Bartosz Czekała i podcast "The Universe of Memory"

KREATYNA poza sportem: leczenie DEPRESJI, cukrzycy, stanów zapalnych i inne zastosowania

• Bartosz Czekała

Share episode

Kreatyna kojarzy się głównie z suplementacją sportową, ale jej rola wykracza daleko poza budowanie masy mięśniowej. W tym odcinku przyglądam się badaniom naukowym dotyczącym jej wpływu na zdrowie psychiczne, funkcje poznawcze, choroby neurodegeneracyjne oraz metabolizm. Czy kreatyna może wspierać leczenie depresji? Jak wpływa na mózg i poziom energii komórkowej? Co mówią badania o jej zastosowaniach w chorobach takich jak Alzheimer, Parkinson czy cukrzyca typu 2?

Odcinek w formie wideo znajdziesz tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=AjkQVhjKmJM&t=13s&ab_channel=BartoszCzeka%C5%82a

==================================
SPONSOR ODCINKA — MIĘSNA PACZKA ⤵️

https://miesnapaczka.pl/

Zamów ekologiczne mięso prosto do Twojego domu ze zniżką 10% przy kodzie BARTOSZ10.

=========================

https://linktr.ee/bartekczekala -> kursy, newsletter, mejl, strony

=========================
NEWSLETTER o pamięci, językach i żywieniu:

✔️ https://universeofmemory.pl/pamieciowy-przybornik/
=========================
KURSY i SZKOLENIA JĘZYKOWE oraz PAMIĘCIOWE ⤵️

Jeśli interesuję Cię szybka nauka języków obcych oraz skuteczne przyswajanie wiedzy z dowolnej dziedziny, takiej, jak choćby medycyna, czy dietetyka, to sprawdź moje kursy:

✔️ WSZYSTKIE KURSY INTERNETOWE ( https://universeofmemory.pl/kursy-internetowe-uom/ )

✔️ VOCABULARY LABS — Naucz się dowolnego języka od A do Z ( https://universeof...

