«Nομίζω στο τέλος της ημέρας ο κόσμος καταλαβαίνει τελικά το τι συμβαίνει. Kαταλαβαίνει αν ένας άνθρωπος ταιριάζει στην κουλτούρα ή είναι τοξικός ή καταλαβαίνει τελικά και αν η απόδοση ενός ανθρώπου ήταν αυτή που έπρεπε, και αισθάνομαι ότι όταν προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που έχει καλούς ανθρώπους, που έχει μια σωστή κουλτούρα, που βασίζεται πάρα πολύ και στο πολύ καλό performance, τελικά είναι ένα καλό περιβάλλον που προσελκύει και καλούς ανθρώπους. Άρα νομίζω μάλλον όλοι στο τέλος της ημέρας είναι πιο χαρούμενοι.»
Το S03E05 του Finding True North φιλοξενεί τον Κώστα Μάντζιαρη, που είναι co-founder της REBORRN, μαζί με τον Γιώργο Βαρέλογλου. Η REBORRN είναι μία boutique management consultancy που ξεκίνησε στις αρχές του 2018 από το Λονδίνο κι έπειτα μεταφέρθηκε στην Αθήνα. Σήμερα είναι μια remote-first εταιρεία με prominent πελάτες όπως η Philip Morris, η Coca Cola, η L'Oréal, η Bayer και άλλες. Ο Κώστας έχει δύο παιδιά και είναι μέλος του EO εδώ και τρία χρόνια.
Ακούστε το επεισόδιο για να ανακαλύψετε:
Αναφορές:
«Nομίζω στο τέλος της ημέρας ο κόσμος καταλαβαίνει τελικά το τι συμβαίνει. Kαταλαβαίνει αν ένας άνθρωπος ταιριάζει στην κουλτούρα ή είναι τοξικός ή καταλαβαίνει τελικά και αν η απόδοση ενός ανθρώπου ήταν αυτή που έπρεπε, και αισθάνομαι ότι όταν προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που έχει καλούς ανθρώπους, που έχει μια σωστή κουλτούρα, που βασίζεται πάρα πολύ και στο πολύ καλό performance, τελικά είναι ένα καλό περιβάλλον που προσελκύει και καλούς ανθρώπους. Άρα νομίζω μάλλον όλοι στο τέλος της ημέρας είναι πιο χαρούμενοι.»
Το S03E05 του Finding True North φιλοξενεί τον Κώστα Μάντζιαρη, που είναι co-founder της REBORRN, μαζί με τον Γιώργο Βαρέλογλου. Η REBORRN είναι μία boutique management consultancy που ξεκίνησε στις αρχές του 2018 από το Λονδίνο κι έπειτα μεταφέρθηκε στην Αθήνα. Σήμερα είναι μια remote-first εταιρεία με prominent πελάτες όπως η Philip Morris, η Coca Cola, η L'Oréal, η Bayer και άλλες. Ο Κώστας έχει δύο παιδιά και είναι μέλος του EO εδώ και τρία χρόνια.
Ακούστε το επεισόδιο για να ανακαλύψετε:
Αναφορές:
Καλημέρα και καλησπέρα σε όλους, είμαι ο Ανδρέας Κωνσταντίνου, είμαι πρώην πρόεδρος του EO Greece, που είναι ένας οργανισμός επιχειρηματιών με κοινό στόχο την συνεχή εξέλιξη, προσωπικά και επαγγελματικά, και όπως λέμε, we transform the lives of those who transform the world. Το podcast έχει στόχο να εξανθρωπίσει την επιχειρηματικότητα,φέρνοντας στο προσκήνιο επιχειρηματίες που μιλούν όχι μόνο για τις επιτυχίες τους, αλλά και για τις αδυναμίες τους και τα λάθη τους που τους βοήθησαν να εξελιχθούν, να γίνουν καλύτεροι ηγέτες και να εξελίξουν τους ανθρώπους γύρω τους. Σήμερα έχω τη χαρά να φιλοξενώ τον Κώστα Μάντζιαρη, που είναι co-founder της REBORRN, μαζί με τον Γιώργο Βαρέλογλου. Η REBORRN είναι ένα boutique management consultancy με πελάτες όπως η Philip Morris, η Coca Cola, η L'Oréal, η Bayer και άλλες. Έχει δύο παιδιά που μόλις μπαίνουν στην εφηβεία, όπως μου είπε, και είναι μέλος του EO εδώ και τρία χρόνια. Κώστα, καλώς ήρθες στο Finding True North. Αντρέα, ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση, μεγάλη τιμή και χαρά που είμαι μαζί σου και θα χαρώ να συζητήσουμε τα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Πολύ ωραία. Να ξεκινήσουμε με τα βασικά, Κώστα. Δηλαδή, ποια είναι η REBORRN, μία σύντομη ανασκόπηση και ίσως και κάποια από τα έργα της που είσαι περήφανος, αν θες να μας πεις. Ναι, τέλεια. Η REBORRN, λοιπόν, είναι ένα boutique management consultancy, όπως είπες. Ξεκινήσαμε στις αρχές του 2018 από το Λονδίνο, οπότε εκεί ήταν τα πρώτα μας γραφεία. Τελικά καταλήξαμε να είμαστε στην Αθήνα, τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος της ομάδας. Και σήμερα η REBORRN έχει περί τα 45 άτομα. Νομίζω είμαστε 7 διαφορετικές εθνικότητες, remote first σαν εταιρεία και αρκετός κόσμος που είναι σκορπισμένος ανά τον πλανήτη. Αυτό που κάνουμε, λοιπόν, είναι ότι συνήθως βοηθάμε μεγάλους οργανισμούς, οργανισμούς όπως είναι η Coca-Cola Company, όπως είναι η Philip Morris και άλλους παρόμοιους. Στο να μπορέσουν όχι μόνο να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της σύγχρονης ψηφιακής οικονομίας, αλλά να κάνουν thrive μέσα σε αυτό το περιβάλλον το οποίο συνεχώς και εξελίσσεται. Μπορώ να πω ότι είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό που κάνουμε γιατί, για να είμαι πολύ ειλικρινής, σε πολλές περιπτώσεις είμαστε συνεχώς σε ένα exploration mode. Οπότε ανακαλύπτουμε διαρκώς καινούργια πράγματα και επειδή το δικό μου το background, αλλά και του Γιώργου, του συνεταίρου μου, και πολλών άλλων ανθρώπων, δεν έρχεται από το consulting, πολλές φορές κάνουμε reinvent the wheel, αλλά από την άλλη πάντα έχουμε αυτή τη φρέσκια ματιά που έχει ένας πρωτάρης, το οποίο νομίζω μας δίνει έτσι και κάποια πλεονεκτήματα στη μέχρι τώρα πορεία μας. Και