unikkaat / unipkaat ungipaghat / nallunairutet Circumpolar Waves

Inuktitut Podcast Series – Mary Simon – Arctic Council

June 21, 2021 Inuit Circumpolar Council Season 2 Episode 8
unikkaat / unipkaat ungipaghat / nallunairutet Circumpolar Waves
Inuktitut Podcast Series – Mary Simon – Arctic Council
Show Notes

In the eighth episode of our Inuktitut podcast series, we welcome former CBC Igalaaq broadcaster Madeline Allakariallak as our host. She speaks with Inuit leader Mary Simon on the development of the Arctic Council. 

Mary Simon is a former President of Makivik Corporation, Inuit Tapiriit Kanatami, and Chair of the Inuit Circumpolar Council. She was Canada’s first Arctic Ambassador, and then Ambassador to Denmark. Mary has received numerous honorary degrees, the Order of Quebec, and the Order of Canada. She’s currently the Senior Negotiator for the Nunavik Self-Determination process.

She was instrumental in the creation of the Arctic Council in the mid 1990s. The Arctic Council celebrates its 25th anniversary in 2021. In this podcast Mary Simon discusses what lead up to its creation, and the work it has done on behalf of Inuit. ICC is a Permanent Participant at the Arctic Council. 

Music on this podcast is by Nelson Tagoona, Inuit throat boxing artist from Baker Lake, Nunavut. Additional narration is by Hazel Ootoowak, Project and Office Coordinator at ICC Canada.


ᐊᔾᔨᒌᙱᑦᑐᓂᑦ ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ ᓂᐱᓕᐅᕆᔭᐅᓯᒪᔪᑦ ᐅᓂᒃᑳᑦ ᐹᑦᑳᔅᑯᑦ – ᒥᐊᓕ ᓴᐃᒪᓐ  – ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᑲᑎᒪᔨᑦ

 8−ᖓᓐᓂ ᓴᖅᑭᔮᖅᑎᑕᐅᔪᓂᒃ ᐃᓄᒃᑐᑎᑦ, ᑐᓐᖓᓱᑦᑎᑦᑎᕗᒍᑦ ᓰᐲᓰᒃᑯᑦ ᐃᒐᓛᒃᑰᖃᑦᑕᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᒫᑕᓕᓐ ᐊᓚᒃᑲᕆᐊᓪᓚᒃ ᐅᖃᖅᑎᐅᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ. ᐅᖃᖃᑎᖃᓚᐅᕐᖓᑦ ᐃᓄᒻᒥᑦ ᓯᕗᓕᖅᑎᒥ ᒥᐊᓕ ᓴᐃᒪᓐᒥᑦ ᐱᕙᓪᓕᐊᓂᖏᓐᓂ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᑲᑎᒪᔨᖏᓐᓂ. 

ᒥᐊᓕ ᓴᐃᒪᓐ ᐊᖏᔪᖅᑳᖑᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᒪᑭᕕᒃ ᑯᐊᐳᕇᓴᒃᑯᓐᓄᑦ, ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᒃ ᑲᓇᑕᒥ, ᐊᒻᒪᓗ ᐃᔅᓯᕙᐅᑕᐅᓪᓗᓂ ᐃᓄᐃᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒦᖑᖃᑎᒌᑦ ᑲᑎᒪᔨᖏᓐᓄᑦ. ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᖑᓪᓗᓂ ᑲᓇᑕᐅᑉ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᓂᖓᓐᓂ ᑐᓐᖓᓴᐃᔨᐅᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ (ᐊᒻᐹᓴᑐ), ᐊᒻᒪᓗ ᑐᓐᖓᓴᐃᔨᐅᓪᓗᓂ ᑕᓐᒫᒃᑯᒧᑦ. ᒥᐊᓕ ᐊᒥᓱᑲᓪᓚᓐᓂᒃ ᐸᐃᑉᐸᖅᑖᖅᑎᑕᐅᓯᒪᒻᒥᔪᖅ, ᐃᓕᓴᕆᔭᐅᔾᔪᑎᒥᓪᓗ ᑯᐸᐃᑦ ᑕᕐᕋᓐᖏᓐᓂ, ᐊᓯᖏᓂᓪᓗ ᑲᓇᑕᒥ ᐃᓕᓴᕆᔭᐅᔾᔪᓂᒃ. ᒫᓐᓇ ᐊᖏᔪᖅᑳᖑᓪᓗᓂ ᐊᐃᕙᔨᓄᑦ ᓄᓇᕕᒻᒥ ᓇᒻᒥᓂᖅ ᐱᓕᕆᖃᑎᒌᓐᓂᐊᕐᓂᒧᑦ.

ᐊᔅᓱᐊᓗᒃ ᐃᑲᔫᑎᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᓴᖅᑭᖅᑕᐅᓕᖅᑎᓪᓗᒍ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᑲᑎᒪᔩᑦ 1990−ᖏᓐᓂ. ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᑲᑎᒪᔩ ᓇᓪᓕᐅᓂᖅᓯᐅᕋᑖᓚᐅᖅᑐᑦ ᐅᑭᐅᓄᑦ 25−ᓄᑦ 2021-ᒥ. ᑖᓐᓇ ᓂᓪᓕᐊᑎᓪᓗᒍ ᒥᐊᓕ ᓴᐃᒪᓐ ᐅᖃᐅᓯᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᑭᓱᒧᑦ ᐱᒋᐊᖅᑎᑦᑎᓂᕐᒪᖔᑕ, ᖃᓄᐃᓘᕐᓂᖏᓐᓂᓪᓗ ᐃᓄᓐᓄᑦ. ᐃᓄᐃᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒦᖃᑎᒌᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᓴᖅᑭᔮᖏᓐᓇᖅᑐᖅ ᐱᖃᑕᐅᖏᓐᓇᖅᑐᑎᓪᓗ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᑲᑎᒪᔨᖏᑦ. 

