Με τον Νίκο Παπανώτα, Founder και CEO της Geekbot

«Σαν CEO ή σαν Founder πρέπει να κρατάς ότι ο ρόλος σου είναι ένα ενώνεις και κυρίως να ενώνεις τους ανθρώπους. Αυτή είναι η δουλειά η πραγματική… Δεν μπορείς να πεις ότι φταίει αυτός για το τάδε… φταίει κάτι που οδήγησε αυτόν στο τάδε, πάντα υπάρχει ένα σύστημα από πίσω. Πρέπει να βρίσκεις συστήματα και κάπως να το φτιάχνεις συστημικά αυτό το πράγμα και να σκέφτεσαι ότι φτιάχνω μια εταιρία for the long run. Πρέπει να μπορώ να πεθάνω αύριο κι η εταιρία να συνεχίζει.»

Το S04E01 του Finding True North φιλοξενεί τον Νικόλα Παπανώτα, ιδρυτή και CEO της Geekbot, μιας επιτυχημένης startup από τη Θεσσαλονίκη που αναπτύσσει εργαλεία για τη βελτίωση της εσωτερικής επικοινωνίας των ομάδων μέσω του Slack. Η Geekbot εξυπηρετεί ένα εντυπωσιακό πελατολόγιο που περιλαμβάνει μερικές από τις μεγαλύτερες και πιο αναγνωρίσιμες εταιρείες στον κόσμο. Ανάμεσα στους πελάτες της συγκαταλέγονται γίγαντες όπως η Spotify, η Airbnb, η Shopify και η GitHub. Το Geekbot βοηθά τις remote ομάδες να συντονίζονται εύκολα, εξοικονομώντας χρόνο και ενισχύοντας τη διαφάνεια μέσω καθημερινών reports. Η επιτυχία του Geekbot, το οποίο δημιουργήθηκε για να λύσει ένα εσωτερικό πρόβλημα συγχρονισμού ομάδων, βασίστηκε στο σωστό timing και σε word-of-mouth διαφήμιση, χωρίς αρχικό marketing.

Στο επεισόδιο, ο Νίκος μοιράζεται τη διαδρομή του ως επιχειρηματίας, τις προκλήσεις που αντιμετώπισε κατά τη διάρκεια του scaling της εταιρείας και την αφοσίωσή του στη συνεχή ανάπτυξη της Geekbot. Η συζήτηση καλύπτει θέματα όπως η σημασία της επιμονής, της δημιουργίας σωστών συστημάτων μέσα στις επιχειρήσεις, καθώς και τη ραγδαία επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην τεχνολογική βιομηχανία.

Ακούστε το επεισόδιο για να ανακαλύψετε:

• Πώς η Geekbot ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη και προσέλκυσε πελάτες όπως οι Spotify, Airbnb, Netflix και GitHub.
• Το μυστικό της Geekbot για σχεδόν μηδενικό turnover.
• Γιατί ο ρόλος του CEO/Founder είναι να ενώνει τους ανθρώπους.
• Τη σημασία της δημιουργίας συστημάτων για μακροχρόνια βιωσιμότητα.
• Πώς η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει την παραγωγικότητα και ανοίγει νέες ευκαιρίες για μικρές ομάδες.
• Τον ρόλο της εμμονής και του πάθους στην επιτυχία ενός startup, καθώς και τις προκλήσεις που μπορεί να προκαλέσει.
• Γιατί η επιμονή στο πρόβλημα που προσπαθείς να λύσεις και όχι στο προϊόν είναι καθοριστική για την επιτυχία.
• Τη σημασία του networking και της επιμονής στην αναζήτηση πολύτιμου feedback από έμπειρους founders.
• Τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις του ελληνικού startup οικοσυστήματος, καθώς και συμβουλές για νέους επιχειρηματίες.
• Την ψυχολογική δυσκολία της ηγεσίας και τη σημασία της ψυχραιμίας, ανθεκτικότητας και πειθαρχίας για την επιτυχία.
• Πώς η υιοθέτηση μοντέλων όπως το Holacracy και το Radical Candor μπορεί να ενισχύσει την καινοτομία και την ομαδική συνεργασία.
• Την προτεραιοποίηση στην αυτοβελτίωση και τη σημασία του χιούμορ στη διαχείριση του άγχους.

Περισσότερες πληροφορίες:

• https://www.linkedin.com/in/papanotas/
• https://geekbot.com/
• The Hard Thing About Hard Things, by Ben Horowitz
• Radical Candor, by Kim Scott
• Holacracy, by Brian J. Robertson
• Relentless, by Tim Grover
• Blitzscaling, by Chris Yeh and Reid Hoffman

Chapters

• 0:00 Εισαγωγή
• 1:08 Παρουσίαση του Geekbot
• 3:02 Από προσωπικό πρόβλημα σε επιχειρηματική ιδέα
• 5:34 Πελατολόγιο του Geekbot
• 7:58 Μαθήματα από μικρές remote ομάδες με μεγάλους πελάτες
• 10:33 Κλειδιά της remote εργασίας
• 13:01 Stock options για accountability και dedication
• 15:00 Αξίες που καθορίζουν την κουλτούρα της Geekbot
• 16:07 Πελατοκεντρική προσέγγιση
• 17:14 Καθημερινά rituals του Νίκου
• 18:13 Ιστορίες αποτυχίας
• 22:29 Συνταγή επιτυχίας για startups
• 24:37 Προτάσεις βιβλίων
• 26:30 Holacracy και flat management μοντέλα
• 29:43 Ψυχολογικοί παράγοντες στην επιτυχία
• 33:54 Συνήθειες του Νικόλα για διαχείριση προκλήσεων
• 35:16 Χιούμορ στη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων
• 36:05 Σημαντικές προκλήσεις και mentality
• 37:37 Growth engineering και επόμενα βήματα
• 40:42 Εφαρμογή του AI και disruption
• 42:55 Η κακή πλευρά της εμμονής
• 45:28 Συμβουλές προς νέες startups

Transcript

[00:00:05 - 00:00:06] Καλώς ήρθατε!
[00:00:06 - 00:00:14] Είμαι ο Βαγγέλης Δαβιτίδης, μέλος του EO Greece, ενός οργανισμού επιχειρηματιών που έχουμε κοινό στόχο τη συνεχή εξέλιξη σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο.
[00:00:14 - 00:00:19] Ή, όπως λέμε, we transform the lives of those that transform the world.
[00:00:19 - 00:00:28] Μαζί με τη Σουζάνα Θεοδωρίδου, η οποία είναι μέλος του Accelerator του EO Greece, συνδημιουργούμε το podcast του EO, που στόχο έχει να εξανθρωπίσει την επιχειρηματικότητα,
[00:00:28 - 00:00:32] φέρνοντας στο προσκήνιο επιχειρηματίες που μιλούν όχι μόνο για τις επιτυχίες τους,
[00:00:32 - 00:00:41] αλλά και για τις αδυναμίες και τα λάθη τους που τους βοήθησαν να εξελιχθούν και να γίνουν καλύτεροι ηγέτες, αλλά και να εξελίξουν τους ανθρώπους γύρω τους.
[00:00:41 - 00:00:50] Σήμερα έχουμε την μεγάλη χαρά να φιλοξενούμε τον άνθρωπο και επιχειρηματία Νικόλα Παπανώτα, ιδρυτή και CEO του Geekbot.
[00:00:50 - 00:00:51] Καλώς ήρθες, Νικόλα.
[00:00:51 - 00:00:54] Καλώς σας βρήκα, ευχαριστώ που με καλέσατε.
[00:00:54 - 00:01:06] Σούπερ, είμαστε πολύ χαρούμενοι που είσαι μαζί μας, Νικόλα, γιατί εγώ ξέρω και πολλά για σένα, έτσι που έχω μοιραστεί και με τον Βαγγέλη και θα σου κάνουμε ερωτήσεις.
[00:01:08 - 00:01:15] Πάμε να ξεκινήσουμε και να μάθουμε λίγα περισσότερα πράγματα για το Geekbot.
[00:01:15 - 00:01:22] Η Σουζάνα που είναι και χρήστρια του product σας είναι ενθουσιασμένη, οπότε έχουμε και validation.
[00:01:22 - 00:01:23] Τέλεια.
[00:01:23 - 00:01:27] Οπότε, τώρα να το πω εγώ ή να αφήσω τον πελάτη μας να το πουλήσει;
[00:01:27 - 00:01:31] Γιατί, πελάτες το πουλάνε καλύτερα από μας, είναι η αλήθεια.
[00:01:31 - 00:01:33] Οπότε, Σουζάνα για πες τι κάνει.
[00:01:33 - 00:01:35] Τι κάνει το προϊόν μας;
[00:01:35 - 00:01:35] Ναι, ναι.
[00:01:35 - 00:01:43] Λοιπόν, θα πω πώς το χρησιμοποιούμε εμείς και ό,τι παραλείψω θα το πεις εσύ μετά, Νικόλα.
[00:01:43 - 00:01:53] Λοιπόν, στην ουσία το εργαλείο είναι ένα bot που κουμπώνει πάνω στο Slack που χρησιμοποιούμε, αλλά ξέρω ότι κουμπώνει και στο Teams.
[00:01:53 - 00:02:00] Και έτσι μία φορά την ημέρα, εμάς απόγευμα, έρχεται ένα μποτάκι στο...  σαν inbox και μας ρωτάει...
[00:02:00 - 00:02:11] πώς νιώθουμε, τι ολοκληρώσαμε από χτες, τι έχουμε σκοπό να κάνουμε σήμερα και αν υπάρχει κάτι το οποίο χρειαζόμαστε βοήθεια από μία άλλη ομάδα, από κάποιον άλλον.
[00:02:11 - 00:02:23] Αυτό επειδή είμαστε μία remote ομάδα μας βοηθάει πάρα πολύ στο να μην χάνουμε χρόνο σε calls, να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια χωρίς να χρειάζεται να μιλάμε όλη την ώρα, και εγώ στο
[00:02:23 - 00:02:29] τέλος της εβδομάδας έχω και ένα ωραίο report με το productivity ας πούμε του συνόλου,
[00:02:29 - 00:02:30] της εβδομάδας.
[00:02:30 - 00:02:32] Τα είπα καλά;
[00:02:32 - 00:02:33] Τα είπες τέλεια.
[00:02:33 - 00:02:35] Ναι, ακριβώς αυτό είναι.
[00:02:35 - 00:02:47] Στην ουσία βοηθάμε ομάδες να οργανωθούν, να είναι πιο transparent, και ενδεχομένως να είναι και λίγο πιο αυτόνομες, με την έννοια ότι χάρη σε αυτό το εργαλείο μπορούν μόνοι τους,
[00:02:47 - 00:02:51] τα team members να συνεννοούνται.