είπες Λονδίνο. Πώς και ξεκίνησες Λονδίνο; Είχες πάει για σπουδές ή για άλλο λόγο; Όχι, είναι τελείως χαζό. Εμείς καταρχήν ξεκινήσαμε την πρώτη μας επιχείρηση από την Θεσσαλονίκη. Και νομίζω υπάρχει έτσι ένα ρητό που λέει ότι το Μανχάταν του Θεσσαλονικιού είναι η Αθήνα, το Μανχάταν του Αθηναίου είναι το Μανχάταν. Οπότε εμείς λοιπόν, μιας που ήμασταν έτσι αυτοί που κατέβηκαν από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, κάποια στιγμή μεγαλώνοντας την εταιρεία, όταν πήραμε την απόφαση να ανοίξουμε τη REBORRN, είπαμε γιατί δεν πάμε Λονδίνο, να δούμε λιγάκι πώς είναι τα πράγματα εκεί πέρα σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Άρα, πολύ απλοϊκά αυτός ήταν ο βασικός στόχος που ξεκινήσαμε από το Λονδίνο και υπήρχαν και προφανώς κάποια technicalities που λέει ότι είχαμε κάποιες περισσότερες επαφές, κάποιους φίλους που ήταν στην αγορά εκεί, η γλώσσα προφανώς παίζει ένα σημαντικό ρόλο. Άρα έτσι πήγαμε, στήσαμε γραφείο, πήραμε σπίτι, μέναμε το μισό χρόνο σχεδόν στο Λονδίνο και ξεκινήσαμε από εκεί λοιπόν τη νέα πορεία στο consulting. Και μετά πώς αποφάσισες να κατέβεις ή αποφάσισες να κατέβετε Ελλάδα πάλι? Νομίζω ότι έγινε λιγάκι οργανικά, δηλαδή η αλήθεια είναι ότι παρόλο που ξεκινήσαμε από το Λονδίνο προσπαθώντας να αναπτύξουμε εκεί το business, τελικά χτίσαμε σχέσεις και πελάτες όπου ναι μεν ήταν στο εξωτερικό αλλά δεν ήταν στο Λονδίνο. Οπότε όταν λέμε δουλεύουμε με την Coca-Cola, νομίζω ότι δουλεύουμε σε πάρα πολλές πόλεις ανά τον κόσμο με την Coca-Cola, αλλά όχι στο Λονδίνο ή τουλάχιστον όχι κυρίως στο Λονδίνο. Άρα λοιπόν ταξιδεύαμε πάρα πολύ και νομίζω συνειδητά κάποια στιγμή είπαμε ότι οκ, ας είναι η βάση μας στην Αθήνα και από εκεί μπορούμε να κατακτήσουμε αν θέλεις και τον υπόλοιπο κόσμο. Επίσης η Αθήνα έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα, έχει αρκετά καλό ταλέντο και νομίζω ότι όσο ο κόσμος σιγά σιγά επιστρέφει έχει και ακόμα καλύτερο ταλέντο ή είναι πιο διατεθειμένος να επιστρέψει τουλάχιστον και υπάρχει αν θέλεις και αυτό λίγο το αρμπιτράζ ας το πούμε του εργατικού κόστους με την έννοια ότι ένας πολύ καλός άνθρωπος στην Ελλάδα που αμείβεται με μια πολύ καλή αμοιβή πάλι αν το συγκρίνω με κάποιον στο Λονδίνο ή στις Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθεί να είναι αρκετά cost-efficient. Και ανέφερες ότι είσαστε remote first, δηλαδή έχετε φαντάζομαι γραφεία αλλά οι περισσότεροι δουλεύουν τις περισσότερες μέρες από το σπίτι, αυτό ακούω. Ακριβώς. Εσύ πώς τοποθετείσαι σε μια συζήτηση τελικά πρέπει να γυρίσουμε στο γραφείο ή όχι; Επισήμως τοποθετούμε ότι πρέπει να γυρίσουμε στο γραφείο και η αλήθεια είναι ότι παρόλο που και εγώ ίδιος δεν πηγαίνω πέντε μέρες την εβδομάδα στο γραφείο, πηγαίνω τρεις μέρες. Εντάξει είναι και ανάλογα λίγο τις συνθήκες και τις συναντήσεις που πρέπει να γίνουν. Παρόλα αυτά νομίζω ότι το να είσαι στο γραφείο και το να είσαι physically κοντά με ανθρώπους βοηθάει αρκετά στη δημιουργία της έννοιας της ομάδας. Αλλιώς σε πάρα πολλές περιπτώσεις αισθανόμαστε ότι είμαστε 45 freelancers που απλά μιλάμε μέσα στην ημέρα κάποιες φορές. Και επειδή η αλήθεια είναι ότι το management των ανθρώπων όταν είναι fully remote, είναι μια άλλη δυσκολία και δεν ξέρω κατά πόσο είμαστε εκπαιδευμένοι ή έχουμε εκπαιδεύσει και τους ανθρώπους μας σε αυτή την κατεύθυνση για να γίνουν καλοί managers remote ανθρώπων, εκεί ίσως το physical βοηθάει λίγο παραπάνω. Εμείς κάναμε την αντίθετη πορεία μετά το lockdown στον covid. Πήγαμε από remote first σε remote only, οπότε μάθαμε να λειτουργούμε εξ αποστάσεως και να αντικαθιστούμε όσο το δυνατόν περισσότερο αυτές τις αλληλεπιδράσεις μέσω φυσικού χώρου σε αλληλεπιδράσεις διαδικτυακές. Δηλαδή χρειάζεται σκέψη για να δεις τελικά πώς μπορείς να φέρεις ανθρώπους κοντά χωρίς να είναι στον ίδιο χώρο. Είναι πιο δύσκολο αλλά είναι εξίσου δυνατό θα έλεγα εγώ. Ναι, είναι σίγουρα δυνατό. Και νομίζω το είδαμε αυτό και στον covid ότι πολλά πράγματα που πιστεύαμε ότι δεν είναι δυνατά πιο πριν τελικά μια χαρά δυνατά ήταν και μάλιστα ήταν και πιο εύκολα ίσως όταν τα έκανες remote. Αν κάνω μια ανασκόπηση που μ' αρέσει να κάνω με τους καλεσμένους, δηλαδή πάμε στο πού γεννήθηκες, πού μεγάλωσες. Θα ήθελα να ακούσω για ποιες ήταν κάποιες από τις πρώτες επιρροές σου, δηλαδή σε τι περιβάλλον μεγάλωσες και ποιες ήταν κάποιες από τις πρώτες αναμνήσεις σου. Και τελικά για να κλείσουμε και τον κύκλο, πώς έφτασες να φτιάξεις τη REBORRN. Σωστά. Εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη. Γεννήθηκα το 1980 σε μια μεσαία οικογένεια. Οι γονείς μου ήταν και οι δύο δάσκαλοι. Πολύ καλά παιδικά χρόνια, απλά παιδικά χρόνια. Ήταν και ωραίες εποχές back then. Θυμάμαι τον πατέρα μου να μου λέει ένα πράγμα, το... Σου προτείνω, μου έλεγε να μην γίνεις δημόσιος υπάλληλος και να μην παντρευτείς πριν από τα 30 σου. Το δεύτερο νομίζω δεν το πέτυχα. Το πρώτο το πέτυχα όμως δεν έγινα δημόσιος