Cześć tu Bartek Czekała ze strony universeofmemory.pl i .com Kreatyna jest zdecydowanie jednym z takich faworytów jesli chodzi o prosby które gdzieś tam się w komentarzach pojawiają aby omówić właśnie jakieś konkretne zagadnienie i tym właśnie zajmę się w dzisiejszym filmiku Już teraz warto podkreślić żeby były oczekiwania odpowiednie absolutnie nie będę omawiać zastosowania kreatyny w odniesieniu do sportu jakiegokolwiek rodzaju sporty siłowe wytrzymałościowe wpływ na pracę mięśni te tematy te zagadnienia są po prostu jak saszetka Sagi która została zaparzona 40 razy bardzo smutno po prostu się na to patrzy i wydaje mi się że niewiele już da się z tego wycisnąć bo jestem pewien bez nawet żadnego researchu tutaj że prawdopodobnie na YouTubie są tysiące tysiące filmików właśnie na ten temat co dzisiaj będę omawiać i podejrzewam że są to zagadnienia dużo ciekawsze bo też jeszcze raz rzadko omawiane to jest wpływ zastosowania kreatyny i to kreatyny suplementacyjne i warto podkreślić nie mówimy tutaj o kreatynie pochodzenia że tak powiem jedzeniowe Mówiąc krótko będziemy mać wpływ kreatyny suplementacyjne na zdrowie psychicznej yyy na zastosowanie w leczeniu potencjalnie chorób neurodegeneracyjnych Jak wpływa na wydajność mózgu jak będzie wpływać na poziom energii oraz między innymi zastosowanie jeśli chodzi o układ immunologiczny oraz choroby metaboliczne zanim jednak przejdę dalej krótkie odświeżenie a propos tego jak mechanistyczny będzie działać kreatyna kreatyna po spożyciu w ten czy inny sposób będzie Trans transportowana do mięśni i tam przy udziale enzymu który się nazywa kinza kreatynowa będzie zachodzić proces fosforylacji kreatyna będzie przekształcana w fosfor kreatyny i ogólnie kreatyna właśnie w mięśniach będzie składowana w dwóch postaciach Szacuje się że mniej więcej 40 PR kreatyny w mięśniach będzie w postaci wolnej Czyli po prostu w postaci kreatyny natomiast 60 proc czyli większość to będzie fosfor kreatyna i ta fosfor kreatyna pełni tak naprawdę funkcję Nazwijmy to buforu energetycznego to znaczy w momencie w będziemy zużywać te cząsteczki nasze tą walutę energetyczną jakie w kółko powtarzam ATP czyli cząsteczki trifosforan adenozyny fosfor kreatyna może przekazywać grupy fosforanowe innemu takiemu związkowi energetycznemu który się nazywa ADP czyli difosforan adenozyny I w tym momencie właśnie ADP jest przekształcane w ATP Innymi słowy fosfor kreatyna właśnie pełni tą funkcję buforu energetycznego bo pozwala poprzez przekazywanie tych grup fosforanowych odnawiać zapasy energii w uproszczeniu możemy sobie zakodować trze kreatyna będzie przechodzić fosfor kreatynę a fosfor kreatyna będzie właśnie pełnić taką funkcję buforu energetycznego będzie pozwalać nam dostawać więcej energii szczególnie kiedy Oczywiście ta energia będzie potrzebna I właśnie dlatego kreatyna Oczywiście jest taka skuteczna Jeśli chodzi czy relatywnie skuteczna jeśli chodzi o zastosowanie w sporcie tak przy jakimś wysiłku fizycznym ten sam proces również będzie zachodzi częściowo w mózgu Innymi słowy też właśnie kreatyna może pełnić ten ten nasz jakby schowek bufor Energetyczny w mózgu Kiedy będzie zapotrzebowanie i wspominam o tym właśnie już teraz bo warto wiedzieć dlaczego potencjalnie przy różnego rodzaju kłopotach w produkcji energii tego czy innego rodzaju kreatyna może mieć rzeczywiście zastosowanie i może być skuteczna Jak wynika z badań a teraz chwila przerwy i słowo dla sponsora tego odcinka i również kromk oklaski którym jest paczka on ona właśnie sponsoruje ten gigantyczny odcinek o kreatynie i mięsna paczka Jeśli ktoś jeszcze nie kojarzy A mam nadzieję że już kojarzą wszyscy jest dostawcą mięsa z certyfikowanych ekologicznych polskich gospodarstw gdzie jak w kółko powtarzam hodowla odbywa się jak bozia przekazała nie ma używanych żadnych boosterów wzrostu na żadnym etapie hodo i to samo tyczy się antybiotyków to daje nam gwarancję że po prostu Zwierzęta te są hodowane w jak najlepszych warunkach daje to gwarancję dostania mięsa jak naj wyższej jakości co potwierdzają Zresztą certyfikaty którymi jest odznaczona mięsna paczka i mięsna paczka działa w bardzo prosty sposób Po pierwsze wchodzimy na stronę mięsnej paczki i wybieramy jeden z gotowych już produktów skompletowanych paczek A jeśli nam to nie pasuje Nie ma problemu możemy samodzielnie skompletować ze wszystkich produktów dostępnych w sklepie naszą własną paczkę punkt drugi to jest mówimy gdzie taka paczka ma zostać dostarczona i punkt trzeci cieszymy się tym że Ktoś puka do drzwi i ta nasza paczucha właśnie wylądowała u nas w domu Paczka jest świetnie zabezpieczona tam jest warstwa izolacyjna wszystko jest zmrożone suchym lodem więc mamy zagwarantowaną świeżość produktu możemy go od razu przełożyć właśnie do zamrażarki i wyjmować kiedy jest właśnie chwila albo czas albo ochota żeby coś ugotować jeśli nie Zamawia jeszcze z mną paczką to d takich pierwszych klientów z chodem Bartosz 10 jest 10 proc zniżki właśnie na pierwsze zamówienie ja Jak zawsze serdecznie polecam ze swojej strony dzięki jeszcze raz mięsnej paczce za sponsorowanie tego odcinka i lecimy dalej Przechodzimy do badań i jeszcze tutaj pół słówka uwagi zważywszy na to że tych badań będzie naprawdę mnóstwo nie będę tak jak najczęściej mam zwyczaju wskakiwać w każde badanie mega mega szczegółowo niektóre będę w miarę ogólnie omawiać bo chodzi o przede wszystkim o koncentracji na wynikach jak zawsze linki do tych wszystkich badań a będzie tego mnóstwo bo to będą dziesiątki badań będą prawdopodobnie przypięte w pierwszym komentarzu pod filmikiem razem z muzyką bo jest tego za dużo żeby zmieściło się w opisie więc będą ciekawiło cię szczegóły jakiegoś badania to po prostu wtedy polecam je odnaleźć właśnie w tym spisie literatury i tam można się wczytać w szczegóły omówienie tego tematu zaczniemy od Moim zdaniem przynajmniej najważniejszego zastosowania suplementacyjne kreatyny mianowicie zastosowanie w leczeniu depresji między innymi też innych zaburzeń psychicznych Chociaż tam skuteczność będzie jak zobaczycie mniejsza Natomiast jeśli chodzi właśnie o zastosowanie kreatyny w leczeniu depresji skuteczność