[00:02:51 - 00:02:59] Και πάνω εκεί στηρίχτηκε όλο το business αυτό, το οποίο ουσιαστικά ξεκίνησε από ένα πρόβλημα που λύσαμε για τον εαυτό μας.
[00:02:59 - 00:03:02] Δεν ξέρω αν θέλετε να πούμε και γι' αυτό κάποια πράγματα.
[00:03:02 - 00:03:06] Ενδιαφέρον ακούγεται, Νικόλα. Ας πάρουμε, τα πράγματα από την αρχή. Ναι.
[00:03:06 - 00:03:07] Ωραία.
[00:03:07 - 00:03:13] Εμείς, σαν ομάδα, υπάρχουμε από το 2009, αυτή η ομάδα.
[00:03:13 - 00:03:15] Είμασταν remote.
[00:03:15 - 00:03:19] Οπότε... Ένα από τα προβλήματα...
[00:03:19 - 00:03:27] Μιλάμε τώρα πάντα για μια εποχή που το remote ήτανε άγνωστη λέξη, όχι μόνο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
[00:03:27 - 00:03:32] Οπότε δεν υπήρχαν best practices, δεν ξέραμε τίποτα, ανακαλύπταμε τον τροχό, ας πούμε.
[00:03:32 - 00:03:35] Ένα από τα προβλήματα που είχαμε...
[00:03:35 - 00:03:50] ήταν το πώς συγχρονιζόμαστε, γιατί ο ένας μπορεί να δούλευε σε βραδινές ώρες Ελλάδος, άλλος πρωί, άλλος μεσημέρι, οπότε το flexibility που είχαμε ουσιαστικά ήταν και το
[00:03:50 - 00:03:53] πρόβλημα στο πώς συνεννοούμαστε.
[00:03:54 - 00:04:05] Οπότε, εγώ ήμουν κάπως obsessed με αυτό το πρόβλημα, γιατί ήταν πραγματικά δύσκολο, όσο απλό και αν ακούγεται, κάτι που είναι δεδομένο δηλαδή σε μια φυσιολογική, σε ένα φυσιολογικό operation.
[00:04:07 - 00:04:20] Και κάποια στιγμή εκεί που βγήκαν τα Slack bots για την ακρίβεια, ήταν πάνω που είχε hypergrowth το Slack, βγήκαν τα πρώτα bots και εκεί ήρθε η ιδέα ότι ένα τέτοιο εργαλείο θα
[00:04:20 - 00:04:35] 'κανε φανταστική δουλειά κυρίως σαν UX paradigm, δηλαδή αντί να έχεις ακόμα ένα εργαλείο που πρέπει να μπεις για να δώσεις ένα report το οποίο αν το θυμηθείς καλή τύχη,
[00:04:35 - 00:04:40] έχεις πλέον ένα εργαλείο το οποίο έρχεται σε σένα με τη μορφή του τσατ.
[00:04:40 - 00:04:53] Οπότε, είστε τυπική περίπτωση που θέλοντας να λύσετε ένα δικό σας πρόβλημα, αυτό ανήχθη σε product το οποίο το πακετάρατε και το πουλήσατε all over the place.
[00:04:53 - 00:05:08] Ναι και θεωρώ, if you ask me, ότι είναι ο πιο σίγουρος τρόπος με την έννοια ότι αν ρε παιδί μου προσπαθήσω να φτιάξω ένα product για κάποιον άλλον, ουσιαστικά πρέπει να μάθω
[00:05:08 - 00:05:21] πολλές τέχνες, πώς παίρνω feedback, πώς τους ρωτάω, πώς καταλαβαίνω τι προβλήματα έχουν, πώς καταλαβαίνω πόσο κοστίζουν αυτά τα προβλήματα για να καταλήξω να φτιάξω το προϊόν, ενώ απ' την άλλη άμα...
[00:05:21 - 00:05:28] είμαι obsessed με ένα πρόβλημα, είμαι domain expert με κάποιο τρόπο, και ξέρω ακριβώς τι θέλω,
[00:05:28 - 00:05:34] οι πιθανότητες είναι ότι θα βρω ανθρώπους σαν κι εμένα που θα ευχαριστηθούν με αυτή τη λύση.
[00:05:34 - 00:05:37] Και ποιοι είναι οι πελάτες σας, Νικόλα?
[00:05:37 - 00:05:53] Πελάτες μας είναι κυρίως τεχνολογικές εταιρίες, κυρίως engineering departments, κι έχουμε πελάτες όπως η Sony, η Shopify, GitHub, GitLab, Microsoft, τέτοιοι είδους εταιρείες.
[00:05:53 - 00:05:54] Και Netflix μου έλεγες.
[00:05:54 - 00:05:56] Netflix.
[00:05:56 - 00:05:58] Ωραία.
[00:05:58 - 00:06:02] Πώς φτάσατε ξεκινώντας να έχετε τέτοιο πελατολόγιο;
[00:06:03 - 00:06:07] Αυτό είναι το πιο... πώς να το πω...
[00:06:07 - 00:06:09] anti-normal που υπάρχει.
[00:06:09 - 00:06:13] Δηλαδή, δεν κάναμε καταρχάς launch το προϊόν, ποτέ.
[00:06:13 - 00:06:16] Απλά, το βγάλαμε εκεί έξω.
[00:06:16 - 00:06:29] Αυτό που συνέβη είναι ότι ουσιαστικά επειδή υπήρχε perfect timing, δηλαδή την εποχή που έβγαινε το Geekbot ήταν η εποχή που πλέον το remote άρχιζε και γινόταν αναγκαιότητα,
[00:06:29 - 00:06:35] ειδικά στο Silicon Valley, γιατί δεν μπορούσες να βρεις κόσμο.
[00:06:35 - 00:06:38] Οπότε όλοι είχαν distributed teams.
[00:06:38 - 00:06:40] Όλοι είχαν ανάλογα προβλήματα.
[00:06:41 - 00:06:46] Και ουσιαστικά το product μας ήταν το πρώτο που έλυνε το συγκεκριμένο αυτό πρόβλημα.
[00:06:46 - 00:06:49] Έγινε πολύ γρήγορα viral στο Silicon Valley.
[00:06:49 - 00:06:51] Οπότε ήταν όλο word of mouth.
[00:06:51 - 00:06:56] Δεν είχαμε... Δηλαδή σκέψου, marketing, κάναμε...
[00:06:56 - 00:06:58] τρία, τέσσερα χρόνια αφού κάναμε launch το προϊόν.
[00:07:01 - 00:07:09] Το οποίο βέβαια δεν ξέρω αν μπορεί να το πάρει κάποιος σαν advice. Ίσως το advice εδώ πέρα είναι καθαρά και μόνο το κομμάτι του timing το πόσο σημαντικό είναι.
[00:07:10 - 00:07:12] Εντάξει. Είναι και θέμα τύχης βέβαια το timing.
[00:07:12 - 00:07:18] Δηλαδή, δεν μπορούσες... δεν μπορείς να ξέρεις πάντα ποιο είναι το επόμενο βήμα στην τεχνολογία.
[00:07:18 - 00:07:20] Οπότε, είναι και θέμα τύχης.
[00:07:20 - 00:07:32] Εγώ πάντως θέλω να υπογραμμίσω ότι όλο αυτό μιλάμε για μία ομάδα, πόσο, 25 ατόμων από τη Θεσσαλονίκη που δούλευε remote πριν να γίνει το remote μόδα.
[00:07:32 - 00:07:34] Αυτό είναι συγκλονιστικό.
[00:07:34 - 00:07:40] Μία μικρή ομάδα από τη Θεσσαλονίκη με πελάτες τα ονόματα που ανέφερες και σε remote καθεστώς.
[00:07:40 - 00:07:42] Μεγάλο learning για όλους μας.
[00:07:42 - 00:07:43] Ναι, νομίζω είναι η απόδειξη του...
[00:07:43 - 00:07:47] νομίζω, ποιος το είχε πει; Ο Seth Godin; Ότι...
[00:07:47 - 00:07:49] “Silicon Valley is a state of mind.”
[00:07:49 - 00:07:52] Σωστά, οπότε δεν έχει σημασία, αρκεί να έχεις internet.
[00:07:54 - 00:07:56] Και passion, ρε παιδί μου, γι' αυτό που κάνεις.
[00:07:58 - 00:08:03] Ποια είναι τα tips που έχεις να μας δώσεις, Νικόλα;
[00:08:03 - 00:08:15] Τι σας βοήθησε να φτάσετε πραγματικά από τη Θεσσαλονίκη, μια ομάδα με remote, με 25 ανθρώπους, να έχετε πελάτες όπως η Sony, το Netflix και όλα αυτά που μας είπες;
[00:08:15 - 00:08:17] Ποια είναι τα learnings, ας πούμε;
[00:08:18 - 00:08:28] Κοίταξε, σίγουρα βοήθησε το ότι... αυτό που είπαμε, το ότι λύναμε ένα δικό μας πρόβλημα.
[00:08:28 - 00:08:32] Βοήθησε ότι είχαμε δεμένη ομάδα από την αρχή, δηλαδή,
[00:08:32 - 00:08:35] η ομάδα υπήρχε ήδη πολλά χρόνια.
[00:08:36 - 00:08:41] Και γενικώς θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό το να έχεις ανθρώπους, ειδικά στο startup,
[00:08:42 - 00:08:57] που έχεις φιλικές σχέσεις, δηλαδή, ή μάλλον δοκιμασμένες σχέσεις, γιατί μιλάμε για ένα shitstorm, έτσι πρόκειται να γίνουν απίστευτα πράγματα, οπότε είναι σημαντικό να ξέρεις ότι
[00:08:57 - 00:09:04] αυτό είναι εκεί, ρε παιδί μου, θα μαλώσουμε, θα κάνουμε, αλλά θα προχωρήσουμε.
[00:09:05 - 00:09:11] Από εκεί και πέρα, ανάλογα το στάδιο βασικά είναι το τι συνέβη.
[00:09:11 - 00:09:16] Στην πολύ αρχή κάτι που κάναμε πολύ σωστά είναι ότι δώσαμε βάρος στο support.
[00:09:17 - 00:09:20] Θέλαμε να μιλάμε με πελάτες με κάθε τρόπο.
[00:09:20 - 00:09:25] Μετά αρχίζαμε, ταξιδεύαμε, πηγαίναμε να τους βλέπουμε τους πελάτες από κοντά.
[00:09:26 - 00:09:33] Γενικώς στην εταιρεία είχαμε ένα approach, it's all about the product.
[00:09:33 - 00:09:36] Δεν έχει σημασία, ας είναι όλα...
[00:09:37 - 00:09:40] Έτσι κι αλλιώς είναι χάος ένα startup.