υπάλληλος. Και γενικά πάντα οι γονείς μου με προέτρεπαν το να ψάχνω νέα πράγματα. Ήμουν αρκετά ελεύθερος. Ήταν πολύ δεκτικοί. Να σκέψου ότι εγώ ξεκίνησα να ασχολούμαι με τους υπολογιστές που αργότερα αυτό το χόμπι μου πρακτικά έγινε και το επάγγελμά μου από τα 12 ετών. Τώρα 12 ετών, 1992. Δεν υπήρχαν τότε στην πραγματικότητα κάτι πράσινες οθόνες με κάτι Commodore. Θα θυμάσαι πώς ήταν η εποχή. Οπότε παρόλο που οι άνθρωποι δεν ήξεραν τι είναι αυτά τα πράγματα του διαβόλου αυτοί οι υπολογιστές, ήταν πολύ δεκτικοί. Πήρα υπολογιστή μου στα 14, ξεκίνησα να γράφω κώδικα, έμπαινα στο ίντερνετ με τα περιβόητα εκείνα τα 2400 τα μόντεμ που σφύριζαν στη γραμμή και πάντα με ενθάρρυναν στο ότι ναι, ψάξε το, δες, κάνε αυτό που σου αρέσει. Και τελικά αυτό με οδήγησε στο να έχω ένα χόμπι που τότε ήταν ότι το παιδί μου ασχολείται με τα κομπιούτερς, όπως λέγανε, στο να μπω στο πανεπιστήμιο, το οποίο δεν το τελείωσα και ποτέ, πέρασα οργάνωση και διοίκηση στο Μακεδονίας. Καλώς ή κακώς δεν πήγαινα πάρα πολύ στο πανεπιστήμιο για τον πολύ απλό λόγο ότι ξεκίνησα και την πρώτη μου επιχείρηση όταν ήμουνα 21-22. Άρα μετά από εκεί νομίζω το άφησα και ασχολήθηκα τελείως με το κομμάτι το επιχειρηματικό. Που στην αρχή ήταν αυτό το χόμπι λοιπόν που ξεκίνησε με τους υπολογιστές, ξεκίνησε με το τότε διαδίκτυο σιγά-σιγά και μετατράπηκε στην online επικοινωνία. Εκείνη την εποχή η πρώτη επιχείρηση που ξεκίνησε που λεγόταν Mindworks ήταν ένα πολύ μικρό digital agency. Έκανε search engine optimization, google adwords, γενικά έννοιες οι οποίες ήταν πρακτικά άγνωστες για την αγορά και για την εποχή τότε της Θεσσαλονίκης. Πράγμα όμως που παρόλο που ήταν πολύ δύσκολο γιατί κανείς δεν καταλάβαινε προφανώς τι κάναμε, μας έδωσε τη δυνατότητα να είμαστε πρώτοι και να δημιουργήσουμε ουσιαστικά έναν χώρο που δεν υπήρχε, αυτό το περιβόητο blue ocean που λέμε και το οποίο βέβαια μας ώθησε στη συνέχεια να κατέβουμε σταδιακά και στην Αθήνα γιατί ακριβώς η αγορά της Θεσσαλονίκης ήταν αρκετά περιορισμένη και δύσκολη στο να καταλάβει τι ήταν αυτό που κάναμε. Και κάπως έτσι μεγάλωσε και εξελιχθήκαμε ως που φτάσαμε στο σημείο να πουλήσουμε ουσιαστικά αυτή την εταιρεία, την Mindworks, σε μια πολύ μεγαλύτερη πολυεθνική και από εκεί μετά από κάποια χρόνια και ένα πέρασμα λίγο έτσι στον πολυεθνικό τομέα ως διευθύνων σύμβουλος ουσιαστικά σε μια πολυεθνική να πω ότι δεν είναι αυτό για μένα και νομίζω έχουμε και έτσι μια παράλληλη πορεία και με τον Γιώργο, τον συνεταίρο μου και από εκεί λοιπόν πήραμε την απόφαση να ξεκινήσουμε και την REBORRN που είναι η τωρινή μας επιχείρηση. Πώς ήταν αυτό, ήταν σοκ να πας από αυτόνομος CEO σε υπάλληλος έστω και υψηλό βαθμό σε μια πολυεθνική; Ναι, ήταν ένα ιδιαίτερο σχολείο θα πω γιατί είχε πάρα πολλά learnings από έναν επιχειρηματία ο οποίος ξεκίνησε στα 22 του πρακτικά μην ξέροντας τίποτα και ανακαλύπτοντας τα όλα στην πορεία στο να πουλήσεις μην ξέροντας πώς είναι να πουλάς κάτι. Οπότε και εκεί πέρα υπήρχαν πάρα πολλά learnings και πάρα πολλά λάθη προφανώς που κάναμε στη διαδικασία αυτού του acquisition και μετά να μπει σε μια πολυεθνική η οποία είναι πάρα πολύ δομημένη, έχει τους κανόνες της έχει τα reporting lines, έχει όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα που έχουν οι πολυεθνικές το οποίο σίγουρα έχει πολλά πράγματα να δώσει και πήρα πάρα πολλά πράγματα τα οποία ακόμα και σήμερα προφανώς αξιοποιώ απλά κάποια στιγμή νομίζω για μένα συνειδητοποίησα ότι δεν είναι αυτό που θέλω να κάνω στη ζωή μου δηλαδή εγώ ήθελα και θέλω και μάλλον θα συνεχίσω να θέλω να είμαι επιχειρηματίας, να έχω την ελευθερία να δημιουργώ καινούργια πράγματα εξού λοιπόν και κάποια στιγμή είπαμε ότι αυτός ο κύκλος έκλεισε και πρέπει να δούμε κάτι άλλο. Όταν ξεκίνησες τα επιχειρηματικά σου βήματα είχες φόβο για το ρίσκο ή ήταν κάτι το οποίο σε έκανε να νιώθεις άνετα; Γιατί είναι πολλοί άνθρωποι που διστάζουν να ξεκινήσουν γιατί σου λένε πώς θα αφήσω τη δουλειά μου πώς θα βγάλω λεφτά έχω ανθρώπους που εξαρτούνται από εμένα και τα λοιπά. Εσύ πώς το είδες όλο αυτό; Η αλήθεια είναι, συμφωνώ πολύ σε αυτό που λες ότι οι άνθρωποι συνήθως είτε είναι λίγο πιο φτιαγμένοι για να είναι στο επιχειρήν είτε θέλουν κάτι που είναι λιγάκι πιο σταθερό. Προφανώς όταν ξεκινούσαμε εμείς πίσω στο 2002-2003 νομίζω είχαμε τεράστια άγνοια κινδύνου δεν είχαμε ιδέα τι είναι αυτό το πράγμα που πάμε να κάνουμε από την άλλη υπήρχε το καλό ότι δεν είχαμε και πάρα πολλές υποχρεώσεις οπότε ήταν εύκολο ακόμα και με πολύ λίγα χρήματα να μπορείς να συντηρηθείς. Νομίζω ότι για τα 4-5 χρόνια της επιχειρηματικής μου ζωής εγώ ζούσα στο σπίτι με τους γονείς μου παράλληλα άρα το ρίσκο μου ήταν πολύ μικρότερο. Από την άλλη το ρίσκο μου όταν έφυγα από την πολυεθνική για να ξεκινήσουμε την REBORRN έχοντας δύο παιδιά έχοντας μια καριέρα πιο πίσω, έχοντας ένα μισθό που ήταν καλός εκεί άφηνες πολλά πράγματα πίσω για να πας να πιάσεις κάτι