Bartosz Czekała i podcast "The Universe of Memory"

DEPRESJA czy niedobory żywieniowe? Jak dieta sprzyja rozwojowi depresji i nasileniu objawów.

Bartosz Czekała

Podejście do leczenia pacjentów z depresją oraz zaburzeniami lękowymi na całym świecie jest bardzo krótkowzroczne. Bazuje ono głównie na farmakoterapii oraz psychoterapii. W rzeczywistości wystąpienie albo nasilenie objawów tych chorób jest bardzo zależne od potencjalnych niedoborów odżywczych oraz innych towarzyszących kłopotów zdrowotnych. Nie powinno to dziwić. Każdy minerał oraz witamina odpowiada za setki do tysięcy różnego rodzaju procesów w ciele. W odcinku omawiam mechanizmy, poprzez które konkretne niedobory przyczyniają się do rozwoju lub nasilenia depresji oraz badania, w których demonstrowano, że usunięcie tych niedoborów potrafi znacząco załagodzić objawy depresyjne.

Film w formie wideo do zobaczenia tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=YS0W0LLLHvw&ab_channel=BartoszCzeka%C5%82a

==================================
SPONSOR ODCINKA — MIĘSNA PACZKA ⤵️

https://miesnapaczka.pl/

Zamów ekologiczne mięso prosto do Twojego domu ze zniżką 10% przy kodzie BARTOSZ10.

=========================

https://linktr.ee/bartekczekala -> kursy, newsletter, mejl, strony

=========================
NEWSLETTER o pamięci, językach i żywieniu:

✔️ https://universeofmemory.pl/pamieciowy-przybornik/
=========================
KURSY i SZKOLENIA JĘZYKOWE oraz PAMIĘCIOWE ⤵️

Jeśli interesuję Cię szybka nauka języków obcych oraz skuteczne przyswajanie wiedzy z dowolnej dziedziny, takiej, jak choćby medycyna, czy dietetyka, to sprawdź moje kursy:

✔️ WSZYSTKIE KURSY INTERNETOWE ( https://universeofmemory.pl/kursy-internetowe-uom/ )

✔️ VOCABULARY LABS — Naucz się dowolnego języka od A do Z ( https://universeof...