[00:09:40 - 00:09:48] Ας μην δουλεύει τίποτα, αρκεί να δουλεύει το product και ό,τι κάνουμε συστηματικά να έχει να κάνει με το πώς γίνεται καλύτερο το προϊόν.
[00:09:49 - 00:09:52] Και μας ουσιαστικά μας οδήγησε το market να το κάνουμε αυτό.
[00:09:52 - 00:09:56] Αργότερα έγινε... πλέον υπάρχει ορολογία product-led growth.
[00:09:57 - 00:10:02] Εμάς μας οδήγησε γιατί ουσιαστικά το προϊόν μας το πουλούσαν οι πελάτες μας.
[00:10:02 - 00:10:06] Οπότε ξέρεις, συνειδητοποιείς ρε παιδί μου ότι...
[00:10:06 - 00:10:10] Ό,τι και να κάνω σε sales, ό,τι ρε παιδί μου, σε marketing, σε...
[00:10:10 - 00:10:13] Δεν μπορώ να κάνω land την επόμενη Shopify.
[00:10:13 - 00:10:15] Δεν γίνεται αυτό το πράγμα.
[00:10:15 - 00:10:16] It's not possible.
[00:10:16 - 00:10:23] Αυτό που είναι possible είναι ότι κάποιος είναι πραγματικά ενθουσιασμένος με τη δουλειά σου...
[00:10:23 - 00:10:26] και εκεί που πίνει καφεδάκι, λέει...
[00:10:26 - 00:10:28] Καλά χαζοί είστε; Αυτό θα το κάνουμε με το Geekbot.
[00:10:28 - 00:10:29] Τόσο απλά.
[00:10:31 - 00:10:33] ΟΚ, ξεκάθαρο.
[00:10:33 - 00:10:53] Επειδή δουλεύετε και remotely, Νικόλα, ποια είναι τα challenges του remote work, και πώς τα ξεπερνάτε εσείς, δηλαδή τι σας βοηθάει να λειτουργείτε αρμονικά από απόσταση, ποια είναι τα κλειδιά θεωρείς και πώς το κάνετε;
[00:10:54 - 00:10:59] Θα το ξεκινήσω εντελώς high level και το πάμε όσο θέλετε.
[00:10:59 - 00:11:05] Νομίζω ότι ένα από τα προβλήματα του remote είναι όσο αφορά το collaboration.
[00:11:05 - 00:11:17] Δηλαδή, όταν θες να βρεις κάτι καινούριο, αυτό που χρειάζεται πραγματικά είναι να μπεις σε ένα δωμάτιο με άλλους τρεις ανθρώπους και να αρχίσεις να δοκιμάσεις πράγματα.
[00:11:17 - 00:11:20] Αυτό προφανώς στο remote είναι πολύ δύσκολο.
[00:11:20 - 00:11:25] Όπως επίσης δύσκολο είναι το κομμάτι του bonding της ομάδας.
[00:11:25 - 00:11:37] Οπότε, εμείς αυτό που κάνουμε είναι ότι έχουμε ένα ετήσιο offsite, το οποίο κλείνουμε ένα resort στη Χαλκιδική, γιατί ως γνωστόν...
[00:11:37 - 00:11:39] δεν έχει σαν τη Χαλκιδική.
[00:11:39 - 00:11:42] Κλείνουμε ένα resort εκεί για μία βδομάδα.
[00:11:42 - 00:11:57] Ελάχιστη δουλειά η οποία είναι καθαρά strategy, και κυρίως to know us better. Μετά προσπαθούμε να κάνουμε hackathons μες στην εταιρεία.
[00:11:58 - 00:12:05] Από εκεί και πέρα, άλλα προβλήματα που προκύπτουν έχουν να κάνουν πολύ με το culture μιας εταιρείας.
[00:12:05 - 00:12:19] Αν παρατηρήσετε, ας πούμε στην καραντίνα, οι εταιρείες που ουσιαστικά λέγαν ότι αυτός ο τρόπος δεν λειτουργεί, είναι οι super corporate εταιρείες που κανείς δεν εμπιστεύεται κανέναν και
[00:12:19 - 00:12:24] ξέρεις, υπάρχουν τα politics και όλο αυτό το κακό πράγμα.
[00:12:24 - 00:12:28] Δυστυχώς γι αυτούς δεν υπάρχει λύση.
[00:12:28 - 00:12:30] Η λύση είναι να αλλάξουν κουλτούρα.
[00:12:30 - 00:12:35] Τώρα για εταιρείες που είναι πιο start-up, πιο...
[00:12:35 - 00:12:47] we care for each other, τέτοιου είδους, θεωρώ ότι είναι και πολύ καλύτερα γιατί έχεις πολύ πιο humane, είναι πολύ πιο humane ο τρόπος που δουλεύεις.
[00:12:47 - 00:12:52] Δηλαδή, σε μας, στην εταιρεία μας, δεν έχει σημασία τι ώρα θα δουλέψεις,
[00:12:52 - 00:12:57] πόση ώρα θα δουλέψεις, πόση άδεια θα πάρεις, τίποτα, δεν μας νοιάζει αυτό το πράγμα.
[00:12:57 - 00:13:01] Μας νοιάζει απλά ότι είσαι αρκετά υπεύθυνος να κανονίσεις τις δουλειές σου.
[00:13:01 - 00:13:02] Μόνο αυτό.
[00:13:02 - 00:13:13] Νομίζω όμως ότι έχεις και ένα ακόμα μυστικό που βοηθάει πάρα πολύ στο να είναι όλοι, παρ' όλο το remote, full dedicated και accountable, που είναι τα stock options.
[00:13:13 - 00:13:16] Θες να μας μιλήσεις γι αυτό;
[00:13:16 - 00:13:18] Ναι, σωστά.
[00:13:18 - 00:13:34] Κοίταξε, ξεκινάμε από την παραδοχή ότι φτιάχνουμε ένα startup από ένα χωριό μιας ασήμαντης χώρας, μιας παλιάς ηπείρου που κανείς δεν ενδιαφέρεται.
[00:13:35 - 00:13:40] Οπότε, ρε παιδί μου, είναι σαν να πήραμε μια ομάδα τοπική και να τη βάλαμε να παίξει το NBA.
[00:13:42 - 00:13:45] Οπότε ο πήχης είναι έτσι κι άλλως πάρα πολύ ψηλά.
[00:13:46 - 00:13:53] Δεν φτάνει απλά να έχεις λεφτά για να πληρώνεις ανθρώπους για να κάνουν αυτό που πρέπει.
[00:13:53 - 00:13:55] Πρέπει να το θεωρούν δικό τους.
[00:13:55 - 00:14:02] Οπότε, για αυτόν τον λόγο, θεωρώ ότι είναι το ηθικό να είναι όντως δικό τους.
[00:14:04 - 00:14:06] Βέβαια, πάντα σε σωστά πλαίσια.
[00:14:07 - 00:14:14] Κι εμείς δεν δίνουμε καν stock options, δίνουμε κατευθείαν μετοχές στους ανθρώπους που κάθονται με την εταιρεία.
[00:14:15 - 00:14:21] Αυτό πιστεύω είχε σημαντικό ρόλο στο πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα.
[00:14:21 - 00:14:29] Καταρχάς έχουμε σχεδόν μηδέν turnover, πολύ σπάνια θα φύγει κάποιος.
[00:14:29 - 00:14:35] Όπως επίσης οι περισσότεροι έχουν πολύ καλές προσφορές για δουλειά, δεν θα πάνε.
[00:14:35 - 00:14:36] Γιατί είναι το...
[00:14:36 - 00:14:40] είμαστε λίγο crew ρε παιδί μου ως εκ τούτου.
[00:14:40 - 00:14:42] Απίστευτα νούμερα.
[00:14:42 - 00:14:50] Έπρεπε να το βάλεις αυτό στα μυστικά της επιτυχίας που ρώτησε πριν κι ο Βαγγέλης. Μηδέν turnover!
[00:14:52 - 00:14:56] Σχεδόν μηδέν, όχι μηδέν, αλλά ελάχιστα πράγματα, ναι.
[00:14:59 - 00:15:00] Ωραία, τέλεια.
[00:15:00 - 00:15:07] Νικόλα, σε άκουσα να μιλάς για ένα πολύ strong culture στην εταιρία σας.
[00:15:07 - 00:15:16] Έχετε κάποιο value, αν έπρεπε να το βγάλεις, ας πούμε, σε PowerPoint presentation, ας πούμε, με bullets,
[00:15:16 - 00:15:21] ποια θα έλεγες ότι είναι τα values σας που καθορίζουν το culture;
[00:15:21 - 00:15:25] Κοίταξε, ένα είναι το ότι… It's about the product.
[00:15:28 - 00:15:30] Σίγουρα...
[00:15:31 - 00:15:35] κάτι που μας χαρακτηρίζει είναι το crew culture.
[00:15:35 - 00:15:41] Δηλαδή, πραγματικά όλοι ενδιαφέρονται και σε προσωπικό επίπεδο και στο business.
[00:15:41 - 00:15:45] Δηλαδή, όλοι πονάνε αυτό που κάνουμε.
[00:15:46 - 00:15:48] Θα μπορούσες να το πεις ενσυναίσθηση αυτό;
[00:15:48 - 00:15:53] Ναι, δεν είναι δουλειά, ρε παιδί μου, να το πω έτσι.
[00:15:53 - 00:16:00] Και σαν δουλειά είναι μια δουλειά που μπορείς να έρθεις σαν ο εαυτός σου.
[00:16:00 - 00:16:04] Δεν χρειάζεται να φορέσεις κάτι άλλο για να 'ρθείς.
[00:16:05 - 00:16:07] Όπως και να έρθεις, σε δεχόμαστε.
[00:16:07 - 00:16:23] Επίσης και ένα πάθος βλέπω, ένα passion βλέπω επειδή είπες about the product, δηλαδή είναι ένα customer centric approach με αρκετό πάθος, ακούω εγώ, αν μπορώ να μεταφράσω αυτά που μας λες.
[00:16:23 - 00:16:27] Ναι, κοίταξε, είμαστε geeks, ρε παιδί μου, ξεκινάμε από εκεί.
[00:16:27 - 00:16:38] Έχουμε ένα business το οποίο απευθύνεται σε geeks, έτσι, οπότε για μένα είναι μαγικό, δηλαδή δεν θα το φανταζόμουν πριν από δέκα, πριν από είκοσι χρόνια.
[00:16:38 - 00:16:45] Δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι θα βρίσκομαι σε ένα γραφείο με τον top engineer της Carta
[00:16:45 - 00:16:54] ή με τον top product manager και να μου δείχνει με διαγράμματα πώς θα πουλούσαν το προϊόν και πού τους χάνεις και γιατί γίνεται αυτό.
[00:16:54 - 00:16:59] Είναι super wow αυτό το πράγμα.