καινούργιο το οποίο καινούργιο μάλιστα ήταν από το μηδέν ήταν σε έναν κλάδο έφευγες από την διαφήμιση και την επικοινωνία και πήγαινες στο management consulting στο οποίο πάλι δεν είχα καμία εικόνα άρα εκεί πέρα είχα ένα πολύ μεγάλο leap of faith αλλά νομίζω είναι λίγο χαρακτηριστικό μου περισσότερο το ότι είμαι αρκετά άνθρωπος που είμαι δεκτικός και ανεκτικός στο ρίσκο είμαι και αρκετά ήρεμος σαν χαρακτήρας οπότε λίγο αυτό το ΖΕΝ νομίζω βοηθάει να διαχειριστώ και όλες τις καταστάσεις Η αλήθεια είναι ότι το ΖΕΝ το αισθάνομαι και εγώ δηλαδή φαίνεσαι άνθρωπος πολύ πολύ ηρεμός και on top ότι έχεις τον έλεγχο χωρίς προσπάθεια. Ναι το on top για να είμαι ειλικρινής δεν ξέρω πόσο το έχω την ηρεμία και το ΖΕΝ το έχω αρκετά δηλαδή είναι πολύ σπάνιο να με δει κόσμος να είμαι πολύ αγχωμένος να το βγάλω πολύ έντονα, να φωνάξω. Θυμάμαι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που ταξίδευα με μια ιστιοφόρο που ήταν μαζί μου και η αδερφή μου με ξέρει όλη μου τη ζωή και όταν είσαι πάνω στο ιστιοφόρο και είσαι ο σκίπερ του σκάφους και κινείται και έχει και αέρα πρέπει να φωνάζεις για να σε ακούνε οι άνθρωποι οπότε εγώ φώναζα και η αδερφή μου φοβήθηκε πρακτικά γιατί ποτέ δεν με είχε ακούσει να φωνάζω για να καταλάβεις το επίπεδο της ηρεμίας αλλά ναι, όταν είσαι σε αυτή την κατάσταση πρέπει μερικές φορές να φωνάξεις για να σε ακούσουν οι άνθρωποι και να το διαχειριστείς αλλά στην καθημερινότητα μου και στη ζωή μου γενικά αντιδρώ πολύ ήρεμα στα πράγματα ακόμα κι αν αυτά είναι άσχημα σαν καταστάσεις. Υπήρξε περίοδος που χρειάστηκε να αντιμετωπίσεις κάποια μεγάλη απογοήτευση ή μοναξιά κάτι που σε έριξε; Ναι, υπάρχουν διάφορες τέτοιες περίοδοι και εντάξει νομίζω το επιχειρήν δεν είναι μία γραμμική πορεία έχει πάρα πολλά ups and downs σίγουρα αυτή η πορεία είναι αρκετά μοναχική εγώ είμαι πάρα πολύ τυχερός γιατί έχω τον συνεταίρο μου, τον Γιώργο Βαρέλογλου που είμαστε μαζί τα τελευταία 15, παραπάνω από 15 κοντεύουμε 20 χρόνια αυτή τη στιγμή οπότε έχω σίγουρα έναν άνθρωπο με τον οποίο αισθάνομαι ότι είμαι μαζί είμαστε δίπλα, μιλάμε αλλά όπως και αν το κάνεις αυτή η πορεία όταν είσαι επιχειρημάτια γενικά είναι λιγάκι μοναχική και εδώ είναι κάτι που το ΕΟ έχει βοηθήσει πάρα πολύ γιατί είμαι σε ένα κύκλο ανθρώπων που μπορώ να εκφραστώ έτσι άνετα και καταλαβαίνω ότι και αυτοί οι άνθρωποι συμμερίζονται τις δικές μου τις ανησυχίες οπότε γενικά ναι είναι ένα μοναχικό ταξίδι τώρα σε επίπεδο δυσκολιών νομίζω ότι όλα τα transitions έτσι από επιχείρηση σε επιχείρηση ή κάποια περάσματα από διάφορους μεγάλους πελάτες ήταν έτσι δύσκολες περίοδοι. Για μένα τα πράγματα έτσι που πραγματικά μου είναι δύσκολα είναι όταν έχω συνεργασίες ή όταν έχω ανθρώπους που είναι αρκετά κοντά μου είναι συνεργάτες και όταν κάποιος λίγο κάπως ξεπερνάει λίγο τα όρια της δικής μου πραγματικότητας δηλαδή όταν θα μου πεις πράγματα τα οποία θεωρώ ότι έχουμε συμφωνήσει και τα έχουμε βάλει σε μία τάξη και ξαφνικά θα ξυπνήσεις ένα πρωί και θα μου πεις δεν είπαμε αυτό, είπαμε κάτι τελείως διαφορετικό το οποίο αντιβαίνει το δικό μου το τι σημαίνει common sense εκεί είναι δύσκολες καταστάσεις για μένα που πρέπει να διαχειριστώ. Τα τεχνοκρατικά κομμάτια της δουλειάς νομίζω ότι είναι εύκολα στο να τα λύσει κάποιος, οι ανθρώπινες σχέσεις είναι λίγο πιο complex. Πού στέκεσαι στο δίλημμα έχω έναν άνθρωπο ο οποίος είναι high performer αλλά δεν ταιριάζει στην κουλτούρα της εταιρείας, τον κρατάω ή τον αφήνω; Τον αφήνεις. Τον αφήνω σίγουρα. Βέβαια τον αφήνω και στην άλλη περίπτωση το ότι ταιριάζει στην κουλτούρα της εταιρείας αλλά δεν έχει καλό performance και στη REBORRN επειδή ένα από τα values της εταιρείας είναι το κομμάτι του impact η δουλειά που κάνεις να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα και για τον πελάτη μας και για την εταιρεία και για τον συνάδελφό σου δηλαδή το impact είναι μέρος της κουλτούρας ουσιαστικά θα έλεγα αν το μετέφραζα κάπως και μάλιστα πολύ πρόσφατα είχαμε δύο περιπτώσεις στην εταιρεία όπου αναγκαστήκαμε να αφήσουμε κάποιους ανθρώπους να φύγουν που ήταν εξαιρετικά παιδιά ταιριάζαν φοβερά στην κουλτούρα ήταν πολύ αγαπητοί και γι' αυτό ήταν ίσως και μία έκπληξη για την εταιρεία ότι ξέρεις γιατί αυτοί οι άνθρωποι τελικά πρέπει να φύγουν γιατί πολύ απλά το performance τους δεν ήταν αυτό που θα έπρεπε αλλά σίγουρα το αντίθετο είναι ακόμα πιο έντονο πολύ καλό performance με mismatch στην κουλτούρα είναι brilliant jerks νομίζω όπως λέει ένα βιβλίο. Σωστά. Ή το no asshole rule το οποίο μιλάει για αντίστοιχα αυτούς τους ανθρώπους. Ακριβώς. Και εκεί βρίσκω ότι πολλοί entrepreneurs κολλάνε δηλαδή σου λέει έχω τον καλύτερό μου πωλητή ο οποίος έχει θεματάκια με την ομάδα αλλά δεν μπορώ να τον διώξω είναι από τα πιο κλασικά προβλήματα που ακούω σε θέμα ανθρώπων. Ισχύει τελικά όμως είναι λίγο δικιά μας φοβία γιατί και εγώ το έζησα αυτό και εγώ είχα έναν εξαιρετικό άνθρωπο ο οποίος ήταν αυτό