Vanaf 1774 was Loosdrecht tien jaar lang de enige plek in Nederland waar porselein gemaakt werd. Het was bovendien een werkgelegenheidsproject: dominee Joannes de Mol (1726-1782) begon de porseleinfabriek om de arme inwoners van Loosdrecht aan werk en een inkomen te helpen. Hierover spreekt Caspar Stalenhoef met Rik van Wegen, conservator van Kasteel-Museum Sypesteyn.

Dit porselein is een van de vele Gooise museumschatten die te vinden zijn in de collectieportal van de Samenwerkende Musea in Gooi & Vecht. Klik hier om de collectieportal te doorzoeken op porselein.

Muziek: ‘Borough’ en ‘Palms Down’ van Blue Dot Sessions
Podcastproductie: Caspar Stalenhoef

In 2015 opende Koningin Máxima het Papageno Huis in Laren, dat is opgericht voor jongeren met autisme. Dat huis is een project van de Stichting Papageno, die in 1997 is opgericht door Aaltje van Zweden-van Buuren en haar man Jaap van Zweden. Voor een volle zaal met publiek spreekt Jan Rudolph de Lorm (directeur Singer Laren) met Aaltje over haar ervaringen als moeder van een autistische zoon, die ertoe geleid hebben om ook hulp te organiseren voor ándere ouders met autistische kinderen. 

Dit is de laatste van tien afleveren over Gooise Grensverleggers. Klik in je podcast-app op ‘Volg’ zodat in de toekomst een nieuw seizoen met nieuwe afleveringen vanzelf bij je binnenkomt. 

Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions

In 1909 begint kunstenaar Jan Sluijters een nieuw leven in Laren, in pension Vita Nuova. Dat gebouw staat er nog altijd, al heeft het landelijke uitzicht plaatsgemaakt voor de A1. Het werk dat Sluijters daar maakte wordt tot de hoogtepunten van zijn oeuvre gerekend. Deze aflevering gaat over dat werk en waarom hij dat juist hier maakte, in het Gooi. In het depot van museum Singer Laren spreekt Caspar Stalenhoef met junior conservator Roby Boes over de onlangs flink gegroeide collectie Sluijters.

Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions

Rond 1900 ontstaan er in het Gooi idealistische gemeenschappen of kolonies, bevolkt door wereldverbeteraars die de grote steden ontvluchten en het allemaal anders – en vooral zélf – willen doen. Hoogleraar Jacob van Rees, arts en schrijver Frederik van Eeden en schrijver Nescio beginnen allemaal hun eigen leefgemeenschappen, waarin het idealisme al vlug met de realiteit geconfronteerd werd. Caspar Stalenhoef gaat daarover in gesprek met Diana Kostman (gastconservator bij het Huizer Museum) en Maurits Verhoeff (Nescio-kenner). 

Muziek: Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions

Vanaf 1915 is architect Willem Marinus Dudok verantwoordelijk voor de stadsuitbreidingen van Hilversum. Door de industrialisatie dreigt een ongebreidelde groei, waaraan Dudok paal en perk wil stellen. Met militaire precisie zorgt hij voor een balans tussen klein en groot: tussen mens, natuur en bebouwing. Die visie is het sterkst tot uiting gekomen in het Raadhuis van Hilversum: een ‘Gesamtkunstwerk’ en icoon van moderne architectuur. In het Raadhuis spreekt Caspar Stalenhoef met architectuurhistoricus Joke Reichardt en met Irmgard van Koningsbruggen, voorzitter van het Dudok Architectuurcentrum.

Muziek: Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions

Ook al vertellen we in deze podcastserie juist de verhalen van vóór de Gooise glitter en glamour, toch kunnen we ook in de televisiewereld echte grensverleggers aanwijzen, en dan valt op dat daar relatief veel vrouwen tussen zitten. Laura Grijns spreekt daarover met Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, en met Stef van Breugel, directeur van Museum Hilversum.

Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions 
Podcastproductie: Caspar Stalenhoef

In Weesp maakten vader, zoon en kleinzoon Van Houten van hun chocolade een wereldmerk. Aan de basis van dat succes lag een baanbrekende uitvinding, die nog altijd op verpakkingen van cacaopoeder is terug te vinden: ‘Dutch Process’. In Museum Weesp spreekt Caspar Stalenhoef met conservator Lisette Zijp.

Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions

Jonkheer Henri van Sypesteyn verzamelde alles over zijn rijke familiegeschiedenis en de geschiedenis van Nederland. Om die verzameling tentoon te stellen bouwde hij vanaf 1912 in Loosdrecht een kasteel, op de plek van het middeleeuwse stamslot van zijn familie, althans... dat dácht hij. Caspar Stalenhoef bezoekt Kasteel-Museum Sypesteyn in Loosdrecht, waar hij wordt rondgeleid door conservator Rik van Wegen. 

Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions

Toen de 18-jarige Jan Hamdorff de herberg van zijn overleden vader erfde, was hij nog een Larense boerenjongen. Toen hij zelf in 1931 overleed, had hij zich ontwikkeld tot een hotelbaas en cultureel ondernemer die overal mogelijkheden zag. Tot ver na zijn dood hebben zijn initiatieven Laren op de kaart gezet als kunstenaarsdorp. Caspar Stalenhoef spreekt met conservator Anne van Lienden (Singer Laren). 

Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions

In Naarden, in een kleine kapel, ligt al meer dan 350 jaar een Tsjechische onderwijshervormer begraven. Jaarlijks komen er een paar duizend Tsjechen naar de Gooise vestingstad om het graf te bezoeken. Jan Amos Comenius hervormde in de zeventiende eeuw het onderwijs in vele Europese landen. Waarom hij uiteindelijk naar Nederland kwam en werd begraven in Naarden, daarover gaat deze aflevering. Caspar Stalenhoef spreekt met John Exalto van het Comenius Museum in Naarden.

Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions

Toen Laren en Blaricum nog boerendorpen waren vonden kunstenaars er een inspirerende en goedkope omgeving om in te werken. Toen Piet Mondriaan daar verbleef, van 1914 tot 1919, maakte hij een doorbraak in zijn manier van schilderen, in ateliers die vaak niet meer voorstelden dan eenvoudige schuren. In deze aflevering spreekt Caspar Stalenhoef met Mariëtte Heyning (Dooyewaard Stichting Blaricum) en Jan Rudolph de Lorm (Singer Laren).

Muziek: ‘Borough’ en ‘Kvelden Trapp’ van Blue Dot Sessions