[00:16:59 - 00:17:06] Συν ότι όλο νομίζω το σκεπτικό του real entrepreneurship είναι προσφορά.
[00:17:06 - 00:17:09] Πρέπει να λύσεις προβλήματα για άλλους ανθρώπους.
[00:17:10 - 00:17:12] Είμαστε κάπως obsessed με αυτό το πράγμα.
[00:17:14 - 00:17:26] Έχεις κάποια rituals που σε βοηθάνε στην καθημερινότητά σου, έτσι να ανταπεξέλθεις και καθορίζουν, ας πούμε, τη μέρα σου;
[00:17:26 - 00:17:28] Ναι.
[00:17:28 - 00:17:33] Κοίτα, σίγουρα γυμναστική είναι το νούμερο ένα.
[00:17:33 - 00:17:39] Τρέχω πάρα πολύ, προσπαθώ να κάνω βάρη, τέτοιου είδους πράγματα.
[00:17:40 - 00:17:44] Ένα ritual, φοράω και το μπλουζάκι το Huel.
[00:17:44 - 00:17:51] Κυρίως γιατί θα ξεχάσω να φάω, οπότε έχω ένα σίγουρο εύκολο γεύμα το πρωί.
[00:17:52 - 00:18:01] Προσπαθώ να διαβάζω, ειδικά πρωί-πρωί, πριν το μυαλό αρχίσει να κάνει dissolve, προσπαθώ να διαβάζω έτσι λίγο.
[00:18:02 - 00:18:05] Τέτοιου είδους πράγματα.
[00:18:05 - 00:18:09] Κι επίσης τραγουδάω, είναι το hobby μου, είμαι τραγουδιστής σε μια rock metal μπάντα.
[00:18:11 - 00:18:12] Αυτά.
[00:18:13 - 00:18:27] Νομίζω, Βαγγέλη, επειδή τον ξέρω τον Νίκο, είναι μία ωραία στιγμή για να ρωτήσουμε... γελάω, γιατί ξέρω τι θα πει... για fuck up stories.
[00:18:28 - 00:18:37] Όλες αυτές τις ιστορίες που έχεις κάνει και γελάς τώρα, αλλά τότε ήταν λόγος αυτοκτονίας.
[00:18:37 - 00:18:53] Ναι, ε κοίταξε εντάξει, το νούμερο 1 fuck up story είναι το πρώτο real startup που έφτιαξα, το οποίο πούλησα το σπίτι μου για να το κάνω fund. Μιλάμε εποχή πριν καν το Openfund, βασικά
[00:18:53 - 00:18:58] μιλάμε εποχή που στο Open Coffee πηγαίνανε 10 άτομα.
[00:18:59 - 00:19:03] Εδώ στην Θεσσαλονίκη είμασταν σε ένα πατάρι σε μια καφετέρια μας πηγαίναν.
[00:19:03 - 00:19:09] Στην Αθήνα ίσα-ίσα έπιανε μια μπάρα σε ένα μικρό μαγαζάκι.
[00:19:09 - 00:19:13] Εποχή 2008, κάπου εκεί.
[00:19:14 - 00:19:17] Όπου, ναι, τρέχουμε ένα χρόνο το project.
[00:19:18 - 00:19:20] Έχω κάψει όλα μου τα λεφτά.
[00:19:20 - 00:19:21] Έχω δανειστεί κι από πάνω.
[00:19:21 - 00:19:25] Τότε ήταν ακόμα που μπορούσες να πάρεις δάνειο απ' την τράπεζα.
[00:19:26 - 00:19:42] Και απλά ξέρεις, βρίσκεσαι μια μέρα, εντωμεταξύ το θυμάμαι εντελώς κινηματογραφικά, είναι βράδυ, κάθομαι μόνος μου ας πούμε, έχω βάλει ένα whiskey, και σκέφτομαι τι έγινε τώρα, δηλαδή, πού πήγε.
[00:19:42 - 00:19:46] Δηλαδή έδωσα ό,τι είχα και δεν είχα, τι πήρα γι αυτό, ρε παιδί μου;
[00:19:48 - 00:19:55] Συνειδητοποίησα, φυσικά, ότι αυτό που πήρα είναι ένα team που ξέρει πώς θα το κάνει αυτή τη στιγμή.
[00:19:56 - 00:20:00] Οπότε μετά, εντάξει, πήγανε καλύτερα τα πράγματα.
[00:20:01 - 00:20:04] Αλλά ήτανε, ναι, το πιο μεγάλο ζόρι.
[00:20:04 - 00:20:05] Επίσης, έχω κι άλλα.
[00:20:05 - 00:20:08] Δηλαδή, έχω χρεοκοπήσει μια φορά.
[00:20:09 - 00:20:11] Και αυτό ήταν αρκετά ζόρικο.
[00:20:12 - 00:20:14] Καλά έχεις περάσει, βλέπω, στην επιχειρηματικότητα.
[00:20:14 - 00:20:15] Ναι, ναι.
[00:20:15 - 00:20:22] Κοίταξε, όσον αφορά την αποτυχία, είναι σημαντικό να πούμε, ρε παιδί μου, ότι η αποτυχία είναι ο τρόπος, γενικά.
[00:20:22 - 00:20:24] Και δεν μιλάω για τέτοιους είδους αποτυχίες.
[00:20:24 - 00:20:31] Μιλάω, ρε παιδί για το ότι ξεκινάς μια δουλειά, λες θα κάνουμε αυτό, θα κάνουμε αυτό, θα πάρουμε τόσα λεφτά και συνήθως, ξέρεις, όλα τα βάζουμε και με νούμερα.
[00:20:31 - 00:20:33] Κάποιοι κάνουν και projections πριν ξεκινήσουν.
[00:20:35 - 00:20:40] Και ξεκινάς και διαπιστώνεις, ρε παιδί μου, ότι η πραγματικότητα έχει άλλη γνώμη.
[00:20:40 - 00:20:42] Οπότε αυτό...
[00:20:42 - 00:20:48] Ναι μεν έχει ένα ψυχολογικό toll, αλλά this is the way, δεν υπάρχει άλλος τρόπος.
[00:20:48 - 00:20:53] Όταν ήσουν μικρός, κατευθείαν έμαθες πώς να γράφεις;
[00:20:53 - 00:20:58] Κατευθείαν έμαθες, ξέρω ‘γω, να οδηγάς το ποδήλατο; Δεν γίνεται αυτό.
[00:20:58 - 00:21:01] Ο μόνος τρόπος να μάθεις είναι να τρως τα μούτρα σου.
[00:21:01 - 00:21:07] Και το θέμα είναι πώς μπορείς να διαχειριστείς την ψυχολογία σου ενώ το κάνεις αυτό.
[00:21:07 - 00:21:10] Και, άμα θέλω, το πάμε και λίγο παραπέρα.
[00:21:10 - 00:21:14] Πώς δεν θα κοροϊδεύεις τον εαυτό σου, γιατί εγώ συνήθως αυτό βλέπω ρε παιδί μου.
[00:21:14 - 00:21:23] Ξέρεις, ταυτιζόμαστε ότι εγώ είμαι επιχειρηματίας, άρα πρέπει να κάνω μια πετυχημένη επιχείρηση, ας πούμε για να με σέβονται οι υπόλοιποι.
[00:21:23 - 00:21:35] Ξεκινάω, τρώω τα μούτρα μου κι αρχίζω και κοροϊδεύω τον εαυτό μου ότι ναι, αλλά δες πόσα likes έχουμε, ναι αλλά αυτό είναι απλά πρέπει να βγάλουμε και αυτό το feature, ναι αλλά... τέτοιο.
[00:21:35 - 00:21:38] Ενώ άμα ειλικρινά πεις ότι...
[00:21:38 - 00:21:44] τα σκατώσαμε, και απλά πιάσεις ένα πελάτη και του πεις ρε φίλε γιατί ας πούμε το παράτησες, ξέρω εγώ;
[00:21:44 - 00:21:50] Τι, κάνεις αυτήν την δουλειά, όλα πάνε μια χαρά μετά.
[00:21:50 - 00:22:02] Άρα η τιμιότητα, ένα direct approach ας πούμε, ότι δεν κοροϊδεύω πρώτα τον εαυτό μου και κατά επέκταση και τους γύρω μου με μια ωραιοποιημένη πραγματικότητα ή με κάτι που θα θέλα να ‘ναι αλλά δεν ισχύει.
[00:22:03 - 00:22:06] Ναι ρε παιδί μου, βλέπω ας πούμε σταρταπάκια που...
[00:22:07 - 00:22:10] Ξέρεις, έρχεται ο άλλος και σου λέει, έχουμε τόσους followers.
[00:22:10 - 00:22:17] Και του λέω ωραία, πόσους από αυτούς τους followers χρειάζεται να δώσεις για να πληρώσεις, ας πούμε, το μισθό του άλλου.
[00:22:18 - 00:22:19] Κανέναν, δεν γίνεται.
[00:22:19 - 00:22:24] Ή ξέρω 'γω, σου λέει, έχουμε τόσα pageviews.
[00:22:24 - 00:22:29] Ναι, τι να τα κάνω τα pageviews όμως, πως θα τα κάνεις λεφτά, έχεις κάποια...;
[00:22:29 - 00:22:34] Άρα τι κοιτάς σ' ένα startup, Νικόλα, επειδή σε άκουσα να λες ότι μιλάω με ένα startup κτλ.
[00:22:34 - 00:22:38] Δηλαδή τι θα είχε τη συνταγή επιτυχίας;
[00:22:39 - 00:22:46] Νομίζω, εμμονή, ένα βασικό συστατικό, πρέπει να έχεις εμμονή με κάποιο πρόβλημα.
[00:22:46 - 00:22:50] Δεν μπορείς, θέλεις να το λύσεις αυτό πρόβλημα, δεν κοιμάσαι το βράδυ.
[00:22:50 - 00:22:57] Ναι, αλλά, Νικόλα, λέμε συνέχεια να μην ερωτευόμαστε το προϊόν μας κι εσύ λες να έχουμε εμμονή.
[00:22:57 - 00:23:01] Όχι το προϊόν. Η εμμονή δεν είναι με το προϊόν, η εμμονή είναι με το πρόβλημα.
[00:23:01 - 00:23:04] Με το πρόβλημα... Τι ωραία που το θέτεις!
[00:23:04 - 00:23:06] Θέλω να λύσω ένα πρόβλημα, δεν με νοιάζει το προϊόν.
[00:23:06 - 00:23:08] Καίω και το business, τα καίω όλα.
[00:23:08 - 00:23:10] Αλλά το πρόβλημα αυτό θέλω να το λύσω.
[00:23:10 - 00:23:12] Δεν μπορώ να κοιμηθώ άμα δε λυθεί.
[00:23:12 - 00:23:13] Ένα είναι αυτό.