που λες ο καλύτερος πωλητής παρόλο που εμείς δεν έχουμε πωλητές αλλά ήταν τόσο καλός στη δουλειά του που έφερνε πάρα πολύ business και πάντα φοβόμασταν ότι αν τον αφήσουμε να φύγει θα δεν ξέρω θα καταστραφούμε και παρόλο που κάναμε terminate αυτή τη συνεργασία τελικά όχι μόνο δεν καταστραφήκαμε νομίζω γύρισε πολύ υπέρ γιατί δημιουργούσε ένα τοξικό κλίμα μέσα στην ομάδα το οποίο κλίμα μετά νομίζω αντιστράφηκε και ο κόσμος κατάλαβε ότι ξέρεις κάτι μπορούμε να λειτουργήσουμε και με άλλους καλύτερους τρόπους και αυτό βοήθησε. Και πολλές φορές αυτό που ακούω είναι όταν φεύγει ένας δύσκολος άνθρωπος είναι σαν να ανασαίνει η ομάδα δηλαδή αλλάζει το κλίμα και το νιώθουν όλοι και τόσο που παραξενεύει τον CEO ή την CEO που δεν έχει εντοπίσει τελικά ένα άτομο το οποίο δεν ταιριάζει στην κουλτούρα πόσο αν θέλεις ζημιά μπορεί να κάνει στην εταιρεία. Ναι ισχύει απόλυτα και νομίζω στο τέλος της ημέρας ο κόσμος καταλαβαίνει τελικά το τι συμβαίνει καταλαβαίνει αν ένας άνθρωπος ταιριάζει στην κουλτούρα ή είναι τοξικός ή καταλαβαίνει τελικά και αν η απόδοση ενός ανθρώπου ήταν αυτή που έπρεπε και αισθάνομαι ότι όταν προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που έχει καλούς ανθρώπους που έχει μια σωστή κουλτούρα που βασίζεται πάρα πολύ και στο πολύ καλό performance τελικά είναι ένα καλό περιβάλλον που προσελκύει και καλούς ανθρώπους άρα νομίζω μάλλον όλοι στο τέλος της ημέρας είναι πιο χαρούμενοι. Άμα πάμε πίσω σε σένα τι είναι κάτι για το οποίο είσαι περήφανος στη δουλειά σου στη ζωή σου τι είναι κάτι για το οποίο πάλεψες και πέτυχες; Κοίταξε πάλεψα για πολλά πράγματα και νομίζω ότι έχουμε βάλει αρκετή δουλειά για να φτάσουμε ως εδώ νομίζω το το πιο σημαντικό ίσως στοιχείο θα ήταν η καλή επιλογή συνεργατών δηλαδή αν εγώ χαίρομαι για κάτι δεν είναι ότι ούτε οι γνώσεις μου ούτε απαραίτητα πόσο σωστές αποφάσεις πήρα τεχνοκρατικά μέσα στην εταιρία που είναι πράγματα τα οποία τα κάνεις ως μέρος της δουλειάς σου νομίζω το βασικότερο είναι ότι οι συνεργάτες που επέλεξα ή και με επέλεξαν μέχρι τώρα έχουν βγει όλοι ένας προς έναν και νομίζω αυτό είναι που μεγαλώνει στο τέλος της ημέρας της την εταιρία και αν κάτι λέμε και στη REBORRN αυτή τη στιγμή είναι ότι αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να κάνουμε τους εαυτούς μας obsolete άρα για να μπορέσω και εγώ να γίνω obsolete πρέπει να υπάρχουν άλλοι άνθρωποι που κάνουν και τη δουλειά καλύτερα από εμένα ή και το leadership καλύτερα από εμένα δηλαδή δεν είναι ότι πρέπει εγώ να είμαι ο καλύτερος ηγέτης απαραίτητα. Σωστά, μου θυμίζει τον ορισμό της ηγεσίας της Marissa Mayer που είναι πρώην COO του Facebook που λέει ότι ο καλός ηγέτης είναι αυτός ο οποίος αφήνει το θετικό αποτύπωμα του στους ανθρώπους, το συνοψίζω όπως το θυμάμαι, και του οποίου η θετική επίδραση συνεχίζει ακόμα και όταν λείψει, όταν φύγει. Ναι, και αυτό είναι το πιο σημαντικό στο τέλος της ημέρας δηλαδή να δημιουργήσεις ένα περιβάλλον το οποίο υπάρχει χωρίς εσένα εξελίσσεται χωρίς εσένα και να αναπτύξεις στο τέλος της ημέρας και τη δικιά του κουλτούρα. Ένα σημαντικό κομμάτι έτσι που προφανώς και δεν το έχουμε λύσει αλλά προσπαθούμε, είναι αυτό που λέμε το πώς κατεβάζεις το founders mentality δηλαδή κάτι που έχει ξεκινήσει από τον Γιώργο και από εμένα και έχουμε εμείς στο μυαλό μας, το πώς αυτή την πληροφορία αυτόν τον τρόπο σκέψης τον κατεβάζεις και στους υπόλοιπους ανθρώπους. Αυτό που έχουμε δει είναι ότι όταν δημιουργούμε έτσι μονάδες μέσα στην εταιρεία που το έχουν αυτό και είναι κοντά σε εμάς και λειτουργούμε έτσι υπό κοινές αξίες και standards μετά αυτό διαχέεται σιγά σιγά και σε όλους τους υπόλοιπους και σταδιακά κάνει εμένα, τον Γιώργο να είμαστε και λιγότερο απαραίτητοι στην εταιρεία. Και πώς ψυχολογείς τους ανθρώπους ώστε να έχεις πεποίθηση ότι φέρνεις τους σωστούς ανθρώπους στην ομάδα; Μιλήσαμε για ψυχολογία λίγο στην αρχή πριν ξεκινήσουμε και με ενδιαφέρει ιδιαίτερα να ακούσω πώς το προσεγγίζεις και πώς προσεγγίζεις την ανθρώπινη ψυχολογία γενικότερα. Ναι, θα σου πω είναι καλή ερώτηση δεν μπορώ να πω ότι το έχω χαρτογραφίσει και σε κάποια στιγμή έχω ένα μεγάλο excel με πολλές ερωτήσεις κατηγοριοποιημένες που κάνω στις συνεντεύξεις μου για να δω πράγματα. Νομίζω ότι στο τέλος της ημέρας μάλλον μέσα στο πρώτο μισάωρο έχω καταλάβει για κάποιον, παλιά λέγαμε αν είναι Mindworks material στην πρώτη μας εταιρεία. Δεν μπορώ να το περιγράψω πώς το κάνω, νομίζω είναι αυτό το το gut feeling τέλος πάντων που λέμε ότι αισθάνεσαι περισσότερο με τους ανθρώπους ή με κάποιες καταστάσεις άρα θα έλεγα ότι βλέπω έναν άνθρωπο προσπαθώ να κάνω μια κουβέντα, προσπαθώ να δω τι μου βγάζει και κατά πόσο θα ταίριαζε και από εκεί βασίζομαι περισσότερο στο gut feeling παρά στο τι θα δω στα τεχνικά σημάδια αν θέλεις μιας συνέντευξης γιατί είναι σίγουρο ότι μέσα σε μία ώρα ή σε δύο ώρες δεν μπορείς να μάθεις τα πάντα για κάποιον απ' την άλλη νομίζω ότι όσο