Cześć tu Bartek Czekała ze strony universeofmemory.pl i.com dzisiaj kolejny ważny temat a mianowicie depresja mówiąc konkretniej jak dieta przede wszystkim niedobory żywieniowe bo to będzie główny Fokus tego filmiku będzie wpływać na wywoływanie albo pogłębienie stanów depresyjnych i jak właśnie likwidacja potencjalnych niedoborów żywieniowych będzie w stanie współdziałać razem z farmakoterapię czy psychoterapią a nawet może być używana po prostu jako osobna terapia aby pomóc osobom cierpiącym na depresję ale nie tylko ponieważ i depresja zaburzenia lękowe będą mieć często Dużą część wspólnego podłoża biochemicznego i czy to jest ważny kłopot Oczywiście że jest ważny kłopot na świecie częstotliwość występowania depresji zwiększa się z roku na rok Dzieje się to tak naprawdę od dekad Ostatnie takie większe dane które mieliśmy to znaczy dane z 2019 i 2020 roku na temat częstotliwości występowania depresji w Polsce pokazują że od 4 do 4,7 Polaków cierpi na depresję najczęściej jak to bywa przy badaniu częstotliwości występowania takich chorób zawsze trzeba brać pod uwagę że często jest dużo osób które po prostu nie jest diagnozowanych więc w porywach Nie zdziwiłoby mnie jakby to było ponad 5 PR ale d równego rachunku możemy powiedzieć że 5 proc czyli jedna osoba na 20 osób dorosłych będzie cierpieć na takie zaburzenia depresyjne tym samym temat jest niesamowicie ważny każdy filmik ma swoją genezę genezą tego są różnego rodzaju obserwacje i też do rozmowy między innymi z psychoterapeut Tami gdzie dosyć jawnie wychodzi że podejście do pacjenta który przychodzi właśnie czy to z depresją czy stanami lękowymi jest szczerze mówiąc bardzo wąskotorowe bardzo takie bym powiedział jedn fasadowe mianowicie No właśnie zaczynamy może psychoterapia oczywiście farmakoterapia z miejsca natomiast brak takiego holistycznego podejścia holistyczne to jest No właśnie pełen wywiad medyczny i diagnostyka czyli rzeczywiście Sprawdzamy jak wygląda na przykład dieta takiej os Jak wygląda styl życia takiej osoby i na podstawie dalszej diagnostyki tego wywiadu medycznego możemy potencjalnie ustalić że mogą występować choćby niedobory żywieniowe niedobory które można dosyć łatwo oczywiście przede wszystkim powinno tak się dziać że przy pomocy diety albo właśnie przy pomocy na przykład suplementacji i może być tak że właśnie sama nie tyle suplementacja co uzupełnienie tych niedoborów jest w stanie bardzo mocno poprawić stan psychiczny pacjenta albo nawet jest w stanie wyleczyć tego pacjenta to znaczy no właśnie kiedy jesteśmy w tym złym miejscu psychicznie w głowie to wszystko wydaje się problemem Wszystko wydaje się pułapką wszystko jest straszne kiedy poprawimy ten swój stan psychiczny właśnie znowu choćby przy pomocy diety to nagle się okazuje że problemy które wcześniej były dla nas problemami problemami już dla nas nie są ten filmik będzie omawiać właśnie co potencjalnie może przyczyniać się do depresji albo ją pogłębiać jeśli chodzi o dietę zanim przejdziemy dalej do diagnostyki dotyczącej właśnie depresji parę słów słów i podziękowanie dla sponsora tego odcinka czyli jak zawsze mięsnej paczki co jest Zresztą świetnym Punktem wspólnym tego całego odcinka ponieważ właśnie dobra dieta jest na pewno częścią potencjalnie albo terapii albo prewencji jeśli chodzi o stany depresyjne Jeśli ktoś jeszcze nie wie mięsna Paczka jest dostawcą mięsa z certyfikowanych ekologicznych polskich gospodarstw jest to mięso z naturalnego chowu czyli innym słowy zwierzątka rosną sobie tak jak Bóg przykazał nie ma tam żadnych boosterów wzrostu nie ma żadnych antybiotyków na żadnym etapie jest to Więc można powiedzieć takie cudowne zdrowe mięsko i jak to