i replikować tych badań jest naprawdę duża Jeśli zadamy sobie już teraz pytanie bo ja nie będę o tym dalej wspominał czemu to znowu możemy cofnąć się do tego mojego wprowadzenia na początku filmiku mianowicie kreatyna będzie poprzez przekształcanie w fosfor kreatynę pełnić funkcję tego buforu energetycznego to znaczy że jeśli będzie zaczynać nam brakować energii tych cząsteczek ATP to fosfor kreatyna może nam pomóc po prostu zwiększyć ich ilość i rzeczywiście badania tych ostatnich 20 30 lat pokazują że część tych procesów odpowiedzialnych za powstawanie różnego rodzaju zaburzeń psychicznych będą polegały czy będą bazował na upośledzeniu produkcji energii bo energia oczywiście czyli te cząsteczki ATP będą niezbędne między innymi do prawidłowego funkcjonowania nerwów do prawidłowego przesyłania impulsów elektrycznych w mózgu ten temat jest bardzo bardzo szeroki ja między innymi wspominałem o tym w tym filmiku gdzie pokazywałem jak różnego rodzaju zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego są w stanie skutkować tym że praca mózgu zaburzona bo będą kumulowane różnego rodzaju toksyczne związki w mózgu pierwsze badanie to świeżynka bo zostało opublikowane tak naprawdę nie tak dawno temu Wydaje mi się że że nie więcej niż d Trzy tygodnie temu jest badanie właśnie z 2025 roku i w badaniu tym wzięło udział 100 osób były to kobiety które miały właśnie cierpiały na depresję oczywiście depresja może być mierzona według różnego rodzaju skal skalę którą zastosowano pomiarowo w tym badaniu było phq 9 czyli tak zwany patient Health question 9 Mieliśmy tutaj grupę kontrolną czyli było 50 kobiet które były w grupie kontrolnej grupa kontrolna nie brała kreatyny i przechodziła jednocześnie terapię behawioralno kognitywnego monohydratu kreatyny dziennie przez 8 tygodni i również miała właśnie terapię kognitywno bwi oraln średni wiek tych kobiet wynosił 30 plus minus 7 lat i początkowy wynik właśnie w tym kwestionariuszu Czy w tej skali PH K9 wynosił 17,6 plus minus 6,3 po tej interwencji czy po tym badaniu po okresie 88u tygodni wyniki poprawiły się w obu grupach natomiast wynik znacząco poprawił się w grupie która jednocześnie brała kreatynę bo spadł średnio o 5,1 Innymi słowy mieliśmy znaczącą poprawę u kobiet które brały kreatynę kolejne badanie było jeszcze bardziej odjechane kiedyś wspominałem o nim wywiadzie bo badał wpływ brania kreatyny na leczenie lekoopornej depresji u nastolatek i w badaniu wzięło udział pięć nastolatek które były leczone fluoksetyn czyli to jest ten między innymi na przykład popularny Prozak przez 8 tygodni i po tych ośmiu tygodniach ponad u tygodniach nie wykazywały właściwie żadnej poprawy i tutaj depresji mierzono z karą taką dziecięcą czyli cdrs myślnik r wrzucę nazwę na ekran jeśli ktoś chciałby o niej poczytać te pić nastolatek brało 4 g monohydratu kreatyny dziennie przez 8 tygodni grupa kontrolna to było 10 zdrowych nastolatek i to jest bardzo ciekawe bo w tym przypadku mierzono również spektroskopii sprawdzano po prostu jak suplementacja kreatyną będzie oczywiście wpływać na te symptomy depresji i ich ocenę według tej skai którą podałem natomiast z drugiej strony jeszcze stwierdzono że zbadają czy rzeczywiście pula fosfor kreatyny w mózgu będzie zwiększona u tych nastolatek które brały kreatynę w porównaniu do tych 10 zdrowych nastolatek które fosforo Przepraszam które kreatyny nie brały bo tych u tygodniach trzeba przyznać wyniki były niesamowicie imponujące przynajmniej dla mnie bo na tej Sky CDR SR Nastąpił spadek z 69 punktów na 30 innymi stołowy nastąpiła 56p poprawa jeszcze raz trzeba podkreślić to była grupa nastolatek z depresją lekooporną przynajmniej przy leczeniu fletyn nie doszło do żadnej znaczącej poprawy jeśli chodzi o spektroskopie wyszło że ten poziom fosfor kreatyny w mózgu u dziewczynek które brały kreatyny przypominam 4 g monohydratu kreatyny dziennie przez 8 tygodni zmienił się czyli wzrósł znacząco w porównaniu do grupy kontrolnej temu przede wszystkim przyporządkowuje się właśnie tą poprawę I to jest oczywiście jeden z takich wielu dowodów a propos tego że procesy Czy zaburzenie procesów produkcji energii w mózgu to będzie jeden z takich fundamentów jeśli chodzi o powstawanie różnego rodzaju zaburzeń psychicznych kolejne badanie z 2012 roku było szczególnie ciekawe bo było podwójnie zaślepione i było również randomizowane w badaniu tym wzięły udział 52 kobiety które cierpiały na ciężką depresję wszystkie te kobiety były leczone fluoksetyn ponownie czyli to jest Jest to popularny Prozak jeśli chodzi o nazwy handlowe kobiety te zostały podzielone na dwie grupy jedna grupa to była grupa kontrolna która otrzymywała placebo I w tej grupie było 27 kobiet druga grupa to była grupa ta interwencyjna która brała 5 g i to wszędzie się podaje monohydratu kreatyny badanie trwało 8 tygodni jeśli chodzi o skalę depresji której używano tutaj używano Sky Hamiltona poprawy odnotowano już po dwóch tygodniach w grupie kobiet które brały kreaty i ta zmiana pozytywna utrzymywała się również odnotowano ją w tygodniu czwartym i na zakończenie eksperymentu więc w tygodniu 8 jeśli chodzi o efekty uboczne to odnotowano 36 incydentów u kobiet które brały kreatynę i z kolei odnotowano 45 incydentów w grupie osób które brały placebo ja nie będę w samym filmiku wymieniać skutków ubocznych kreatyny jak praktycznie dowolny środek nieważne czy to jest suplement czy to jest jakieś zioło czy to jest lek praktycznie każda substancja ma skutki uboczne ja je wymienię po prostu w moim takim klasycznym komentarzu w sekcji komentarzy bonusowa ciekawostka tam wypiszę wszystkie skutki uboczne bo jeśli ktoś by się zdecydował właśnie na branie kreatyny Z jakiegokolwiek powodu warto wiedzieć czego można potencjalnie się spodziewać również negatywnego w grupie kobiet które brały kreatynę ogólnie odnotowano znaczącą poprawę jeśli chodzi o mierzenie tych symptomów skalą Hamiltona tak jak już pokazałem na paru badaniach jeśli chodzi o leczenie depresji kreatyna wychodzi na to że jest w stanie potencjalnie działać i w połączeniu z lekami i brana osobno wiadomo że klasyczne podejście uważam absolutnie błędne