Στην Κύπρο, κατά τον 18ο αιώνα εγκαινιάζεται μία περίοδος κατά την οποία η οικονομική ανάπτυξη και το άνοιγμα προς τη Δύση ευνοούν ένα ευρύτερο ενδιαφέρον για μια πνευματική ανανέωση στο νησί. Μια έκφανσή του ενδιαφέροντος για μια πνευματική αναγέννηση στο νησί αποκαλύπτει η συγκρότηση αυτή την εποχή ιδιωτικών βιβλιοθηκών. Στη διάλεξη παρουσιάζονται συνολικά εννέα περιπτώσεις ιδιωτικών βιβλιοθηκών που συγκροτήθηκαν από Κυπρίους ή ξένους εγκατεστημένους στο νησί κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα. Οι κτήτορες των βιβλιοθηκών αυτών δεν είναι αποκλειστικά υψηλά ιστάμενοι κληρικοί, όπως συνέβαινε παλαιότερα. Οι ιδιοκτήτες των βιβλιοθηκών εντοπίζονται στους κύκλους των Φαναριωτών της Κωνσταντινούπολης ή των Παραδουνάβιων ηγεμονιών και των ευγενών των Επτανήσων, στους κύκλους των ανώτατων και ανώτερων αξιωματούχων του κράτους, στον ανώτατο και ανώτερο κλήρο και ανάμεσα στους λογίους δασκάλους. Όπως δείχνει το περιεχόμενο των βιβλιοθηκών, στις περιπτώσεις που αυτό μας είναι γνωστό, η κυπριακή λογιοσύνη του 18ου αιώνα, αν και στην πλειοψηφία της υπήρξε φορέας μιας παραδοσιακής κοσμοθεωρίας, εκδήλωσε ενδιαφέρον για νεωτεριστικές αντιλήψεις, οι οποίες συνδέονταν με ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Bιογραφικό ομιλήτριας:
Η Δρ Μαργαρίτα Ιωάννου είναι υπότροφος-ερευνήτρια (Νησίδες Αριστείας, Ορίζοντας 2020) στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην έρευνα του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού με έμφαση στον νεοελληνικό Διαφωτισμό και στη κυπριακή ιστορία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1571-1878), καθώς και στη μελέτη της ταξιδιωτικής γραμματείας (από τις απαρχές της μέχρι και σήμερα). Έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες για ζητήματα που αφορούν τη νεοελληνική λογοτεχνία (18ος-19ος αι.), την έκδοση κειμένων, την ιστορία του βιβλίου και της τυπογραφίας, την ιστορία των ιδεών και την πολιτισμική ιστορία, αλλά την πνευματική ιστορία της Κύπρου (β΄ μισό του 17ου αιώνα α΄ μισό 19ου αιώνα). Άρθρα και μελέτες της έχουν φιλοξενηθεί στον Κονδυλοφόρο, στα Δωδεκανησιακά Χρονικά, στην Επετηρίδα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, στην Επετηρίδα της Κυπριακής Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών, στην Επετηρίδα του Κέντρου Μελετών της ιεράς Μονής Κύκου, στις Κυπριακαί Σπουδαί κ.α. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Frederick (Λευκωσία).