εξασκείσαι δηλαδή αν δεις πεντακόσιους ανθρώπους, αρχίζεις και καταλαβαίνεις πιο εύκολα τι ταιριάζει και τι δεν ταιριάζει. Μια αγαπημένη ερώτηση που σου αρέσει να κάνεις; Έκανα μια ερώτηση παλιότερα, τώρα νομίζω δεν το κάνω γιατί παίζει πολύ το remote την κάναμε όταν ήμασταν physical, συνήθως ο κόσμος όταν έρχεται λέει ναι προσέχω πολύ τις λεπτομέρειες και συνήθως μια ερώτηση που έκανα όταν τον είχα τον άλλο απέναντί μου είναι χωρίς να κοιτάξεις πίσω σου τι έχει από πίσω σου. Τώρα στην κάμερα μπορείς να το δεις προφανώς αλλά θα είχε ενδιαφέρον να μου πει κάποιος ότι έχω κάποια βιβλία πίσω και έχω ένα κουτί εκεί πέρα πάνω αριστερά για να δω κατά πόσο κάποιος παρατηρεί το χώρο που μπαίνει τις λεπτομέρειες, όλα αυτά τα πράγματα που είναι μια αστεία ερώτηση αλλά δείχνει κάποια πράγματα. Μια ερώτηση που άκουσα σήμερα είναι το αν ήσουνα ζώο στην άγρια ζούγκλα, τι ζώο θα ήσουνα το οποίο ουσιαστικά είναι ερώτηση για τον τρόπο που φέρεσαι στους γύρω σου αλλά είναι ερώτηση για το υποσυνείδητο οπότε ο άλλος δεν το καταλάβει και όχι μόνο τι ζώο θα ήθελες να ήσουν αλλά και γιατί οπότε οι απαντήσεις κάποιες φορές είναι κατατοπιστικές και και προδίδουν χαρακτηριστικά. Νομίζω ότι όλες αυτές οι ερωτήσεις προέρχονται και από διάφορα ψυχομετρικά τεστ στην πραγματικότητα που προσπαθούν να βγάλουν κάποια πράγματα μέσα από το ασυνείδητό σου. Εντάξει νομίζω σε επίπεδο ψυχολογίας είναι κάποια βασικά πράγματα τα οποία είτε είναι θέματα κινήτρων είτε είναι θέματα φόβων δηλαδή νομίζω και το EO εμένα με έχει βοηθήσει πάρα πολύ σε αυτό ότι μέσα από όλες τις συζητήσεις που κάνουμε βλέπω και για τον εαυτό μου κάποια πράγματα τα οποία εν τέλει καταλήγουν έτσι σε 2-3 βασικές συμπεριφορές ή φόβους που μπορεί να έχω και πώς αυτά μπορώ να τα δουλέψω για να βελτιωθώ και στη συνέχεια ξέρεις αυτό το βλέπω λίγο και με τα παιδιά μου που ξέρεις πως είναι η συμπεριφορά μου απέναντι τους ή πως εκφράζουν αυτά διάφορα πράγματα σκέψεις, φόβους και οτιδήποτε, γενικά είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό το θέμα της ψυχολογίας. Τι είναι κάτι που κράτησες από το EO, κάποιο αποτύπωμα που σου έχει αφήσει; Θα σου πω, με έχει βοηθήσει πολύ στο να ανακαλύψω σε μεγαλύτερο βάθος τον εαυτό μου οπότε για μένα είναι είναι μια ψυχανάλυση που την κάνουμε σε ένα γκρουπ επίπεδο μαζί με ανθρώπους που είναι και αυτοί επιχειρηματίες κρατάω έτσι ένα ενδιαφέρον που έχουμε και σε διάφορα manuals νομίζω το EO μέσα που είναι το Johari Window είναι αυτή η θεωρία που λέει ότι υπάρχουν πράγματα που ξέρεις εσύ για σένα ή που βλέπουν άλλοι σε σένα και υπάρχουν τα πράγματα που και εσύ ξέρεις και οι άλλοι ξέρουν και υπάρχουν και πράγματα που ούτε εσύ ξέρεις ούτε οι άλλοι ξέρουν και η λογική είναι λοιπόν πώς έρχεται να ανοίξει αυτό το παράθυρο μέσα από feedback ακούγοντας εμπειρίες άλλων ανθρώπων και βλέποντας πώς αυτά ταιριάζουν στη δικιά σου ζωή, στη δικιά σου ψυχοσύνθεση προσπαθώντας λοιπόν να ανοίξεις έτσι το εύρος της κατανόησης που έχεις για σένα και νομίζω αυτό σε εμένα έτσι τα τελευταία τρία χρόνια που είμαι στο EO έχει συμβεί σε έναν αρκετά σημαντικό βαθμό και με έχει βοηθήσει έτσι να βελτιώσω και κάποια πράγματα και στην προσωπική μου ζωή αλλά και πράγματα τα οποία αντικατοπτηρίζονται προφανώς και στην εταιρεία και στο leadership style που έχω. Οι άνθρωποι γύρω σου έχουνε δει την αλλαγή σε σένα Κώστα, γενικά στην πορεία σου έχουνε δει ή σε έχουνε δει να αλλάζεις τον τρόπο όπως σκέφτεσαι σαν leader; Καλή ερώτηση θα πρέπει να τους ρωτήσω για να σου απαντήσω. Δεν το έχω κάνει. Φαντάζομαι πως ναι. Εντάξει υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που έχουν εκφράσει αλλά νομίζω ότι νομίζω ότι φαίνεται ή τουλάχιστον ακόμα και αν δεν είναι τόσο εμφανές νομίζω ότι κάποιος μπορεί να το βιώνει ίσως από το πώς έχει αλλάξει η σχέση μου μαζί του ή πώς προσπαθώ να βοηθήσω τους ανθρώπους πλέον. Θέλω να πιστεύω ότι περνάει αυτό. Μια άλλη απορία που έχω είναι είσαστε με τον Γιώργο το συνεταίρο σου ένα από τα σχετικά σπάνια ζευγάρια συνιδρυτών που είναι τόσα χρόνια μαζί και μάλιστα και σε δύο διαφορετικές εταιρείες έτσι. Και σε δυο φορές άλλες δεν είναι μόνο δύο αλλά και σε άλλες επενδύσεις είμαστε μαζί με τον Γιώργο. Πώς κατανέμετε τους ρόλους και πως ισορροπείτε στο ποιος θα πάρει ποια απόφαση; Νομίζω το καλό είναι ότι έχουμε πολύ συμπληρωματικούς χαρακτήρες αλλά και ρόλους μέσα στην εταιρεία δηλαδή εγώ μπορεί να είμαι λίγο πιο τεχνοκρατικός άνθρωπος ο άνθρωπος που ασχολείται περισσότερο με διαδικασίες με πιο managerial ή financial πράγματα μέσα στην εταιρεία. Ο Γιώργος είναι ένας άνθρωπος που είναι πολύ πιο extrovert από εμένα εμπλέκεται περισσότερο στο business development είναι άνθρωπος που είναι πολύ πιο creative άρα το σημαντικό είναι ότι έχει πράγματα που δεν έχω εγώ και δεν θα ήθελα να αναπτύξω και πάρα πολύ γιατί δεν αισθάνομαι ότι θα μπορούσα να τα κάνω δυνατά μου σημεία και αντίστοιχα και εγώ συμπληρώνω