jeśli chodzi o o leczenie depresji to jest po prostu walenie tabletek nawet była taka olbrzymia olbrzymia metaanaliza już chyba 4 lata temu która pokazywała że paradoksalnie terapia właśnie kognitywno-behawioralna przynosi lepsze efekty w leczeniu depresji niż same leki oczywiście przy kombinacji te te efekty znowu będą lepsze natomiast to nie znaczy że na tym wszystkim ma się skończyć pomijam oczywiście takie rzeczy że w wielu badaniach porównawczych na przykład ruch ma ma podobne albo nawet lepsze efekty jeśli chodzi o wycofywanie symptomów depresji jak farmakoterapia Natomiast tutaj niezależnie od tego czy czy ktoś kto cierpi po prostu na takie zaburzenia bierze leki czy nie suplementacja kreatyną wychodzi na to może znacząco pomóc więc naprawdę nie zaszkodzi spróbować jeśli chodzi o o moje zdanie bo stosunek tutaj korzyści do potencjalnych efektów ubocznych jest bardzo bardzo korzystny jeszcze jako ciekawostkę wspomnę chociaż nie będę osobno omawiać tego badania że kreatyna była również skuteczna w połączeniu z innymi suplementami nie tylko w połączeniu z lekami mówiąc o lekach Mam tutaj na myśli klasycznie bo to jest stosowane w większości badań inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny w jednym właśnie zbadanie na grupie 15 osób Jeśli mnie PCI nie myi testowano 5 g monohydrat kreatyny dziennie w połączeniu z suplementem który nazywa się 5 HTP w ilości 200 mg dziennie i tam w przeciągu paru tygodni symptomy depresji według stosowanej ski depresji w tym badaniu spadły o 60 proc Jeśli kogoś interesuje to ten suplement 5 HP razem z tryptofanem omawiał W tym filmiku mówiąc w uproszczeniu po prostu jest to suplement który będzie zwiększać poziom serotoniny w organizmie jeszcze jako inna ciekawostka właśnie ta serotoninowa teoria podłoża depresji też została obalona już No bym powiedział parę parę ładnych lat temu na obecną chwilę już wiemy że jeśli chodzi o podłoże depresji jest ono wieloczynnikowe nie jest to tak proste jak po prostu podbijanie na poziomu serotoniny testowano również zastosowanie suplementacyjne i kreatyny w leczeniu zespołu stresu p razowego Czyli ptsd w jednym z takich badań przez cztery tygodnie na grupie 10 pacjentów testowano podawanie 5 g monohydratu kreatyny dziennie ich objawy jeśli chodzi o o ptsd testowano skalą kaps jeśli chodzi o lęki i depresję te używano Sky Hamiltona generalnie po tych czterech tygodniach odnotowano znaczącą poprawę odnotowano mocny spadek objawów właśnie na Sky Hamiltona Caps te wszystkie te osoby mówił że zaczęły lepiej spać poziom zmęczenia spadł i poziom energii mówiąc ogólnie wzrósł podobne wyniki odnotowano w innym badaniu tam z kolei testowano 3 g monohydratu kreatyny przez jeden tydzień a następnie przez nne TR tygodnie zwiększono dawkę do 5 g i uczestnicy tego badania byli poddawani również farmakoterapii natomiast oczywiście tą zmienną było dodawanie monohydratu kreatyny do tego reżimu całego i również tutaj odnotowano znaczącą poprawę jeśli chodzi o ich symptomy przy czym podkreślono że największa poprawa została odnotowana u tych osób z ptsd które jednocześnie miał cierpiały na ciężkie zaburzenia depresyjne Czyli znowu tutaj wychodzi na to że jeśli chodzi o leczenie depresji replikować zastosowania kreatyny jest naprawdę duża kreatynę testowano również w leczeniu schizofrenii i tutaj po prostu wyniki były żadne można powiedzieć były dwa badania w 2013 2016 próbki badanych osób były dosyć małe jak w większości tych Zresztą Innych badań nie przekraczały 20 osób testowano od TR do 5 g monohydratu kreatyny i generalnie nie było w porównaniu do placebo żadnych zmian jeśli chodzi o jak jakiekolwiek funkcje Czy to neurokognitywne czy jeśli chodzi o ogólne samopoczucie więc jeśli chodzi o schizofrenię tutaj nie mieliśmy żadnych wyników Jeśli chodzi o chorobę efektywną dwubiegunową to były dwa ciekawe badania w jednym na grupie 18 osobowej podawano 6 g monohydratu kreatyny przez 6 tygodni i nie odnotowano specjalnego wpływu jeśli chodzi o samopoczucie niewielki pozytywny ale bardzo bardzo niewielki Można by powiedzieć że praktycznie żaden natomiast odnotowano poprawę w testach z werbalnych żeby było ciekawe Natomiast w większym badaniu na grupie 53 osób tym osobom którym podawano kreatynę odnotowano 53p remisję jeśli chodzi o symptomy w porównaniu do 11,1 proc w grupie placebo Natomiast jeśli chodzi o wpływ na depresję tutaj nie odnotowano symptomy depresji nie odnotowano praktycznie żadnej różnicy to było właśnie badanie które potencjalnie zwróciło uwagę na to że przynajmniej w tej chorobie mogą być dodatkowe skutki uboczne U dwóch osób z tej grupy 53 osób wystąpiły epizody Mani przy suplementacji kreatyną więc teoretycznie z jednej strony mieliśmy u tej szerokiej grupy osób 53 znaczną remisję symptomów choroby afektywnej dwój biegunowej ale jednocześnie było jakieś ryzyko tego że epizody Mani występowały częściej Podsumowując jeśli chodzi o wpływ kreatyny na zaburzenia psychiczne bo odcinek jest na tyle długi że będę robić podsumowania po po każdym z takich Nazwijmy to rozdziałów Jeśli chodzi o wpływ na depresję mamy duży pozytywny wpływ z suplementacji kreatyną na leczenie depresji czy to w połączeniu z farmakoterapię czy osobno a nawet właśnie tak jak mówiłem nawet w połączeniu mamy takie wyniki badań w połączeniu z innymi suplementami takimi jak 5 HTP jeśli chodzi o wpływ na schizofrenię nie ma właściwie żadnych tutaj pozytywnych ani też negatywnych wyników jeśli chodzi o leczenie zaburzeń lękowych mamy niewiele badań i generalnie można powiedzieć że jest niewielki pozytywny wpływ ale nic nic niesamowitego jeśli chodzi o leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej obiecujące przynajmniej wstępnie wyniki ale jest No właśnie podkreślenie tego ryzyka że mogą występować epizody Mani u osób które biorą właśnie ten monohydrat kreatyny suplementacyjny dodatkowo jeśli chodzi o leczenie zespołu stresu pourazowego mamy tutaj Dosyć fajne wstępne oczywiście cały czas wyniki że suplementacja kreatyną może pomóc Takim osobom chodzi o zaburzenia neurodegeneracyjne zaczniemy od choroby Parkinsona w pierwszym badaniu brało udział 60 osób badanie