμπλήρωση της αποστολής του. Φαντάζεται πως ήδη θριάμβευσε η επανάσταση. Η Ελλάδα είναι ελεύθερη. Και ο ίδιος φτάνει στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ως πρώτος διπλωματικός απεσταλμένος της απελευθερωμένης Ελλάδας. Δεν έγιναν, φυσικά, έτσι τα πράγματα – αλλά μπορεί να πει κανείς ότι ο μέγας φιλέλληνας στα τελευταία του προέβλεπε την τελική έκβαση της Ελληνικής Επανάστασης, που θα τη σφραγίσει το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, τις 3 Φεβρουαρίου 1830, με την πρώτη επίσημη αναγνώριση της «πλήρους ανεξαρτησίας» του νεοσύστατου κράτους: της Ελλάδας.