[00:23:15 - 00:23:20] Και μετά νομίζω ένα πολύ καλό συστατικό είναι το να είσαι expert non expert.
[00:23:20 - 00:23:29] Δηλαδή, ναι μεν να έχεις τη γνώση, ας πούμε, ένα υπόβαθρο, αλλά να κάνεις κάτι το οποίο είναι λάθος.
[00:23:30 - 00:23:34] Για παράδειγμα, όταν αποφασίσαμε, ρε παιδί μου ότι...
[00:23:34 - 00:23:40] καταλαβαίνουμε ότι το Geekbot μάλλον μπορεί να γίνει business γιατί στην αρχή το είχαμε μόνο για εμάς.
[00:23:44 - 00:23:51] Έπιασα ας πούμε στο network μου και προσπαθούσα να βρω ποιος θα μου ακυρώσει εντελώς αυτή την ιδέα.
[00:23:53 - 00:24:00] Οπότε όποιος είχε πολύ εμπειρία με management, με HR, με τέτοιου είδους πράγματα, άρχισα και έκανα calls,
[00:24:01 - 00:24:15] και όντως οι περισσότεροι μου λέγαν ότι αυτό πράγμα δεν γίνεται να δουλέψει γιατί χρειάζεται η personal επαφή, αλλά εγώ εκεί ήξερα ότι έχω δίκιο, γιατί ναι μην χρειάζεσαι την
[00:24:15 - 00:24:26] προσωπική επαφή, αλλά εγώ είμαι εδώ κι ο άλλος είναι στην Καλιφόρνια, αυτό δεν λύνεται έτσι, οπότε κατάλαβες. Και συνήθως
[00:24:26 - 00:24:33] οι Founders, ρε παιδί μου, είναι αρκετά stubborn για να κάνουν κάτι εντελώς λάθος, παρόλο που έχουν το background, έτσι, έχει σημασία.
[00:24:33 - 00:24:36] Δηλαδή, όχι απλά να κάνεις κάτι λάθος.
[00:24:37 - 00:24:42] Σε άκουσα Νικόλα να μιλάς για διάβασμα στα rituals σου.
[00:24:42 - 00:24:45] Θέλεις να μας πεις κάτι που διάβασες;
[00:24:45 - 00:24:57] Ή ένα major influence σου το οποίο πράγματι το χρησιμοποίησες και όντως βοήθησε σε αυτή την επιτυχημένη πορεία της Geekbot;
[00:24:57 - 00:24:58] Ναι.
[00:24:58 - 00:25:05] Κοίταξε σίγουρα στο ψυχολογικό κομμάτι με βοήθησε πάρα πολύ το Hard Thing About Hard Things.
[00:25:06 - 00:25:10] Εντάξει. Λες OK. Υπάρχουν και χειρότερα.
[00:25:10 - 00:25:16] Τι κρατάς από εκεί δηλαδή, γιατί είναι ένα βιβλίο το οποίο στους κύκλους μας κυκλοφορεί πάρα πολύ.
[00:25:16 - 00:25:21] Είναι best seller ανθρώπων που έχω έτσι σε πολύ μεγάλη εκτίμηση.
[00:25:22 - 00:25:33] Βλέπεις πόσο ακραία μπορεί να είναι το ψυχολογικό αντίκτυπο που έχει το να τρέχεις μια εταιρεία.
[00:25:33 - 00:25:42] Ταυτόχρονα σου δίνει και λίγο κουράγιο γιατί λες τώρα, εντάξει, ο άνθρωπος αυτά που έχει ζήσει, εγώ δεν τα έχω δει, οπότε είμαστε καλά.
[00:25:43 - 00:25:50] Μετά σε εντελώς practical κομμάτια θεωρώ φανταστικό το Radical Candor.
[00:25:50 - 00:25:51] Σωστά.
[00:25:51 - 00:25:59] Το άλλο με τα conversations, πώς λέγεται, about hard conversations κάτι, δεν το θυμάμαι.
[00:26:00 - 00:26:06] Και φανταστικό, σε πιο πρακτικό επίπεδο, το Holacracy.
[00:26:07 - 00:26:15] Το οποίο δεν είναι απαραίτητα ότι, πώς να το πω, να χρησιμοποιήσεις το μοντέλο που λέει.
[00:26:15 - 00:26:30] Αλλά είμαι σίγουρος ότι άμα δεις πώς κάνει το tactical meeting, ή πώς ορίζει τους ρόλους σε μια εταιρεία, ή το ownership, και τέτοιου είδους πράγματα, έχει πολύ ωραία mental models για οργάνωση μιας ομάδας.
[00:26:30 - 00:26:38] Να πούμε, Βαγγέλη, να πούμε λίγο για το Holacracy ότι είναι leadership μοντέλο, για όσους δεν το ξέρουν.
[00:26:38 - 00:26:45] Είναι το μοντέλο όπου δεν υπάρχει καθόλου ηγεσία κι υπάρχει απόλυτο flat management.
[00:26:46 - 00:26:48] Και είναι κάτι που έχεις δοκιμάσει, Νικόλα.
[00:26:48 - 00:26:55] Δεν ξέρω αν θες να κάνεις an experience sharing για το πόσο καλά ή όχι καλά πήγε αυτό.
[00:26:55 - 00:27:06] Ναι, εμείς είμαστε flat, δεν χρησιμοποιήσαμε το Holacracy, ουσιαστικά πήραμε κομμάτια από αυτό και από διάφορα άλλα.
[00:27:06 - 00:27:14] Κοίταξε γενικώς είναι πάρα πολύ καλό μοντέλο, δηλαδή η καλή του πλευρά είναι ότι κάνει foster το innovation.
[00:27:15 - 00:27:20] Η κακή του πλευρά είναι ότι μπορεί να δημιουργεί group thinking.
[00:27:20 - 00:27:23] Οπότε boundaries που...
[00:27:23 - 00:27:27] που σου δίνει το management απλά και μόνο γιατί υπάρχει μια ιεραρχία,
[00:27:27 - 00:27:29] εκεί πρέπει κάπως, ρε παιδί μου, να τα δουλέψεις.
[00:27:29 - 00:27:36] Δηλαδή, τι ανήκει σε ποιον, ποιο expertise μιλάει, ποιο expertise θα 'πρεπε να μιλάει.
[00:27:37 - 00:27:40] Θέλει, ας πούμε, μια τριβή εκεί πέρα.
[00:27:41 - 00:27:44] Νομίζω ότι είναι ένα πολύ ενδιαφέρον μοντέλο.
[00:27:44 - 00:27:59] Μου θυμίζει λίγο το πόσο το corporate world και ειδικά στο επίπεδο των startups έχει ενσωματώσει ξέρεις, διάφορα learnings, όπως τα Temporary Autonomous Zones από τον Hakim Bey και τον αναρχισμό κτλ.
[00:27:59 - 00:28:07] Δηλαδή το γεγονός ότι horizontally ας πούμε μπορούν να παίρνονται αποφάσεις που ενισχύουν πάρα πολύ το flexibility
[00:28:09 - 00:28:22] και το accountability των ομάδων, και να λύνουν προβλήματα που η ιεραρχία με τη δυσκαμψία της περισσότερα προβλήματα δημιουργεί παρά λύσεις.
[00:28:22 - 00:28:27] Ναι, και ξέρεις τι, το innovation... πώς να το πω...
[00:28:27 - 00:28:34] έχει ψυχολογικές προεκτάσεις, και το ιεραρχικό μοντέλο είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που θέλεις.
[00:28:34 - 00:28:39] Δηλαδή ποτέ το innovation δεν φαίνεται σαν κάτι...
[00:28:39 - 00:28:40] καλό.
[00:28:40 - 00:28:41] Ποτέ.
[00:28:41 - 00:28:45] Δηλαδή η Google ας πούμε όταν έγινε ήταν η χειρότερη ιδέα που υπήρχε.
[00:28:45 - 00:28:55] Τώρα γιατί; Γιατί εκείνο τον καιρό τα site πουλούσανε τη διαφήμιση pageview και εσύ μου 'φτιαξες μια ολόκληρη υπηρεσία για να διώχνεις τον κόσμο απ' το site σου.
[00:28:55 - 00:28:57] Δεν βγάζει κανένα νόημα αυτό το πράγμα.
[00:28:57 - 00:28:58] Είναι εντελώς λάθος.
[00:28:59 - 00:29:01] Το Airbnb, ας πούμε, ήταν εντελώς λάθος.
[00:29:01 - 00:29:07] Θα φέρω έναν άγνωστο στο σπίτι μου να τον φιλοξενήσω; Γιατί να το κάνω αυτό το πράγμα, για να πάρω 20 ευρώ;
[00:29:08 - 00:29:10] Είναι πολύ κακή ιδέα.
[00:29:10 - 00:29:12] Οπότε, ένα είναι αυτό.
[00:29:12 - 00:29:15] Ένα είναι ότι...
[00:29:15 - 00:29:20] Όσο μεγαλώνει ένας οργανισμός, it's about defending what you have.
[00:29:20 - 00:29:30] Οπότε, όταν έρχεται, ας πούμε ο πιτσιρικάς με μία ιδέα που κανιβαλίζει το προϊόν μας, θα του πεις τι λες, αυτά δεν γίνονται.
[00:29:31 - 00:29:42] Παρ' όλα αυτά ξέρουμε όλοι πού κατέληξε η Kodak, αλλά ξέρεις, πρέπει να δημιουργήσεις ένα περιβάλλον που κάπως θα δοκιμαστούν και καινούργιες ιδέες.
[00:29:43 - 00:29:56] Αυτό που μου αρέσει, Νικόλα, σ' αυτά που λες, είναι ότι αρκετές φορές αναφέρεις τον ψυχολογικό παράγοντα ως καθοριστικό ρόλο της επιτυχίας σας και το πώς διαχειρίστηκες,
[00:29:56 - 00:30:04] μάλλον, mentally μια κατάσταση, κάποια πιθανά pivot και κάποια αναμφισβήτητα challenges στον δρόμο προς την κορυφή.
[00:30:04 - 00:30:12] Δηλαδή, δεν μιλάμε τόσο για πρακτικά tips τα οποία, ξέρεις, έχουν να κάνουν και με το industry, σε κάποιους δουλεύουν, σε κάποιους δεν δουλεύουν.
[00:30:12 - 00:30:17] Αλλά σε ακούω πάρα πολύ να μιλάς για αυτό το mental approach.
[00:30:17 - 00:30:23] Ναι, νομίζω είναι critical κι άμα το δεις και σε...
[00:30:23 - 00:30:29] Ξέρεις, παίρνω και μοντέλα από τα sports. Α, ένα ωραίο βιβλίο είναι το Relentless, σχετικό.