ᑐᓴᕐᓈᑎᑦᑎᑎᓪᓗᒍ ᐃᖏᖅᑐᑦ ᓂᐱᓕᐅᕆᔭᐅᓯᒪᔪᒥᒃ ᐹᑦᑳᔅᑯᑦ ᑖᔅᓱᒪᐅᑉ ᓂᐅᓪᓴᓐ ᑕᒍᕐᓈᖅ, ᐃᓄᐃᑦ ᑲᑕᔾᔭᕐᓂᖅ ᐊᑐᖅᓱᒍ ᐃᙱᓲᖅ ᖃᒪᓂᑦᑐᐊᖅ, ᓄᓇᕗᒻᒥᐅᑕ. ᖄᒃᑲᓐᓂᐊᒍᑦ ᕼᐊᐃᓱ ᐆᑦᑐᕙᒃ ᐅᓂᒃᑳᖅᑐᖅ, ᐱᓕᕆᐊᒃᓴᓄᑦ ᐊᒡᓚᕝᕕᒻᒥᓪᓗ ᑲᒪᔨᐅᔪᖅ ᐃᓄᐃᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑕᐅᖃᑎᒌᑦ ᑲᑎᒪᔨᖏᓐᓄᑦ ᑲᓇᑕᒥ. 

ᑐᑭᓯᒋᐊᒃᑲᓐᓂᕈᒪᓐᓂᕈᕕᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑕᐅᖃᑎᒌᑦ ᑲᑎᒪᔨᖏᑦ ᒥᒃᓵᓄᑦ, ᑕᑯᒋᐊᕐᓗᒍ ᐃᑭᐊᖅᑭᕕᕗ ᖃᕆᓴᐅᔭᒃᑯᑦ ᐅᕗᖓ www.inuitcircumpolar.com ᐅᕝᕙᓘᓐᓃᑦ ᓇᓂᔭᐅᔪᓐᓇᖅᑐᒍᑦ ᖃᕆᓴᐅᔭᒃᑯᑦ ᐳᓚᐅᑎᑎᒍᑦ ᕙᐃᔅᐳᒃᑯᑦ, ᖃᕋᓴᐅᔭᒃᑯᓪᓗ ᐳᓚᐅᑎᑎᒍᑦ ᑐᐃᑐᒃᑯᑦ.


Ajjigiinngittunit Inuktitut Nipiliurijausimajut Unikkaat Paatkaaskut – Miali Saiman  – Ukiuqtaqtumi Katimajit

8−nganni saqqijaaqtitaujunik Inuktutit, tunngasuttittivugut Siipiisiikkut Igalaakkuuqattalauqsimajuq Maatalin Alakkariallak uqaqtiulauqsimajuq. Uqaqatiqalaurngat Inummit Sivuliqtimi Miali Saimanmit pivallianinginni Ukiuqtaqtumi Katimajinginni.

Miali Saiman Angijuqqaangulauqsimajuq Makivik Kuapuriisakkunnut, Inuit Tapiriik Kanatami, ammalu Issivautaulluni Inuit Ukiuqtaqtumiinguqatigiit Katimajinginnut. Sivulliqpaangulluni Kanataup Ukiuqtaqtuninganni Tunngasaijiulauqsimajuq (Ampaasatu), ammalu Tunngasaijiulluni Tanmaakkumut. Miali amisukallannik paippaqtaaqtitausimammijuq, ilisarijaujjutimillu Kupait Tarrannginni, asinginillu Kanatami ilisarijaujjunik. Maanna Angijuqqaangulluni aivajinut Nunavimmi Namminiq Piliriqatigiinniarnimut. 

Assualuk ikajuutiqalauqtuq saqqiqtauliqtillugu Ukiuqtaqtumi Katimajiit 1990−nginni. Ukiuqtaqtumi Katimajii nalliuniqsiurataalauqtut ukiunut 25−nut 2021-mi. Taanna nilliatillugu Miali Saiman uqausiqalauqtuq kisumut pigiaqtittinirmangaata, qanuiluurninginnillu Inunnut. Inuit Ukiuqtaqtumiiqatigiit Kanatami Saqqijaanginnaqtuq Piqataunginnaqtutillu Ukiuqtaqtumi Katimajingit.

Tusarnaatittitillugu ingiqtut nipiliurijausimajumik Paatkaaskut taassumaup Niulsan Tagurnaaq, Inuit Katajjarniq atuqsugu inngisuuq Qamanittuaq, Nunavummiuta. Qaakkanniagut ᕼaisu Uuttuvak unikkaaqtuq, Piliriaksanut Aglavvimmillu Kamajiujuq Inuit Ukiuqtaqtumiutauqatigiit Katimajinginnut Kanatami.