trwało 2 lata tam dawki były zmienne na początku stosowano ładowanie kreatyny czyli 20 g dziennie przez 6 dni następnie 2 g dziennie przez 6 miesięcy i następnie 4 g dziennie przez następne 18 miesięcy ogólnie jeśli chodzi o podstawowe symptomy Parkinsona nie odnotowano żadnych zmian odnotowano zwiększenie czy polepszenie samopoczucia ogólnie u takich osób było inne badanie które było już zdecydowanie większe i zawierało między innymi grupę kontrolną biorąc Placebo to była grupa badanych 1741 osób i brano tam 10 g dziennie monohydratu kreatyny i po pięciu latach nie odnotowano absolutnie żadnych zmian tam z kolei ani jeśli chodzi o samopoczucie Ani jeśli chodzi o podstawowe symptomy występujące w chorobie Parkinsona Jeśli chodzi o chorobę Huntingtona Mieliśmy dwa badania w 2001 na grupie 40 paru osób w 2017 na grupie już ponad 500 osób w tej pierwszej grupie przez rok brano 5 g monohydratu kreatyny w tej drugiej brana Uwaga do 40 g monohydratu kreatyny przez okres cter lat podsumowanie jest takie żadnych efektów nie było absolutnie żadnych efektów jeśli chodzi o jakiekolwiek objawy samopoczucie i tak dalej więc stwierdzono Jeśli chodzi o chorobę Huntingtona suplementacja kreatyną nie jest skazana nie ma żadnych efektów jeśli chodzi o choroby Alzheimera dosyć dziwne ale do tej pory nawet nie ma jednego badania chemicznego które było przeprowadzone na ludziach Jedyne co jeśli chodzi o literaturę to mamy wzmianki że jeśli chodzi o modele zwierzęce modele gryzonii rzeczywiście wyniki są obiecujące były dwa badania przeprowadzone na myszach jeśli chodzi o też model choroby Alzheimera u gryzonii nastąpiła znacząca poprawa natomiast do tej pory nie ma tak naprawdę żadnych wskazań Czy warto potencjalnie oczywiście oficjalnych klinicznych Czy warto podawać kreatynę osobom z chorobą Alzheimera czy nie Podsumowując jeśli chodzi o choroby neurodegeneracyjne kreatyna się tutaj nie sprawdziła brak danych dla choroby Alzheimera wyniki obiecujące dla modelów gryzonii ciężko ekstrapolować te dane oczywiście z modelów gryzonii na ludzi Jeśli chodzi o chorobę Huntingtona absolutnie nie ma żadnego wpływu Jeśli chodzi o chorobę Parkinsona tylko w jednym badaniu Wyszedł jakiś tam pozytywny wpływ jeśli chodzi o samopoczucie które nie został zre replikowane w dużo dużo większym badaniu więc można zakładać że wpływ raczej nie powinien być żaden albo przynajmniej jeśli jest to nieduży kreatyny na tą chorobę nasz rozdział trzeci to jest wpływ kreatyny suplementacji kreatyny na zdolności kognitywne tak zdolności umysłowe mieliśmy taką fajną metaanaliz w 2023 roku która badała właśnie to i metaanaliza nieustannie przypominam jest to badanie które będzie podsumować wnioski płynące z określonej liczby Innych badań Po prostu żeby zwiększyć siłę wnioskowania statystycznego jeśli chodzi o konkretną interwencję metaanaliza jak to analiza miała dosyć duży rozrzut jeśli chodzi o już specyfikę danej interwencji bo testowano od D do 20 g monohydratu kreatyny długość trwania tych badań wchodzących w tą metaanaliza Było ich jeszcze raz 23 badania randomizowane wynosiła od 5 dni do 24 tygodni więc rozrzut był duży ale wniosek płynący z tej metaanalizy był taki że suplementacja kreatyną może znacząco pozytywnie wpłynąć na pamięć patrząc na właśnie analizę już podgrup które brały udział w tym badaniu wyszło że ta znacząca poprawa pamięci pojawiła się praktycznie tylko i wyłącznie dlatego że w grupie osób w wieku 66 do 76 lat odnotowano właśnie taką poprawę bo u osób młodszych nie było praktycznie żadnego wpływu suplementacji kreatyną na pamięć i tutaj będziemy dążyć jeśli chodzi o o wnioski zaraz będę Oczywiście to pokazywać dalej że suplementacja kreatyną będzie dawać korzyści jeśli chodzi o te zdolności kognitywne ale nawet tak jak wcześniej pokazaliśmy jeśli chodzi o depresję w momencie w którym będziemy mieć jakieś zaburzenia między innymi produkcji energii jeśli potrzebujemy wiadomo że potrzebujemy energii żeby nasze organy dobrze działały i takim organem oczywiście będzie między innymi mózg i wszystkie składowe które właśnie w mózg wchodzą i w tym przypadku u młodych osób czyli osób u których generalnie No ciężko o jakieś specjalne choroby ciężko jakiekolwiek zaburzenia nie było wpływu na pamięć natomiast u osób które są starsze które najczęściej mają te zaburzone procesy produkcji energii i często różnego rodzaju schorzenia odnotowano znaczącą poprawę i to oczywiście jak zawsze pokazuje po prostu sedno suplementacji nie tyle kreatyny tylko absolutnie czegokolwiek jeśli jest wskazanie że suplementacja dodanie czegoś dodatkowo jest w stanie pomóc to możemy jak najbardziej rozważyć to czy nawet warto wdrożyć taką interwencję Natomiast jeśli wszystko jest okej to często tak naprawdę wydajemy niepotrzebnie pieniądze i nie będzie żadnych z tego korzyści jeszcze Oczywiście możemy bawić się w replikację czyli przy przytaczanie badań replikujący To co przed chwilą mówiłem mieliśmy takie badanie w 2000 którym to było siy roku gdzie testowano na grupie studentów w wieku 20 do 25 lat tych studentów było 45 suplementacji 5 g monohydratu kreatyny dziennie przez 6 tygodni i stosowano test pamięci roboczej i test poznawcze między innymi czy przede wszystkim test wekslera i test trupa nie było absolutnie żadnej poprawy jeśli chodzi o pamięć roboczą jeśli chodzi o właśnie te testy badające zdolności poznawcze to zanotowano bardzo nieznacznego wyw suplementacji kreatyny na zdolności umysłowe w przypadku deprywacji sennej czyli w sytuacji kiedy po prostu nie dosypany właśnie testowano to na grupie 20 osób które dostawały 20 g monohydratu kreatyny przez jeden tydzień przed dniem w którym była deprywacja senna całodobowa brano jeszcze raz 20 g monohydratu kreatyny przez 7 dni potem tego ósmego dnia te osoby nie spały dokładnie całą dobę i poddano ich testom i testowano właśnie pamięć jak i testowano szybkość refleksów fascynujące jest to że w porównaniu do grupy placebo w tym badaniu Osoby biorące kreatyny nie odnotowały żadnego spadku jeśli chodzi o funkcjonowanie pamięci krótkotrwałej było też lepsze samopoczucie czyli Ten spadek poziomu energii który towarzyszy