działa działa w bardzo prosty sposób wchodzimy na stronę mięsnej paczki wybieramy sobie albo gotową paczuszkę ze skomponowany Mii mięskiem albo jeśli nam to nie odpowiada można sobie samemu Taką paczkę skompletować punkt drugi wybieramy gdzie ma dojść taka paczka i punkt trzeci paczka oczywiście do nas dochodzi ona jest pięknie zabezpieczona jest warstwa tam izolacyjna dodatkowo jest to zamrożone czy zmrożone suchym lodem od razu po uboju więc jest to mięso naprawdę świeże które przychodzi do nas zmrożone można to bardzo łatwo przełożyć sobie do zamrażarki i wyciągać kiedy jest nam to wygodne Więc Serdecznie polecam Jeśli ktoś jeszcze nie spróbował z kodem Bartosz 10 Jeśli ktoś jeszcze nie próbował mięsnej paczki jest 10 proc zniżki na pierwsze zamówienie lecimy dalej I dzięki piękne serdeczne w mięsnej paczce za sponsorowanie odcinka pierwszy przystanek w takim Nazwijmy to planie diagnostycznym osób z racją czy jakimiś zaburzeniami lękowymi a jeszcze raz nie tylko różnego rodzaju inne zaburzenia psychiczne też często jeszcze raz mają to wspólne podłoże biochemiczne z tymi Stanami jest zobaczenie czy są stany zapalne szczególnie stany zapalne jelit bardzo szeroko mówiłem o tym w tym filmiku Natomiast tutaj zrobimy sobie szybkie przypomnienie tego jeśli będą występować stany zapalne w organizmie szczególnie stany zapalne jelic zaczynamy zaburzać ścieżkę produkcji serotoniny generalnie serotonina jest produkowana z aminokwasu który nazywa się tryptofan bardzo ciężko o jakiekolwiek niedobory tryptofanu praktycznie na dowolnej diecie zwyczajnie jeśli jelita dobrze działają tryptofan jest przekształcany jest konwertowany w serotoninę a serotonina jest konwertowana w melatoninę czyli Innymi słowy bardzo upraszczając Jeśli ta konwersja działa dobrze to jest wystarczająco dużo serotoniny która wpływa między innymi na skurcze mięśni gładki wiej tak więc na perystaltykę je potem serotonina jest przekształcana w melatoninę więc jest dobry sen czy tutaj wszystko Będzie funkcjonować Natomiast jeśli pojawiają się stany zapalne w jelitach zaczynamy aktywizować można powiedzieć alternatywną ścieżkę konwersji tryptofanu tryptofan zaczyna być przekształcany przy pomocy tak zwanego szlaku kinu reninowy w cząsteczkę która nazywa się n i rozwinięcie tego to jest dinukleotyd nikotyna amido adeninowy Więc zamiast jeszcze raz tryptofan w serotoninę zaczyna tryptofan być przekształcany w tą cząsteczkę nad nad i tu zaczyna się pojawiać kłopot ponieważ aktywizowanie tego szaku kinor minowego zaczyna doprowadzać do produkcji różnego rodzaju metabolitów które będą przechodzić między innymi przez barierę krew mózg będą odkładać się w mózgu to jest na przykład cząsteczki takie jak kwas kinurenina nowy Queen kwas hydroksy kinurenina nowy one zaczynają po prostu można powiedzieć Źle wpływać w praszczaj na funkcjonowanie mózgu To jest absolutnie pierwszy przystanek czy coś dzieje się z je Itami tak czy są stany zapalne ogólne to można oczywiście zrobić przy pomocy tutaj w filmiku opisywałem robienia markerów stanu zapalnego takich nawet najprostszych jednocześnie zrobić odczyn Biernackiego i CRP czyli białko reaktywne C zobaczyć czy są stany zapalne ale niezależnie nawet od tych wyników Jeśli twoje jelita nie funkcjonują dobrze czyli cały czas są wzdęcia gazy część na przykład jest nieregularne wypróżnianie są biegunki są zatwardzenia i tak dalej to znaczy że ewidentnie coś dzieje się w je itach jeśli coś się dzieje w je itach można powiedzieć 90 iś tam procent osób nie będzie funkcjonować optymalnie Będzie się czuć psychicznie i na przestrzeni lat dopóki nie zawiesiłem swoich konsultacji dietetyczno medycznych to było ewidentne za każdym