Q&A Marina Abramović - Body Art (1975)

Op 30 april 2025 was Marina Abramović in Eye aanwezig bij de wereldpremière van de documentaire Body Art over haar eerste performance in Nederland (De Appel, 1975). De bijdrage voor het tv- kunstprogramma Beeldspraak werd destijds gecanceld vanwege het vermeende schokkende karakter.

Inmiddels is Abramović een wereldberoemde kunstenaar en wordt ze gevierd als een van de belangrijkste grondleggers van de performance- en body art. Vijftig jaar geleden was er van unanieme bewondering geen sprake; de documentaire Body Art (1975), met opnamen van Abramovićs eerste Nederlandse performance, in galerie De Appel aan de Amsterdamse Brouwersgracht, riep een storm van verontwaardiging op. 

Tot in de Tweede Kamer werd gedebatteerd over de voorgenomen uitzending van het NOS-kunstprogramma Beeldspraak, waarin een jonge, toen nog onbekende Marina Abramović een pentagram in haar buik sneed met een scheermes en zich geselde met een zweep. De ophef leidde tot een wekenlange mediarel, waarna de uitzending werd gecanceld en het door experimenteel filmer Frans Zwartjes (Pentimento, In Extremo) gedraaide en door Wouter Snip gemonteerde materiaal achter slot en grendel verdween. 

Vijf decennia later heeft de zoon van Simon Mari Pruys, filmmaker Joeri Pruys, het verboden materiaal (‘onder embargo’) opgespoord. Over die zoektocht maakt Joeri Pruys momenteel een documentaire, getiteld Final Cut, die de vraag stelt wie uiteindelijk bepaalt wat wij, kijkers, te zien krijgen, en wat aan ons zicht onttrokken wordt. 

Luister naar het nagesprek tussen Marina Abramović en Joeri Pruys gemodereerd door Nina Folkersma na afloop van de wereldpremière van Body Art.

De vertoning van Body Art was een samenwerking van Eye, Beeld & Geluid, NTR en Rainproof Media.