[00:30:30 - 00:30:34] Το οποίο τι, τι θα κρατούσες από το βιβλίο αυτό, μια και το αναφέρεις;
[00:30:34 - 00:30:52] Βλέπεις ρε παιδί μου π.χ. ο Jordan, παίζει έναν αγώνα, κερδίζουν και ενώ όλοι πάνε και πανηγυρίζουν, αυτός σκέφτεται ότι το τάδε σουτ δεν το 'κανα σωστό, θα κάτσω στο γήπεδο να κάνω 5000 σουτάκια και θα 'ρθω μετά.
[00:30:53 - 00:31:03] Θέλει ρε παιδί μου λίγο, θέλει να έχεις μια πειθαρχία τον εαυτό σου και ειδικά από το point of view του...
[00:31:03 - 00:31:17] του Founder CEO, είναι τόσα μα τόσα πολλά που συμβαίνουν ταυτόχρονα το οποίο δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που το έχουνε να το διαχειριστούνε, να το πω έτσι.
[00:31:17 - 00:31:20] Οπότε πρέπει να δουλέψεις πάρα πολύ σ' αυτό το πράγμα.
[00:31:21 - 00:31:23] Ναι, Νικόλα και Βαγγέλη,
[00:31:23 - 00:31:29] δεν ξέρω αν έχετε διαβάσει το Blitzscaling του Hoffman που λέει ότι... πάρα πολύ ωραίο βιβλίο.
[00:31:30 - 00:31:38] Απλά ταιριάζει πολύ με αυτό που λες ότι ένας founder αν κάτι πρέπει να μάθει είναι να διαχειρίζεται τις φωτιές που καίνε παράλληλα.
[00:31:38 - 00:31:46] Να είναι ok με το να καίνε παράλληλα πράγματα, και να αποφασίζει ποιο θα σβήσει πρώτο και ποιο θα το αφήσει να καεί εντελώς.
[00:31:46 - 00:31:49] Αυτό λέει είναι το μεγαλύτερο skill ενός founder.
[00:31:51 - 00:31:56] Να σου πω ένα παράδειγμα, το συνδυάζω με τα fuck ups.
[00:31:56 - 00:32:13] Ενώ η εταιρεία κλείνει, πάει να κλείσει χρονιά, η εταιρεία έχει διπλασιάσει το revenue, είμαστε έτοιμοι να το γιορτάσουμε και ξαφνικά έχουν παγώσει οι λογαριασμοί της εταιρείας.
[00:32:15 - 00:32:17] Και λες τι έγινε τώρα;
[00:32:18 - 00:32:22] Εκεί που γιορτάζεις, ρε παιδί μου, ξαφνικά απλά δεν έφυγε μια πληρωμή.
[00:32:22 - 00:32:23] Τι έγινε, κάτσε να βρούμε.
[00:32:23 - 00:32:27] Παίρνουμε τηλέφωνο, ναι, έχουμε παγώσει τους λογαριασμούς σας.
[00:32:27 - 00:32:30] By the way δεν μας στείλαν καν ειδοποίηση ότι θα τους παγώσουμε.
[00:32:30 - 00:32:38] Και τελικά μας παγώσαν τους λογαριασμούς γιατί η εταιρεία διπλασίασε το revenue και άλλαξε το risk profile της.
[00:32:39 - 00:32:57] Κι επειδή ήτανε ανίκανοι, για να μη χρησιμοποιήσω πραγματικά αυτό που θα 'λεγα, ούτε καν μας ενημερώσαν γι' αυτό και απλά έπρεπε να πάρω τηλέφωνο στο διευθυντή της τράπεζας, να τον λούσω
[00:32:57 - 00:33:08] κυριολεκτικά για να του πω ρε φίλε, δεν μπορείς να μου κάνεις αυτό το πράγμα, δεν γίνεται αυτό που κάνεις τώρα, δεν γίνεται να μου κλείνεις το λογαριασμό και στην τελική
[00:33:09 - 00:33:13] έχουμε, ας πούμε, σας έχουμε δώσει τιμολόγια από τις μεγαλύτερες εταιρείες του πλανήτη.
[00:33:13 - 00:33:18] Τι πρέπει να κάνουμε για να μας θεωρήσετε ότι δεν είμαστε drug dealers ή δεν ξέρω εγώ τι;
[00:33:18 - 00:33:21] Άρα στην Ελλάδα έγινε αυτό Νικόλα, σε ελληνική τράπεζα;
[00:33:21 - 00:33:23] Αυτό έγινε στην Κύπρο.
[00:33:23 - 00:33:25] Α, στην Κύπρο, ΟΚ.
[00:33:27 - 00:33:29] Αυτά τα πράγματα, ας πούμε...
[00:33:29 - 00:33:31] Και τώρα έφερα απλά ένα μικρό παράδειγμα.
[00:33:31 - 00:33:33] Συνήθως μπορεί να συμβεί...
[00:33:33 - 00:33:36] Πολύ μικρό να σου κλείνουν το λογαριαμό!
[00:33:36 - 00:33:49] Ναι μπορεί τη στιγμή που συμβαίνει αυτό, ένας key player να σου λέει ότι φεύγει και ταυτόχρονα πρέπει να μπεις σε call με έναν πελάτη που είναι πάρα πολύ σημαντικός και πρέπει να 'σαι ψύχραιμος εκεί και χαμογελαστός.
[00:33:49 - 00:33:52] Είναι mindfucking η κατάσταση.
[00:33:54 - 00:34:02] Οπότε η ψυχραιμία σίγουρα είναι ένα μέρος του mentality που θεωρείς σημαντικό.
[00:34:02 - 00:34:04] Τι άλλο, τι σε βοηθάει εσένα;
[00:34:04 - 00:34:08] Κοίταξε, για μένα, θεωρώ ότι γυμναστική είναι το νούμερο ένα πράγμα που μπορείς να κάνεις γι αυτό.
[00:34:08 - 00:34:09] Νούμερο ένα.
[00:34:09 - 00:34:11] Και ειδικότερα το τρέξιμο.
[00:34:11 - 00:34:14] Δηλαδή με τα βάρη δεν θα πάρεις τόσο gain.
[00:34:16 - 00:34:16] Ένα είναι αυτό.
[00:34:16 - 00:34:19] Ένα πράγμα που βοηθά είναι η ψυχοθεραπεία.
[00:34:19 - 00:34:20] Πάρα πολύ.
[00:34:23 - 00:34:29] Και μετά να έχεις κάπως το... πώς να το πω...
[00:34:29 - 00:34:32] τη συνειδητότητα ρε παιδί μου,
[00:34:32 - 00:34:35] το να ασχολείσαι συνεχώς με τα σοβαρά πράγματα.
[00:34:35 - 00:34:38] Γιατί πολλές φορές πέφτουμε σε παγίδες ότι...
[00:34:38 - 00:34:41] Αχ, κάτσε να στείλω ένα τιμολόγιο, να κάνεις μια βλακεία τέλος πάντων.
[00:34:41 - 00:34:44] Προτεραιοποίηση δηλαδή, σε ακούω να λες.
[00:34:44 - 00:34:48] Important versus urgent.
[00:34:48 - 00:34:57] Ναι, έχω καταλάβει ότι όταν δούλευα 18 ώρες την ημέρα έκανα procrastinate στην πραγματικότητα.
[00:34:57 - 00:35:02] Όποτε δουλεύω 4 ώρες την ημέρα κάνω σοβαρή δουλειά.
[00:35:02 - 00:35:06] Γιατί θα κάνω αυτό που πρέπει ρε παιδί μου και τίποτα λιγότερο.
[00:35:06 - 00:35:09] Θα το κάνω όπως πρέπει, αυτό που πρέπει.
[00:35:09 - 00:35:15] Ενώ στην άλλη περίπτωση, πετάς εδώ πράγματα εδώ εκεί, αλλά αυτό που σε καίει δεν θα ασχοληθείς.
[00:35:16 - 00:35:22] Εγώ θα προσθέσω πάντως ένα ακόμα στοιχείο που βλέπω και δεν το έχεις αναφέρει, που είναι το χιούμορ.
[00:35:22 - 00:35:36] Γιατί τόση ώρα που μιλάς και μας περιγράφεις τόσο δύσκολες καταστάσεις που φαντάζομαι εκείνη την ώρα, δεν γελάς, που συμβαίνουνε, έχεις καταφέρει, retrospectively, να μιλάς γι'
[00:35:36 - 00:35:45] αυτά με χιούμορ, που νομίζω ότι είναι ένα συστατικό του ένας επιχειρηματίας να καταφέρει να επιβιώσει ψυχολογικά εν τέλει μετά από...
[00:35:45 - 00:35:51] δύσκολες καταστάσεις, να βρίσκει χιούμορ, να τα αντιμετωπίζει με χιούμορ κάποια πράγματα.
[00:35:51 - 00:35:55] Ναι ισχύει, αλλιώς καρκινιάζεις, δε γίνεται.
[00:35:55 - 00:36:04] Το οποίο, περνάς κι απ' αυτό το στάδιο, μη λέμε τώρα ψέματα, αλλά ναι, εννοείται, θέλει να το βλέπεις στο τέλος και να γελάς.
[00:36:06 - 00:36:18] Έχεις κάποιο σημαντικό challenge, Νικόλα, έτσι μια ιστορία να μας διηγηθείς, με ένα πολύ σημαντικό challenge που ακριβώς αυτό το mentality που έχεις διαμορφώσει αυτά τα χρόνια σε βοήθησε να το ξεπεράσεις;
[00:36:20 - 00:36:22] Δεν ξέρω τι να πω.
[00:36:22 - 00:36:29] Το πρώτο που θα σου 'ρθει στο μυαλό γιατί φαντάζομαι, αν κάτσεις και το σκεφτείς με ψυχραιμία σίγουρα θα υπάρχουν αρκετά περιστατικά.
[00:36:29 - 00:36:45] Έτσι το πρώτο που σου έρχεται, ένα crisis ας πούμε, που το mentality σου, the good thinking ας πούμε και good mentality ήταν ο λόγος που ξεπέρασες τη συγκεκριμένη κρίση.
[00:36:45 - 00:36:51] Κοίταξε, γενικά τώρα δεν μου έρχεται συγκεκριμένο περιστατικό, θα μου 'ρθει όμως κάποια στιγμή.
[00:36:51 - 00:36:53] Αφού κλείσουμε το podcast.
[00:36:53 - 00:36:56] Γενικά νομίζω... Ναι, αφού το κλείσουμε θα σας πω.
[00:36:57 - 00:37:05] Νομίζω γενικά πρέπει να κρατάς σαν CEO ή σαν Founder, πρέπει να κρατάς ότι ο ρόλος σου είναι ένα ενώνεις,
[00:37:06 - 00:37:11] και κυρίως να ενώνεις τους ανθρώπους, αυτή είναι η δουλειά η πραγματική.