deprywacji snej nie był u nich tak odczuwalny jak w grupie placebo Natomiast jeśli chodzi o szybkość refleksów nie było tutaj żadnej zmiany tak Czyli jeśli ktoś na przykład nie wiem Prowadzi auto i liczył na to że No właśnie kreatyna może tutaj by pomogła nie Natomiast jeśli chodzi o studentów którzy właśnie potencjalnie nie dospiał wychodzi na to że kawka kawką prawda żeby się jakoś utrzymać w życiu ale kreatyna może potencjalnie pomóc i wróćmy na chwilę do seniorów testowano kreatyny wości 10 g monohydratu kreatyny dziennie przez okres to było 12 tygodni na grupie 75 seniorów osób w wieku 66 do 76 lat No właśnie sprawdzano jak to wpłynie na ich zdolności kognitywne ło że była nieznaczna poprawa pamięci epizodycznej jeśli chodzi o wyniki testu mmse czyli minim Mental State examination nie odnotowano poprawy natomiast badanie podsumowano w ten sposób że największy zauważalny wpływ pozytywny suplementacji kreatyn omu taki osób był u osób które już miały na starcie dużo gorsze zdolności kognitywne Podsumowując właśnie ten trzeci rozdział czyli wpływ kreatyny na zdolności kognitywne możemy sobie powiedzieć wpływ będzie pozytywny właśnie u osób które ma mają z jakiegoś powodu zaburzone procesy produkcji energii w przypadku młodych osób nie odnotowywany ale uwaga zmiana była już zauważalna u młodych osób w momencie w którym pozbawili miy ich snu na przykład jedną dobę tak co znacząco będzie obniżać nam na przykład rzeczywiście ten proces produkcji energii u osób starszych odnotowano rzeczywiście pozytywny wpływ ale ten wpływ był szczególnie zauważalny w momencie w którym dana osoba już miała gorszą linię bazową jeśli chodzi o zdolności kognitywne Czyli generalnie głowa już na początku funkcjonowała gorzej u osób nawet starszych w wieku 66 do 76 lat ta suplementacja keratyną nie była w mocny sposób zauważalna jeśli te osoby były zdrowe kognitywnie już na starcie zaczynamy rozdział czwarty a mianowicie wpływ suplementacji kreatyną na zaburzenia pracy mitochondriów w przypadku chorób metabolicznych przed właśnie zaburzenia metaboliczne insulinoporność Szyca typu drugiego mają to do siebie że będą działać bardzo jeśli chodzi o pracę Właśnie mitochondriów i mieliśmy badanie z roku 2011 w którym wzięło udział 25 osób z cukrzycą typu drugiego samo badanie trwało 12 tygodni i Osoby te spożywały 5 gr monohydratu kreatyny dziennie w tym okresie grupa placebo nie brała kreatyny i miała ćwiczenia aerobowe trzy razy w tygodniu ta grupa interwencyjna wybrała właśnie 5 g monohydratu kreatyny dziennie i również miała trzy razy w tygodniu ćwiczenia aerobowe I co się okazało na koniec tego okresu jeśli chodzi o poziom hba1c czyli tej hemoglobiny glikowanej Czyli naszego markera potencjalnie tak jak się mówi chociaż nie jest to do końca prawda tego poziomu cukru poziomu glukozy z ostatnich trzech miesięcy spadł w grupie interwencyjnej biorącej kreatynę z 7,4 na 6,4 PR w grupie placebo został na poziomie 7,6 czyli tam nie nastąpiła żadna zmiana Jeśli chodzi właśnie o usprawnienie pracy mitochondriów mieliśmy lepszą kontrolę glukozy to znaczy nawet w przypadku kiedy te osoby spożywały węglowodany piki glukozy były mniejsze niż w grupie placebo dodatkowo co ciekawe zwiększyła się ilość transporterów glukozy glut 4 w mięśniach tych osób Podsumowując w w grupie osób które miały już zaburzenia metaboliczne kreatyna miała bardzo pozytywny wpływ całościowo i zarówno na kontrolę glikemii jak i funkcjonowanie również pracy mięśni czyli właśnie mamy znowu jakby usprawnienie tych procesów energetycznych w tym przypadku te procesy energetyczne również rzutowało pozytywnie na usprawnienie pracy mitochondriów co zawsze ale to zawsze musi się oczywiście kończyć tym że kontrola glukozy będzie pozytywna Jakie możemy sobie zrobić podsumowanie tutaj jak najbardziej Jeśli chodzi o dysfunkcję mitochondriów w przypadku chorób metabolicznych kreatyna będzie dobrym pomysłem będziemy zwiększać poziom produkcji energii będziemy potencjalnie zwiększać ilość transporterów glukozy które będą będą dostarczane do mięśni Innymi słowy będziemy w stanie Lepiej kontrolować poziom glukozy No i dodatkowo oczywiście będziemy w stanie zmniejszyć poziom stanów zapalnych No bo redukcja stresu oksydacyjnego zawsze będzie się właśnie tym kończyć i ostatnim piątym rozdziałem tego i tak już długiego filmiku będzie wpływ kreatyny suplementacji kreatyną na układ odpornościowy i markery stanów zapalnych oczywiście potem jeszcze dam parę takich honorowych zmianek jeśli chodzi o o inne choroby Ale generalnie to jest ostatni oficjalny przynajmniej rozdział testowano na próbce 48 sportowców właśnie supl ent acj kreatyną włości 20 g monohydratu kreatyny dziennie przez jeden tydzień a następnie 5 g monohydratu kreatyny dziennie przez 4 tygodnie badano Jaki jest wpływ kreatyny na aktywność limfocytów T I makrofagów testowano jaki będzie wpływ tej suplementacji na stres oksydacyjny oraz testowano wpływ kreatyny na markery stanów zapalnych mówimy o takich klasyk jak interleukina 6 interleukina 1 beta czynnik martwicy nowotworów alfa oraz bia reaktywne C czyli CRP wyniki były jak najbardziej pozytywne jeśli chodzi o poziom właśnie czynnika martwicy nowotworów tnf Alfa Intel kiny 6 Wartości te spadły mnie więcej o 20 30 proc zanotowano zwiększoną aktywność limfocytów T to można wspomnieć to są limfocyty między innymi które właśnie biorą udział w zwalczaniu komórek nowotworowych oraz dodatkowo zmniejszyła się ilość wolnych rodników czyli tych reaktywnych form tlenu dodatkowo sportowcy jeśli chodzi o takie subiektywne odczucia odnotowali że ich regeneracja i stopień zmęczenia po treningu Zdecydowanie się poprawiły czyli Innymi słowy odczuwali większy poziom energii i szybciej dochodzili do siebie po intensywnym treningu trzeba podkreślić oczywiście to byli sportowcy to były osoby zdrowe i u nich odnotowano właśnie takie Pozytywne efekty tutaj możemy Jeśli chodzi o różnego rodzaju dywagacje stwierdzić że w tym przypadku prawdopodobnie po prostu kreatyna znowu miał miała pozytywny wpływ ponieważ mieliśmy warunki zwiększonego zapotrzebowania na energię jeśli będziemy uprawiać wysiłek fizyczny to Oczywiście