τον Γιώργο στα σημεία που ναι μεν καταλαβαίνει αλλά αντίστοιχα και αυτός νομίζω κρίνει ότι δεν είναι πολύ δυνατός άρα οι αποφάσεις μας λίγο πολύ σε κάποια κομμάτια είναι μοιρασμένες με βάση τον τομέα ευθύνης ας πούμε από την άλλη όταν πρέπει να υπάρξει μια κοινή απόφαση έχουμε έτσι έναν απροσδιόριστο τρόπο που κάπως κάποιο κάπου εγώ θα κάνω πίσω ο Γιώργος θα κάνει λίγο πιο πίσω και θα καταλήξουμε σε μια απόφαση και it's ok δηλαδή ακόμα και όταν δεν περάσει το δικό μας δεν νομίζω το πιο σημαντικό νομίζω δεν υπάρχει αυτό το ego στη σχέση να πεις α δεν πέρασε η αποφασή μου ή εγώ θα έπρεπε να το κάνω αυτό είναι κάτι το οποίο οργανικά δουλεύει και τελικά ξέρουμε ότι καταλήγει σε ένα καλό αποτέλεσμα. Ανέφερες πριν ότι είσαι ο λίγο πιο τεχνικός ή τεχνοκράτης δεν ξέρω αν χρησιμοποιείς αυτή τη λέξη ο άνθρωπος της θετικής επιστήμης ακούω εγώ. Τι είναι αυτό που είναι για σένα πολύ εύκολο σαν παιχνίδι σχεδόν αλλά για τους άλλους είναι δύσκολο, τι είναι μια υπερδύναμή σου με άλλα λόγια; Η υπερδύναμη νομίζω καταρχήν είναι το κομμάτι της ηρεμίας ότι μπορώ κάποια πράγματα να τα πάρω και με μια καθαρότητα σκέψης να τα αξιολογήσω δε σημαίνει ότι είναι απαραίτητα πάντα υπερδύναμη γιατί σε πολλές περιπτώσεις αυτό το ζεν μερικές φορές σε κρατάει και λίγο πίσω από το να πάρεις γρήγορα μια απόφαση ή να πάρεις μια πιο risky απόφαση αλλά overall θα το έβαζα λίγο στα θετικά κομμάτια τώρα κάποια πράγματα τα οποία είναι είναι παιχνίδι για μένα και για άλλους ανθρώπους τους δυσκολεύουν νομίζω είναι πολλές φορές η κατανόηση των συστημάτων και πώς αυτά μπορούν να δουλέψουν μαζί δηλαδή μπορεί να έχω ένα πρόβλημα και να σου πω ότι οκ μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό το σύστημα και να φτιάξουμε ένα πιο process που ενώνει και αυτά χωρίς να είμαι τεχνικός άνθρωπος είναι πολύ εύκολο να καταλάβω τέτοια πράγματα και το ότι συνδέω έτσι την business κατανόηση μαζί με την τεχνική κατανόηση και όλο αυτό το process αν θέλεις μου είναι πολύ πιο εύκολο να δω μια λύση σε ένα πρόβλημα και συνήθως αυτό είναι λίγο κακό μερικές φορές γιατί μπαίνω σε meetings και λέω παιδιά είναι πολύ εύκολο αυτό το project και σου λέει ο κόσμος όχι δεν είναι τόσο απλό όσο πιστεύεις εσύ ότι είναι απλά επειδή το βλέπω ίσως από λίγο πιο ψηλά μου φαίνεται λίγο πιο απλοποιημένο μερικές φορές το οποίο έχει τα θετικά του σίγουρα προφανώς όταν κατεβαίνεις στην υλοποίηση και στη λύση ενός πράγματος σίγουρα υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες εκεί πέρα που πρέπει κάποιος να σκεφτεί και να αξιολογήσει. Αυτό που μου κάνει εντύπωση πάντως με τη REBORRN είναι ότι ό,τι έχω δει ό,τι έργο έχω δει δικό σας όχι ότι έχω δει πολλά αλλά το website, κάποια πράγματα που είδα για το project της υποστήριξης των founder που ασχολείται η Matilda κάποια πράγματα δηλαδή δειγματοληπτικά είναι όλα πολύ ψηλής ποιότητας και με πολύ μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια και design ethic το οποίο για Ελλάδα είναι σπανιότατο και γενικότερα είναι αξιέπαινο. Ευχαριστούμε πολύ Καταρχήν. Να σου πω ότι όταν ξεκινήσαμε νομίζω το πρώτο hire ήταν ο Μάικ ο Πολύζος ένας άνθρωπος που είναι ήταν μάλλον τότε creative director οπότε ξεκινούσαμε ένα consultancy και τον πρώτο άνθρωπο που πήραμε ήταν ένας creative άνθρωπος το οποίο προφανώς δεν βγάζει πάρα πολύ νόημα αν το σκεφτεί κάποιος από την consulting ματιά αλλά για μας είναι αυτό που λέμε ότι θέλουμε ότι κάνουμε να έχει αυτό το design ethic να είναι design led αυτό μπορεί να σημαίνει από ένα deck που θα δείξεις σε έναν πελάτη από ένα website που θα παρουσιάσει κάτι μέχρι ένα εργαλείο μέχρι ακόμα και ένα reporting dashboard που μπορείς να φτιάξεις στο Power BI ας πούμε ακόμα και εκεί θέλεις να είναι κάτι το οποίο οπτικά να είναι έτσι εύκολο και visually appealing οπότε είναι πολύ σημαντικό το design element σε μας. Αν πήγαινες μπροστά πέντε χρόνια τι θα θελες να δεις από την REBORRN, τι θα θέλεις να γίνει η REBORRN; Αυτή είναι εύκολη ερώτηση γιατί την κάναμε πριν από δύο εβδομάδες ήταν πέτυχες τώρα ακριβώς τα πέντε χρόνια που είχαμε τώρα ένα management retreat που μαζευτήκαμε λιγάκι να κάνουμε λίγο visualize το πώς θα θέλαμε να είναι η εταιρία μέσα στην επόμενη πενταετία και η αλήθεια είναι ότι γενικά νομίζω οι άνθρωποι είμαστε πολύ κακοί στο να μπορούμε να κάνουμε project το τι θα συμβεί στο μέλλον γι' αυτό και εμείς πιο πολύ προσπαθούμε να φανταστούμε κάποια πράγματα που θα θέλαμε και νομίζω αυτό που θέλουμε εμείς καταρχήν για την REBORRN είναι να είναι ένα international μαγαζί δηλαδή αυτό που στοχεύουμε είναι το 90% του business να έρχεται από το εξωτερικό δεν είμαστε πολύ μακριά δηλαδή σήμερα είμαστε στο περίπου 70% του business που έρχεται από έξω αλλά το να είμαστε international σημαίνει και να είμαστε σε περισσότερα μέρη και να έχουμε και πιο πολλές εθνικότητες ανθρώπων μέσα στην εταιρία οπότε πραγματικά να μπορούμε να το να το ανοίξουμε αυτό