[00:37:11 - 00:37:19] Οπότε, ό,τι και να συμβεί πρέπει να το καταπιείς και να σκεφτείς τώρα αυτός γιατί το λέει αυτό το πράγμα;
[00:37:19 - 00:37:32] Τι πραγματικά θέλει, τι προσπαθεί να πει, τι ακούει ο άλλος και να μπλεχτείς στη μέση, ώστε να έρθει μια δικαιοσύνη και το connection.
[00:37:33 - 00:37:36] Είτε είναι σε ένα deal, είτε είναι οπουδήποτε, δεν έχει σημασία.
[00:37:37 - 00:37:52] Εγώ θέλω να σε ρωτήσω κάτι σχετικά με το growth, γιατί όπως είπε και ο Βαγγέλης στην αρχή, ανήκω στο Accelerator του EO, και τι σημαίνει αυτό, ότι είμαστε εταιρίες οι οποίες έχουμε τζίρο
[00:37:52 - 00:38:01] τουλάχιστον πάνω από 250.000 και ο στόχος του Accelerator είναι να μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε το 1 εκατομμύριο μέσα σε τουλάχιστον 2-3 χρόνια.
[00:38:01 - 00:38:03] Οπότε είμαστε...
[00:38:03 - 00:38:09] αρκετά focused, δυστυχώς, ακόμα στον day-to-day και στα practical κομμάτια.
[00:38:10 - 00:38:13] Θέλω να σε ρωτήσω λίγο, τι πιστεύεις ότι...
[00:38:13 - 00:38:18] Τώρα που έχετε φτάσει το τζίρο που έχετε φτάσει, που είναι πολύ παραπάνω από εκεί που είμαστε...
[00:38:18 - 00:38:29] οι οργανισμοί που σου περιέγραψα ως Accelerator, τι είναι το growth engineering για σένα σήμερα και το επόμενο step για την εταιρεία;
[00:38:29 - 00:38:33] Πώς θα ξεπεράσεις αυτό το που ήδη έχεις φτάσει;
[00:38:34 - 00:38:35] Α!
[00:38:36 - 00:38:39] Nόμιζα θα ρωτούσες πώς φτάνεις εκεί.
[00:38:39 - 00:38:41] Και τα δύο.
[00:38:41 - 00:38:48] Κοίταξε, το πώς φτάνεις εκεί μου είναι πιο εύκολο, γιατί τα current challenges είναι work in progress.
[00:38:49 - 00:39:02] Κοίταξε κάτι που θα μπορούσα να πω σαν advice σε αυτούς τους ανθρώπους είναι το πώς σε κάθε φάση καταρρέει εντελώς το σύστημα και αλλάζει και γίνεται απ' την αρχή.
[00:39:02 - 00:39:03] Και είναι πολύ φυσιολογικό.
[00:39:03 - 00:39:10] Εμένα μου το είχαν δώσει αυτό το advice οι founders του Σκρουτζ και είμαι πολύ ευγνώμων για αυτό.
[00:39:10 - 00:39:13] Γιατί νόμιζα ότι κάτι κάνω λάθος.
[00:39:13 - 00:39:18] Ήσασταν 5 άτομα, γίνονται 10, ξαφνικά δεν λειτουργεί τίποτα.
[00:39:18 - 00:39:22] Μετά πας, ξέρω 'γω, στα 20, πάλι καταστροφή.
[00:39:22 - 00:39:31] Οπότε είναι πολύ φυσιολογικό αυτό το πράγμα και θέλει, ρε παιδί μου, ότι σαν founder κάπως...
[00:39:32 - 00:39:45] Όσο πιο γρήγορα γίνεται να σταματήσεις να είσαι hands-on, και να αρχίσεις να βλέπεις συστήματα ρε παιδί μου, δηλαδή ποτέ δεν φταίει κάποιος. Δεν υπάρχει, δεν μπορείς να πεις
[00:39:45 - 00:40:02] ότι φταίει αυτός για το τάδε, αυτό είναι no go, φταίει κάτι που οδήγησε αυτόν στο τάδε, πάντα υπάρχει ένα σύστημα από πίσω, πρέπει να βρίσκεις συστήματα και κάπως να το φτιάχνεις συστημικά αυτό το πράγμα,
[00:40:02 - 00:40:14] και να σκέφτεσαι ρε παιδί μου ότι ας πούμε φτιάχνω μια εταιρία for the long run, πρέπει να μπορώ να πεθάνω αύριο κι η εταιρία να συνεχίζει, ας πούμε, πώς γίνεται αυτό το πράγμα, νομίζω
[00:40:14 - 00:40:20] αυτή είναι η άσκηση για να καταφέρεις ρε παιδί μου να περάσεις τα στάδια του growth.
[00:40:20 - 00:40:23] Οπότε, Νικόλα, χαιρόμαστε για τη συμβουλή που μας έδωσες.
[00:40:23 - 00:40:25] Η συμβουλή σου είναι το κηδειόχαρτο.
[00:40:25 - 00:40:28] Ναι, να μπορείς να πεθάνεις, αυτό είναι το σημαντικό.
[00:40:28 - 00:40:34] Να μπορείς να πεθάνεις rest in peace, αυτό που λέμε, για να έχεις και συ peace και να τρέχει η εταιρία μόνη της.
[00:40:35 - 00:40:37] Θα το κρατήσουμε αυτό.
[00:40:37 - 00:40:38] Πολύ ενδιαφέρον.
[00:40:39 - 00:40:42] Κοιτάξτε, έτσι το βλέπω εγώ στο κεφάλι μου και μπορεί να είναι εντελώς λάθος, έτσι;
[00:40:42 - 00:40:45] Νικόλα, θα ήθελα να μιλήσουμε και λίγο για το μέλλον.
[00:40:45 - 00:40:51] Είστε μια εταιρεία τεχνολογίας και έχετε και τεχνολογικούς κολοσσούς.
[00:40:51 - 00:40:58] Και τον τελευταίο καιρό το AI έχει έρθει και κάνει disrupt αρκετά industries.
[00:40:58 - 00:41:01] Σίγουρα και το δικό σας δεδομένο ότι έχετε προγραμματιστές.
[00:41:01 - 00:41:11] Οπότε θα ήθελα να μας πεις ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση αναφορικά με την εφαρμογή του, και πού βλέπεις να πηγαίνει το πράγμα και πόσο γρήγορα.
[00:41:11 - 00:41:12] Ναι.
[00:41:12 - 00:41:17] Κοίταξε, νομίζω είμαστε ακριβώς στο point in time που γίνεται mainstream.
[00:41:19 - 00:41:29] Είτε λόγω των μοντέλων που πλέον έχουν φτάσει σε φανταστικό επίπεδο π.χ. το τελευταίο Claude.
[00:41:29 - 00:41:35] Είτε γιατί πλέον υπάρχουν προϊόντα και frameworks που μπορείς να δουλέψεις με αυτό το πράγμα.
[00:41:36 - 00:41:40] Θεωρώ ότι θα αλλάξει τα πάντα αυτή η τεχνολογία.
[00:41:40 - 00:41:43] Δεν ξέρω άμα θα χάσουμε όλοι τη δουλειά μας ή...
[00:41:43 - 00:41:45] Δεν ξέρω πώς θα πάει αυτό.
[00:41:45 - 00:41:55] Απλά είμαι σίγουρος ότι right now, αν κάνεις μια δουλειά η οποία μπορεί να αξιοποιήσει το AI, ή το αξιοποιείς ή τελείωσες.
[00:41:55 - 00:41:57] Δεν υπάρχει άλλος δρόμος.
[00:41:57 - 00:42:03] Γιατί πρακτικά έχεις multiples of productivity
[00:42:04 - 00:42:18] σε πολύ λιγότερο χρόνο, άρα το price πέφτει απ' όλα, άρα δεν μπορείς καν να είσαι εργαζόμενος, αν δεν χρησιμοποιείς κάτι τέτοιο.
[00:42:18 - 00:42:31] Απ' την άλλη, θεωρώ ότι δημιουργεί τις απόλυτες ευκαιρίες, θεωρώ ότι φέτος θα ξεκινήσει η πρώτη billion dollar company που θα έχει, ξέρω εγώ, πέντε άτομα προσωπικό.
[00:42:31 - 00:42:33] Είμαι σίγουρος γι αυτό το πράγμα.
[00:42:35 - 00:42:39] Και μπορεί να φτιάξω και μία μόνο και μόνο για να σας το δείξω.
[00:42:41 - 00:42:50] Νομίζω ότι είμαστε σε πολύ interesting times, ειδικά για τους νέρντουλες εκεί έξω, είναι φανταστικά.
[00:42:51 - 00:42:52] Μάλιστα.
[00:42:52 - 00:42:53] Ωραία.
[00:42:55 - 00:43:12] Σε άκουσα να μιλάς με πάρα πολύ ενθουσιασμό για πράγματα τα οποία αφορούν τα προβλήματα τα οποία καλείσαι να λύσεις.
[00:43:12 - 00:43:18] Και αισθάνθηκα εκεί πέρα ότι υπάρχει ένα focus, μια στοχοπροσύλωση, τη χαρακτήρισες εμμονή.
[00:43:18 - 00:43:29] Δηλαδή αν κρατήσω κάτι σαν μοντέλο επιτυχίας και σ' αυτό που βλέπεις και σε άλλα startups, είναι η εμμονή.
[00:43:30 - 00:43:38] Αυτό το obsession που μας παρουσίασες την καλή πλευρά του, έχει κάποια κακή πλευρά ή είναι it's ok, το θεωρείς liberating;
[00:43:38 - 00:43:41] Σίγουρα θα ‘χει και κακή πλευρά.
[00:43:42 - 00:43:44] Καλά, ένα παράδειγμα είναι ο Steve Jobs.
[00:43:44 - 00:43:46] Άμα θες για παραδείγματα κακής πλευράς.
[00:43:46 - 00:43:49] Έχει πολλά ή ιστορία του.
[00:43:50 - 00:43:53] Σίγουρα, ρε παιδί μου, γίνεσαι πιο... πώς το λένε...
[00:43:53 - 00:43:57] Μπορεί να γίνεις πιο απαιτητικός, μπορεί...
[00:43:57 - 00:44:00] Σίγουρα δεν είναι καλό για σένα το να 'σαι...
[00:44:00 - 00:44:02] ...obsessive.
[00:44:02 - 00:44:07] Έτσι, και πάντα χρειάζεται κάποιου είδους μέτρο γιατί δεν είμαστε μόνο...
[00:44:07 - 00:44:11] ξέρεις, η δουλειά μας ή τέτοιο.
[00:44:11 - 00:44:15] Αλλά, having said that, δεν γίνεται χωρίς αυτό.
[00:44:15 - 00:44:21] Και ουσιαστικά το obsession το έλεγα πιο πολύ από την άποψη του passion, ρε παιδί μου.