będziemy zużywać znacznej ilości tych cząsteczek trifosforan adenozyny ATP więc w tym przypadku rzeczywiście kreatyna i jej przekształcanie się w fosfor kreatynę tak jak sobie opisywaliśmy jest w stanie uzupełniać tą pulę cząsteczek ATP i tym samym No właśnie uzupełnianie tej puli jest w stanie dawać te Pozytywne efekty które Zauważyliśmy w tym badaniu jeśli chodzi o honorowe wzmianki coś co wydaje mi się że praktycznie gdziekolwiek ciężko będzie usłyszeć to kreatynę testowano Na przykład u dzieci które które przeszły uraz rdzenia kręgowego albo uraz czaszki było było badanie na grupie 39 osób w wieku 3 do 18 lat podawano tam 4 g monohydratu kreatyny na 1 kg masy ciała było w sumie 20 pacjentów jako grupa kontrolna i mierzone parametry to była czas trwania amnezji podazowej czas pobytu na intensywnej terapii i wyniki w SK niepełnosprawności oraz zdolności poznawcze i funkcje motoryczne i wyniki były bym powiedział szokująco pozytywne jak na tak prosty suplement znacząca poprawa funkcji poznawczych i ruchowych dzieci suplementu jące kreatyny wykazywały szybszą poprawę pamięci koncentracji i sprawności ruchowej skrócenie hospitalizacji pacjenci z grupy kreatynowej mieli średnio o trzy dni krótszy pobyt na intensywnej terapii W porównaniu do grupy kontrolnej mniej objawów ubocznych grupa kreatynowa rzadziej zgłaszała bóle głowy zawroty głowy i zmęczenie drugą taką honorową wzmiankę którą tutaj odczytam było testowanie wpływu suplementacji kreatyną na tak zwane mitochondrialne miopatie a więc mitochondrialne dysfunkcje mięśni i w sumie były trzy takie badania które obejmowały 38 pacjentów z różnego rodzaju właśnie miopatii mitochondrialnym i podawano odpowiednio od 10 do 20 g monohydratu kreatyny Dziennie od C do 8 tygodni mierzone parametry to była siła mięśniowa wydolność tlenowa i biomarkery funkcji mitochondrialnych tylko jedno badanie pokazało poprawę siły mięśniowej dwa inne nie nie potwierdziły korzyści brak poprawy zdolności wysiłkowych i codziennych funkcji nie odnotowano znaczących zmian jeśli chodzi o funkcjonowanie mitochondriów tak jak sobie mówiliśmy wcześniej że w przypadku dysfunkcji mitochondrialnych spowodowanych dysfunkcją metaboliczną zespołem metabolicznym insulinoopornością cukrzycą typu drugiego jak najbardziej są korzyści tak w przypadku choćby tych zaburzeń mitochondrialnych takich jak tem miopatie nie było praktycznie żadnych większych korzyści i to by było na tyle to był na pewno gigantyczny przegląd tych wszystkich korzyści ale mam nadzieję że to z czym zostaniesz Właśnie po tym przeglądzie to to że właśnie kreatyna Jak najbardziej może być skuteczna suplementacyjny natomiast właśnie musi istnieć jakaś potrzeba tak i tak jak sobie pokazywaliśmy na wielu przykładach ta potrzeba generalnie powinna wynikać z tego że jest zwiększone zapotrzebowanie na energię dlatego oczywiście u osób które są bardzo aktywnie fizyczne Wychodzi na to że kreatyna będzie w stanie pomóc u osób starszych jest w stanie pomóc kognitywnie jeśli ich funkcja kognitywna jest już na starcie dobra im jesteśmy zdrowsi albo i w ogóle jeśli jesteśmy zdrowi to możemy spodziewać się że suplementacja kreatyną będzie miała właśnie tylko jeden skutek i to negatywny będzie drenować kieszeń bo nie odnotujemy praktycznie żadnych pozytywnych skutków natomiast oczywiście jeśli chodzi o wszystkie te badania o których mówiłem dotyka ich ograniczenie które dotyka praktycznie dowolnego leku dowolnego suplementu to znaczy nigdy nie wiemy tak naprawdę czy czy te efekty będą utrzymywać się po pici po 8 po 10 15 20 latach patrząc ogólnie na badania można powiedzieć że tak najprawdopodobniej tak kreatyna jest jednak powiedział absolutnie naturalnym składnikiem dla naszego ciała nie widać absolutnie żadnych wskazówek że może dojść do tolerancji która może się wykształcić w przypadku regularnej suplementacji kreatyną natomiast jeszcze raz jakby Najważniejsze jest to że musi istnieć potrzeba przynajmniej oczywiście Moim skromnym zdaniem żeby rozważyć suplementację kreatyną jeśli rozważasz suplementację kreatyną to ja pozwolę sobie dodać do do opisu polecane przeze mnie produkty z podziałem na dwie grupy produktów produkty które nie zawierają absolutnie żadnych dodatków To jest coś co jest oczywiście Moim zdaniem preferowane znaczy nie ma żadnych dodatków smakowych nie ma żadnych słodzików barwników żadnych takich syfków oraz produkty gdzie takie syfki są bo na przykład nie każdy jest w stanie po prostu smakowo przełknąć kreatynę która nie będzie w jakiś sposób modyfikowana więc obie takie moje grupy produktów które ja polecam które miałem okazję testować między innymi u swoich pacjentów umieszczę w opisie tam będą To będą linki afiliacyjne przynajmniej niektóre z nich bo nie wszystkie chyba te produkty nawet będą miały linki afiliacyjne czy Innymi słowy jeśli ktoś by kupił produkt to ja tam dostanę pewnie parę dziesiąt groszy od takiego produktu jeśli komuś to przeszkadza rozumiem można wtedy skopiować samą nazwę takiego produktu przykleić sobie do wyszukiwarki i znaleźć ten produkt w ten sposób Tutaj potrzebne jest jeszcze na koniec ostrzeżenie dla każdej osoby która bierze kreatynę albo zamierza brać kreatynę żeby nie panikować I co Mam tutaj na myśli kreatyna ma to do siebie że będzie przekształcana w kreatyninę która będzie wykrywana w krwiobiegu bo właśnie w krwiobiegu ona będzie dalej tam przekazywana do nerek i usuwana z organizmu natomiast jak Pewnie przynajmniej duża część z was wie kreatynina jest używana jako marker funkcji nerek Niestety w przypadku suplementacji kreatyną kreatynina będzie podwyższona w krwiobiegu co może stworzyć złudne wrażenie że pogarsza się funkcja n u takiej osoby A zważywszy na to że kreatynina jest używana z kolei do obliczania egfr czyli tego współczynnika przesączania między kłębuszkowego to nagle się może okazać że kreatynina idzie mocno w górę egfr spada i lekarz jak na to spojrzy albo ty na to spojrzysz to będzie o mój Boże moje nerki padają mam dysfunkcję nerek przez ten głupi suplement te podwyższenie poziomu kreatyniny i spadek egfr nie ma absolutnie nic wspólnego z żadną dysfunkcją nerek to jest po