έχουμε κάποιους aggressive στόχους αν μπορώ να πω σε επίπεδο έτσι στα financials του τι θέλουμε να πετύχουμε αλλά νομίζω ότι τελικά αυτό απλά είναι ένα ένα outcome αν κάνεις καλή δουλειά και αν κάνεις τα πράγματα όπως θέλεις φαντάζομαι ότι θα έρθει από εκεί και πέρα μας ενδιαφέρει σε παγκόσμιο επίπεδο να είμαστε πολύ γνωστοί ότι είμαστε πολύ καλοί σε κάτι σε κάτι πολύ συγκεκριμένο δηλαδή νομίζω ότι υπάρχουν περιοχές γύρω από το organization of design με το οποίο έτσι ασχολούμαστε τα τελευταία χρόνια στα οποία πραγματικά θα μπορούσαμε να κάνουμε πολύ καλή δουλειά σε παγκόσμιο επίπεδο οπότε θέλουμε σε ένα niche area να είμαστε top of class ή top of world όπως θέλει να το πει ο καθένας και έτσι εξίσου σημαντικό το να χτίσουμε ένα μέρος να χτίσουμε την REBORRN ώστε να είναι ένα σημείο που έτσι talented άνθρωποι πραγματικά θα ήθελαν να έρθουν να δουλέψουν για την REBORRN και σε αυτό το κομμάτι έχουμε έτσι κάνει κάποια καλά βήματα αλλά νομίζω ότι εκεί πάντα υπάρχει έτσι χώρος που μπορούμε να γίνουμε ακόμα καλύτεροι. Και για σένα προσωπικά Κώστα η επιτυχία τι είναι; Κοίταξε εγώ σαν άνθρωπος και λόγω της φύσης του χαρακτήρα μου είμαι αρκετά content δηλαδή αν μου πεις είσαι ευχαριστημένος σήμερα είμαι πολύ ευχαριστημένος δηλαδή ειλικρινά αν δούμε όλη την πορεία και όλα τα πράγματα που έχουμε κάνει η αλήθεια είναι ότι ζούμε σε μια έτσι φούσκα της κοινωνίας ένα μικρό 5% ουσιαστικά έτσι από τα πράγματα που έχουμε κάνει από όσα έχουμε πετύχει από τα μεγέθη από όλα αυτά οπότε είμαι πολύ χαρούμενος και από τους ανθρώπους που έχω δίπλα μου και από τις συνεργασίες και από το πώς έχουμε μεγαλώσει για μένα η επιτυχία θα ήταν επαγγελματικά τα πράγματα που κάνουμε πλέον από εδώ και πέρα και μέσα στην επόμενη πενταετία ή στα επόμενα χρόνια να μην χρειάζεται να εμπλέκουν εμένα οπότε αν θα μπορούσα να είμαι αυτό που έλεγες και εσύ έτσι on the business rather than in the business νομίζω αυτό θα ήταν πολύ μεγάλη επιτυχία όχι γιατί θα σταματήσω να δουλεύω δεν νομίζω θα το κάνω αυτό το πράγμα ποτέ αλλά μπορείς αντίστοιχα να κάνεις να διερευνήσεις άλλα μονοπάτια και νομίζω μπορώ σαν άνθρωπος να δώσω value και με άλλους τρόπους. Για να κλείσουμε έχεις κάποια πρόταση κάποια κάποιο βιβλίο κάτι που άκουσες κάτι που είδες που θέλεις να μας προτείνεις; Ναι σε βιβλία έχω διάφορα τώρα η αλήθεια είναι ότι δεν διαβάζω ακούω ακούω podcasts κατά κύριο λόγο στο όχι συγγνώμη audiobooks στο αυτοκίνητο έτσι όταν μετακινούμαι, εμ το Why We Sleep έτσι μου άρεσε ιδιαίτερα ένα βιβλίο που λέει για την αξία του ύπνου και γιατί κοιμόμαστε γιατί είναι χρήσιμο να να κοιμόμαστε και παράλληλα διάβαζα ας πούμε και ένα συμπληρωματικό σε αυτό που λέγεται Caffeine που λέει για την ιστορία της καφεΐνης και πως η καφεΐνη μας επηρεάζει και πως όλος ο κόσμος είναι addicted πρακτικά σε ένα ναρκωτικό έτσι είναι πολύ ενδιαφέροντα βιβλία και έτσι αυτό που μου αρέσει από τα από τα βιβλία ότι ξέρεις πολλές φορές κρατάω κάποια πράγματα που είναι έτσι μερικά ανέκδοτα ανέκδοτες ιστορίες που είναι πολύ ενδιαφέρον για το πώς λειτουργεί ο κόσμος δηλαδή διαβάζοντας το Caffeine τώρα σαν παράδειγμα διάβαζα για για την Lloyds την στο financial κομμάτι και στο insurance κομμάτι ουσιαστικά μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες στο Λονδίνο και έλεγε ότι η Lloyds ξεκίνησε από ένα καφενείο όπου ήταν ουσιαστικά οι άνθρωποι που μαζευόντουσαν σε συγκεκριμένα μέρη για να πιούνε καφέ και υπήρχε ένα καφέ το οποίο οι άνθρωποι συζητούσαν για shipping για insurance και μέσα από εκεί ήταν το καφενείο Lloyds και γεννήθηκε πρακτικά η Lloyds έχει πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες που σε βοηθάει αυτή η ιστορία να καταλάβεις είναι το πώς λειτουργεί ο κόσμος πάρα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Πολύ ωραία. Κώστα Μάντζιαρη σε ευχαριστούμε πάρα πολύ που ήσουν μαζί μας σήμερα. Αντρέα εγώ ευχαριστώ πάρα πολύ. Κρατάω την στωικότητα του χαρακτήρα σου και μου θυμίζει μου θυμίζει μια λέξη στα αγγλικά που έμαθα πρόσφατα το equanimity το οποίο σημαίνει να είσαι να έχεις μια στωικότητα μια ήρεμη αντιμετώπιση μπροστά στις δυσκολίες της ζωής. Τέλεια. Και νομίζω πολύ θα το θέλαμε αυτό γιατί η ζωή πάντα έχει βουνά και τρικυμίες και το να έχουμε αυτή την στωικότητα και την ηρεμία ίσως μας βοηθάει να τα διανύσουμε αυτές τις περιόδους της ζωής μας λίγο πιο ανώδυνα. Έτσι, είναι πάντα χρήσιμο. Για όλους εσάς που ήσασταν μαζί μας σήμερα ευχαριστούμε για άλλη μια φορά αν σας άρεσε το επεισόδιο μπορείτε να μας υποστηρίξετε μιλώντας στους φίλους σας για το podcast ή ακόμα καλύτερα να αφήσετε ένα σχόλιο στο podcast app που χρησιμοποιείτε επίσης αν μας ακούσατε και δεν μας είδατε μπορείτε να μας βλέπετε κιόλας γιατί έχουμε κανάλι πλέον στο youtube η διεύθυνση είναι youtube.com @eogreece και επίσης μπορείτε να μάθετε περισσότερο για το ΕΟ Greece στην σελίδα eogreece.org και από μένα όπως μου αρέσει να λέω keep leading.