[00:44:22 - 00:44:35] Κι απ' την άποψη ότι ξεκινώντας μια εταιρεία, μια startup, δεν μιλάμε για μια brick-and-mortar εταιρεία, που υπάρχουν predictable πράγματα, μιλάμε για το ότι ξεκινάμε
[00:44:35 - 00:44:37] ταξίδι στον άγνωστο,
[00:44:38 - 00:44:42] και έχουμε ας πούμε, θέλουμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα γιατί μας αρέσει.
[00:44:42 - 00:44:49] Είναι τόσο δύσκολος ο δρόμος που πρέπει κάτι να σε κρατάει ρε παιδί μου.
[00:44:50 - 00:44:57] Και συνήθως οι άνθρωποι που μπορούν να το κάνουν έχουν πολύ καλύτερες επιλογές.
[00:44:58 - 00:45:10] Κάποιος που είναι ικανός ας πούμε σαν founder στην Ελλάδα θα μπορούσε πολύ απλά να πάρει το αεροπλανάκι να πάει στην Καλιφόρνια να βγάζει ένα σκασμό λεφτά πολύ ήρεμα, τέτοιο, να τρώει
[00:45:10 - 00:45:21] και τα μπεργκεράκια του και τα cold brew τα ωραία που έχουνε εκεί και ξέρεις, και να βγάλει πιο πολλά λεφτά από ότι θα βγάλει σαν founder οπότε πρέπει να 'χεις κάτι να σε κρατάει σε όλο
[00:45:21 - 00:45:25] αυτό το ταξίδι, να έχεις σκοπό ρε παιδί μου.
[00:45:26 - 00:45:28] Σωστά.
[00:45:28 - 00:45:35] Ήθελα να μοιραστείς μαζί μας, Νικόλα, το εξής.
[00:45:37 - 00:45:41] Αν έπρεπε να δώσεις ένα...
[00:45:41 - 00:45:48] recommendation σε κόσμο ο οποίος θέλει να μπει στο ελληνικό startup ecosystem,
[00:45:48 - 00:45:51] σε τι φάση ωρίμανσης το βλέπεις,
[00:45:51 - 00:45:59] και τι tips θα είχες να δώσεις;
[00:46:01 - 00:46:04] Καταρχάς, το βλέπω αρκετά ώριμο.
[00:46:04 - 00:46:10] Βέβαια, είμαι super-optimistic γιατί το έχω ζήσει από το zero οπότε...
[00:46:10 - 00:46:14] Αυτό πήγα να πω, το σούπερ ώριμο... που το είδες;
[00:46:14 - 00:46:18] Ναι, έχει ξεπεράσει κάθε όνειρο αυτό που έχει γίνει μέχρι τώρα.
[00:46:18 - 00:46:28] Κοίταξε, βλέπω ρε παιδί μου ότι έχουμε πλέον start-up εταιρίες, έχουμε ανθρώπους που έχουν εμπειρία, δηλαδή υπάρχουν αυτή τη στιγμή άνθρωποι στην ελληνική αγορά που ξέρουν πώς να
[00:46:28 - 00:46:29] πάνε μια εταιρία από εδώ, εκεί.
[00:46:31 - 00:46:32] Πάρα πολύ σημαντικό.
[00:46:32 - 00:46:36] Παλιότερα, ας πούμε, έπρεπε να, απλά τα ανακαλύπτουμε όλα.
[00:46:37 - 00:46:39] Τώρα σε κάποιον που θα ξεκινούσε.
[00:46:40 - 00:46:41] Η βασική συμβουλή είναι...
[00:46:41 - 00:46:51] Εντάξει, τα πολύ basic είναι να δεις από το Y Combinator τις διαλέξεις που είχανε γίνει στο Stanford, το Startup School.
[00:46:52 - 00:46:59] Είναι ενδεχομένως να πας σε ένα startup weekend για να δεις τη μικρογραφία του πώς γίνεται αυτό το πράγμα.
[00:46:59 - 00:47:06] Από εκεί και πέρα, hustlings founders,
[00:47:07 - 00:47:16] ποτέ να μην παίρνεις advice από ανθρώπους που δεν το έχουν κάνει και απλά να ζαλίζεις τους ανθρώπους που το κάνανε για να σου δώσουν το feedback τους.
[00:47:17 - 00:47:20] Και να επιμένεις σ' αυτό δηλαδή.
[00:47:20 - 00:47:22] Έχω και σε αυτό ιστορία άμα θέλετε.
[00:47:22 - 00:47:24] Με χαρά να την ακούσουμε.
[00:47:24 - 00:47:27] Δεν θα πω ποιος είναι γιατί είναι πολύ γνωστός.
[00:47:28 - 00:47:35] Δεν θυμάμαι ακριβώς για ποιον λόγο ήθελα το feedback του σε ένα product που είχα φτιάξει πριν το Geekbot.
[00:47:37 - 00:47:40] Του έστειλα 20 email.
[00:47:41 - 00:47:44] Λοιπόν... Και στο τέλος τον προσέβαλα.
[00:47:44 - 00:47:48] Του είπα, ρε φίλε, σαν founder προς founder σου ζήτησα βοήθεια.
[00:47:48 - 00:47:55] Και απλά με γράφεις και απλά σου ζήτησα μισή ώρα απ' το χρόνο σου, ας πούμε, για κάτι που κάνουμε όλοι μεταξύ μας.
[00:47:55 - 00:47:57] Στο φιλότιμο τον έριξες, δηλαδή.
[00:47:57 - 00:48:04] Ναι. Κι ο τύπος μπαίνεις κατευθείαν call και μου λέει, ακύρωσα call με investors.
[00:48:04 - 00:48:07] Έχεις δίκιο, ξέρω 'γω, πάμε να...
[00:48:08 - 00:48:10] Και μου είπε το advice του...
[00:48:10 - 00:48:13] Εντάξει, πολύ respect, πολύ respect.
[00:48:13 - 00:48:18] Αλλά θέλω να πω, ρε παιδί μου, ξέρεις, δεν είναι απλά στέλνεις και θ' ασχοληθεί ο άλλος,
[00:48:18 - 00:48:22] Πρέπει ρε παιδί μου να το πολεμήσεις και λίγο, ναι.
[00:48:23 - 00:48:29] Οπότε, επιμονή και Greek φιλότιμο στο τέλος σαν λύση κρατάω εγώ.
[00:48:29 - 00:48:33] Κοίταξε, γενικά να το πούμε κι αυτό ότι...
[00:48:33 - 00:48:38] πώς να το πω... άμα ρε παιδί μου στείλεις τώρα...
[00:48:38 - 00:48:47] το να στείλεις σ' έναν founder κάτι το οποίο έχει μέσα τη λέξη χρειάζομαι βοήθεια σαν founder δεν φαντάζεστε πόσο μαγικό είναι.
[00:48:47 - 00:48:53] Έχω πάρει απαντήσεις σε email ξέρω 'γω από το CEO της Apple έτσι.
[00:48:54 - 00:48:57] Αλλά να είναι ειλικρινές, δηλαδή δεν σου πουλάω κάτι...
[00:48:57 - 00:49:04] Απλά θέλω ρε παιδί μου τη γνώμη σου γιατί πιστεύω ότι ξέρεις ας πούμε αυτό που κάνω.
[00:49:04 - 00:49:17] Θέλω να προσθέσω κάτι που μου είχες πει παλιά, Νίκο, που είναι ότι ενενήντα εννιά τα εκατό, μία φορά μπορείς να καταφέρεις να μιλήσεις με οποιονδήποτε άνθρωπο, όποια θέση κι αν έχει θα σου αφιερώσει
[00:49:17 - 00:49:19] κάποιο χρόνο κάποια στιγμή, όσο και αν επιμένεις.
[00:49:19 - 00:49:24] Φρόντισε αυτή μία φορά να μην είναι για να την κάψεις.
[00:49:24 - 00:49:33] Δηλαδή, κράτα αυτή τη μία φορά για όταν πραγματικά αυτός ο άνθρωπος είναι ο μοναδικός άνθρωπος που μπορεί να σου δώσει αυτό το αληθινό value που χρειάζεσαι.
[00:49:34 - 00:49:36] Το ‘χω κρατήσει εκατό τα εκατό.
[00:49:39 - 00:49:40] Ωραία.
[00:49:40 - 00:49:46] Σουζάνα, έχεις καμία άλλη ιδέα να ρωτήσουμε το φίλο μας το Νικόλα;
[00:49:46 - 00:49:52] Καλά εδώ μπορώ να του κάνω άπειρες ερωτήσεις, αλλά νομίζω ότι...
[00:49:52 - 00:49:56] Νικόλα, σε περιμένουμε στο EO... θα σας έρθω...
[00:49:56 - 00:50:00] να γίνεις μέλος της οικογένειας.
[00:50:00 - 00:50:07] Χρειαζόμαστε σίγουρα ανθρώπους και με τόσο διαφορετικό... thinking.
[00:50:07 - 00:50:12] Το λέω εγώ ως Accelerator, ελπίζω το EO να μη κυνηγάει.
[00:50:12 - 00:50:14] Και ευχαριστούμε πάρα πολύ.
[00:50:15 - 00:50:18] Εγώ σας ευχαριστώ, ήταν φανταστική η συζήτηση.
[00:50:18 - 00:50:21] Ελπίζω να τη βρει χρήσιμη ο κόσμος.
[00:50:22 - 00:50:23] Και keep on hustling!
[00:50:23 - 00:50:29] Ευχαριστούμε πάρα πολύ, Νικόλα, για την πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα μας.
[00:50:29 - 00:50:40] Νομίζω θα πάρει αξία το κοινό μας, ο καθένας από διαφορετικά σημεία που αναφέρθηκαν στην κουβέντα μας.
[00:50:40 - 00:50:44] Εγώ θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που ήσασταν μαζί μας σήμερα.
[00:50:44 - 00:50:52] Αν σας άρεσε το επεισόδιο, μπορείτε να μας υποστηρίξετε μιλώντας γι αυτό στους φίλους σας για το podcast ή να αφήσετε ένα σχόλιο στο podcast app
[00:50:53 - 00:51:03] που χρησιμοποιείτε, κι αν θέλατε και να μας βλέπετε και όχι μόνο να μας ακούτε, μπορείτε να το κάνετε στο κανάλι μας στο YouTube το οποίο είναι @eogreece. Μπορείτε επίσης να
[00:51:03 - 00:51:11] μάθετε περισσότερα για το EO Greece στην ιστοσελίδα του eogreece.org. Keep leading, θα έλεγα.
[00:51:11 - 00:51:20] Ευχαριστούμε πάρα πολύ Νικόλα για όσα μοιράστηκες σήμερα μαζί μας και σας περιμένουμε στο επόμενο επεισόδιο του podcast μας.
[00:51:22 - 00:51:23] Γεια χαρά!