prostu no właśnie czynnik zakłócający te badania czyli Innymi słowy Jeśli chciałbyś rzeczywiście zbadać funkcjon nerek Istnieją dwa sposoby będziesz odkładać kreatynę suplementacyjny i mierzyć te markery funkcjonowania nerek po jakimś czasie swoją drogą Opisałem to wszystko w tym długim odcinku albo możesz zrobić alternatywnie badanie które się nazywa cystatyna C bo to badanie będzie odporne na różnego rodzaju czynniki zakłócające które są w stanie wypatrzyć właśnie te markery kreatynina i egfr o których mówiłem i oczywiście kreatynina i egfr one są czułe na wiele różnego rodzaju innych czynników zakłócających od poziomu na przykład nawodnienia ilości ćwiczeń fizycznych wykonywanych w dziennie czy w tygodniu ilości masy mięśniowej i poziomu metabolitów witaminy D Innymi słowy Jeśli rzeczywiście masz wątpliwości co do tego czy twoje nerki funkcjonują prawidłowo to robimy badanie cystatyny C to jest badanie które oczywiście jest droższe ono tam gdzieś nie wiem chyba w okolicy 100 zł kosztuje ale przynajmniej będziesz mieć pewność że z nerkami wszystko jest okej albo nie Oczywiście zdarza się że że po prostu z jakiegoś powodu ten nerki mogą nie funkcjonować poprawnie Dzięki serdecznie jak zawsze za wysłuchanie tego odcinka nie odcinka nie odcinku Dziękuję wszystkim za za korektę bo cały czas tego babola sadzę jak zawsze zapraszam do sekcji komentarzy żeby podzielić się po prostu swoimi doświadczeniami Czyli jeśli suplementu jesz kreatynę i zauważyłeś Pozytywne efekty Opisz jakie są to efekty Opisz jakie dawki kreatyny bierzesz jaką formę kreatyny bierzesz i właśnie dlaczego potencjalnie zauważyłeś u siebie te efekty Czy właśnie może jest tak że twoje zapotrzebowanie na na energię albo różnego rodzaju dysfunkcje sprawiły że ta kreatyna jest No właśnie potrzebna i daje Pozytywne efekty A jeśli nie odnotował aleś żadnych korzyści suplementacji kreatyną też to Opisz Tak wszystkie te te takie szczególiki które mogą nam dać jakiś szerszy obraz a propos tego Dlaczego to nie zadziałało te historie te anegdoty medyczne wasze osobiste Są absolutnie bezcenne Ja też je uwielbiam czytać jak zawsze polecam swoje kursy takie flagowe sztandarowe czyli vocal Labs laboratoria językowe gdzie pokazuje jak nauczyć się dowolnego języka nie ma znaczenia jaka to jest rodzina języków system jest który prezentuje tam jest absolutnie uniwersalny i oczywiście wszystko po to żeby przestać wydawać pieniądze non stop na korepetycje szkoły językowe bezsensowne aplikacje podręczniki i tym podobne kwiatki kurs o Jeden włos za daleko gdzie pokazuje jak zatrzymać odwracać łysienie androgenowe jak diagnozować przyczyny telogenowego wypadania włosów jak walczyć między innymi z uporczywymi chorobami skóry głowy takimi jak choćby upierdliwy ł upierz mój ostatni taki flagowy kurs który chyba najbardziej lubię ze wszystkich czyli Kuźnia ekspertów Expert incubator bo jest to kurs który pokazuje jak samodzielnie opanować dowolną dziedzinę od a do z Czyli jak wgryźć się w zupełnie osobą dziedzinę i zapamiętywać skutecznie tworzyć rozumienie wdrażać suche informacje w praktykę tworzyć pę informacji zwrotnych i kurs jest no absolutnie uniwersalny i przydatny dla na przykład studentów maturzystów osób które chcą po prostu mają dużo egzaminów muszą się do nich dobrze przygotować i oczywiście idealnie przyswoić tą wiedzę też na całe życie dla osób które mają świetną pracę ale mają też znowu różnego rodzaju jakieś certyfikacje egzaminy które muszą zdać żeby dostać podwyżkę albo dostać się na jakieś wyższe stanowisko dostać awans dla osób które nienawidzą swojej pracy i chciałyby ją zmienić ale nie wiedzą jak bo nie mają odpowiednich umiejętności kurs ten pomoże właśnie takie umiejętności uzyskać żeby po prostu więcej pamiętać z tego co się czyta więcej pamiętać z tego co się słucha Tak czyli soie żeby więcej zostawało w głowie bo jeśli mało zostaje w głowie z tego co czytamy i słuchamy znaczy że tak naprawdę No przynajmniej w części tracimy naprawdę czas trzy piosenki rockowe przypięte w pierwszym komentarzu pod filmikiem jak zawsze żeby nie spędzić czasu również Po wysłuchaniu tego odcinka coś wolnego coś szybszego coś mam nadzieję dla Prawie każdego oczywiście nie każdy lubi RCK cóż w tym samym komentarzu znajdziecie również literaturę naukową na którą się tu powoływał całe mnóstwo badań które po prostu by się nie zmieściły w opisie więc znajdziecie je tam w opisie ski znajdziesz oczywiście linki do wszystkich tych moich kursów o których mówiłem i również link do mojego newslettera tam można wpisać swój adres mailowy w okienku które wyskakuje i wysyłam artykuły na temat właśnie poprawy pamięci nauki języków obcych poprawy produktywności i sporadycznie między innymi analizy badań naukowych również w opisie będą linki właśnie do tych polecanych przeze mnie rodzajów kreatyny suplementacyjne zarówno naturalne bez żadnych słodzików różnego rodzaju barwników i tym podobnych jak i takie które no te słodziki będą miały ale przynajmniej skład jest od biedy akceptowalny chociaż jeszcze raz te czystsze produkty Oczywiście są zawsze preferowane Jeśli kogoś interesują wszystkie te informacje a w tym filmiku było ich naprawdę mnóstwo i chciałby się ich jak najszybciej nauczyć z powodu swoich zainteresowań albo może z powodu tego że pracuje po prostu w tej branży medycznej czy około medycznej to ta opcja jest dostępna dla patronów tego kanału patron od kosztuje 40 zł miesięcznie można so nawet zapisać się na jeden miesiąc jeśli ktoś ma ochotę i właśnie można ściągnąć fiszki do tego odcinka jak i ponad 120 poprzednich odcinków bo już tyle po prostu tych fiszek jest również dla patronów kanału dostępna jest sekcja badanie tygodnia gdzie raz w tygodniu omawiam właśnie najciekawsze badanie danego tygodnia wraz z moim omówieniem i odniesieniem do innych badań naukowych bardzo często również dla patronów jest dostępne forum gdzie można mi zadawać pytania albo mamy różnego rodzaju też ciekawe rozmowy na tematy medyczne około medyczne Dzięki serdecznie za wysłuchanie tego odcinka to chyba najdłuższy który nagrałem do tej pory i widzimy się w następnym i w tym badaniu tak jak mówiłem wzięło