razem jak ktoś przychodził z chorymi je Itami z jakimiś kłopotami z układem pokarmowym te osoby z miejsca miały minimum jakieś lekką lekką depresję albo często po prostu już pełną depresję więc warto zwracać uwagę na takie rzeczy u pacjenta albo jeśli ty jesteś takim pacjentem żebyś zwrócił uwagę na to bo to jest pierwsza rzecz po prostu jeśli chodzi o tą właśnie diagnostykę wyleczenie tego znaczy wykrycie a następnie wyleczenie tego w tym z kolei filmiku Będziesz mieć jak diagnozować choroby układu pokarmowego jeśli specjaliści czy specjaliści którzy cię prowadzili w przeszłości nie byli w stanie tego skutecznie zdiagnozować to właśnie w tym filmiku znajdziesz różnego rodzaju markery testy które będą w stanie pomóc ci doprowadzić ciebie właśnie do konkretnej diagnozy drugim bardzo szerokim przystankiem jest zobaczenie czy u pacjenta nie występuje anemia anemia typowo będzie w większości społeczeństwa występować na tle albo niedoboru żelaza albo będzie to anemia megaloblastyczna więc będzie spowodowana niedoborami witaminy B9 albo B12 i w tym drugim kroku skupimy się właśnie na witaminie B12 badań które pokazują że badań epidemiologicznych które będą pokazywać że niedobory witaminy B12 są mocno związane z depresją jest mnóstwo na przykład w jednej z takich irlandzkich korot pokazano że niedobory witaminy B12 podwyższa OY potencjalnie ryzyko występowania depresji o 51 i dlaczego taki niedobr witaminy B12 warto diagnozować jeszcze szczególnie jeszcze raz w powiązaniu z wywiadem medycznym ponieważ żyjemy w czasach gdzie jesteśmy absolutnie non stop bombardowani różnego rodzaju komentarzami czy specjalistów także nie powinniśmy jeść mięsa tak mięso to ewentualnie raz w tygodniu w czwartek i to 50 g czerwonego mięsa bo inaczej cię zabije więc pytanie jak dobrze dostarczać witaminę B12 suplementów pewnie że można Natomiast absolutnie nie ma to sensu jeśli można dostarcza tą witaminę B12 z diety więc jeśli czyjaś dieta jest bardzo uboga witaminę B12 Bo to jest tak naprawdę produkty zwierzęce będą absolutnie głównym źródłem podaży tej witaminy B12 to znaczy że coś tutaj jest nie tak i jest to jeden z możliwych powodów i mówiliśmy sobie w innym filmiku gdzie opowiadamy o witaminie B12 że żeby w ogóle w ogóle była jakaś stabilność jeśli chodzi o DNA to poziom tej witaminy B12 powinien wynosić minimum 600 mil na Dec cokolwiek poniżej chociaż to jeszcze trzeba że tak powiem wziąć w cudzysłów w tym sensie że różne laboratoria można mogą używać różnych odczynników więc te skale mogą się leciutko różnić na przykad Jeśli ta skała wynosi czy górny koniec tej ska kończy się gdzieś w okolicy 900 To te 600 to jest absolutny minimum chcemy tutaj zrobić potencjalnie diagnostykę można odczytać coś takiego z morfologii samej czy występuje potencjalnie niedobór witaminy B9 i B12 o tym będzie bardzo bardzo niedługo kolejny odcinek Natomiast jeśli ktoś chce oczywiście znać precyzyjną precyzyjny poziom witaminy B12 trzeba pójść do jakiegoś punktu diagnostyki punktu laboratoryjnego i zrobić badanie można po prostu zrobić najzwyczajniej w świecie właśnie badanie witaminy B12 z krwi Jeśli ktoś chce zrobić badanie bardziej precyzyjny można na przykład zrobić taki już bardziej szczegółowy marker kwas metylomalonowy on rzeczywiście już powie bardzo bardzo szczegółowo Jaki jest poziom witaminy B12 lepiej niż zwykłe badanie witaminy B12 z krwi teraz jeśli chodzi o mechanizmy pytanie dlaczego właśnie niedoby witaminy B12 są takie problematyczne wiadomo już większość osób która miała takie kłopoty albo przynajmniej kojarzy cokolwiek na temat depresji wie że bardzo tak typowo jeśli chodzi o farmakoterapię stosuje się inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny po prostu żeby żeby więcej serotoniny z zostawało w mózgu mówiąc kolokwialnie skupiamy się na serotoninie serotonina to jest oczywiście jakaś bym powiedział tylko i wyłącznie część łam główki jeśli chodzi o całą biochemię leczenia depresji bo No właśnie ta cała Jak to się nazywało w literaturze serotoninowa teoria depresji została ewidentnie obalona już już już trochę temu mowa o serotoninę witamina B12 jest używana do syntezy dwóch ważnych neurotransmiterów chodzi o serotoninę i dopaminę z tego co oczywiście nas interesuje dwa bardzo ważne właśnie neurotransmitery które poprawiają samopoczucie sprawiają że nie dość że czujemy się dobrze to tak jak dopamina sprawiają że chce nam się coś robić tak chce nam się być aktywnym chce nam się wyjść z domu odkrywać po prostu dopomina jest fajnie tak tym neurotransmiter więcej że no właśnie człowiekowi się tak jak mówiłem chce to jest jeden powód Drugi witamina B12 będzie używana między innymi do konwersji homocysteiny w metioninę oczywiście witamina B12 jest jedną z tych witamin z grupy B Które metylu ją nie jest jedyną witaminą która za to odpowiada natomiast No właśnie w momencie w którym ta homocysteina będzie się utrzymywać Może to też przyczyniać się potencjalnie do powstawania stanów zapalnych i zaczynamy tak naprawdę już się zapętlać tak stany zapalne przechodzimy na aktywizację szlaku kinu reninowy mniej serotoniny to jest to są takie dwa powiedzmy fajne mechanizmy które mogą cię potencjalnie Jeśli chciałbyś o tym więcej poczytać wprowadzić w ten temat jakby witaminę B12 będzie regulować samopoczucie i oczywiście jeśli zobaczyliśmy sobie nawet nie tylko badania naukowe dowolną stronę tak naprawdę to będzie bardziej szczegółowo opisywać symptomy niedoboru witaminy B12 jakieś różnego rodzaju zaburzenia psychiczne szczególnie właśnie depresja zaburzenia funkcjonowania nerwów w ogóle będą absolutnie gdzieś tam na pierwszych miejscach i oczywiście w przypadku każdego niedoboru ważne są tak zwane poza tymi określeniem potencjalnych mechanizmów dowody interwencyjne to znaczy jeśli będziemy dawać komuś suplementację czy będziemy suplementować witaminę B12 w przypadku kiedy występują niedobory A często Swoją drogą nawet w przypadkach kiedy niedobory nie występują po prostu sam poziom jest niski to pytanie jest czy to pomoże poprawić wyniki na różnego rodzaju skalach depresji jak najbardziej tak depresja te symptomy depresji są znacząco poprawione przy suplementacji witaminy B12 w tym przypadku krokiem trzecim jeśli chodzi o diagnostykę jest witamina B9 ponownie ioś jakby różnego rodzaju kohort gdzie gdzie naukowcy pokazywali że niedobory witaminy B9 są bardzo mocno powiązane z występowaniem depresji jest olbrzymia ja tylko tutaj śmignie pewnie z dwie jakieś kohorty więcej pewnie umieszczę w badaniach jeśli ktoś chciałby sobie poczytać natomiast znowu jeśli jeśli chodzi o mechanizmy Jakie mechanizmy będą występować częścią wspólną na pewno między będzie duża część wspólna między witaminą B9 i B12 witamina B9 to jest kolejna z witamin które są właśnie dawcami grup metylowych Innymi słowy pomagają metylowa przekształcać homocysteinę w metioninę będziemy więc mówić o zmniejszaniu stanów zapalnych witamina B9 również będzie odpowiadać za produkcję neurotransmiterów będziemy tutaj mówić o dopaminie serotoninie norepinefryny czy Nor adrenalinie produkcja tych neurotransmiterów nigdy nie może być optymalna i tym samym funkcjonowanie mózgu w momencie w którym i układu nerwowego w momencie w którym będą występować niedobory witaminy b99 swoją drogą ponieważ już mówiliśmy o niedoborach witaminy B9 i B12 tutaj trzeba dodać Kolejną bardzo ważną rzecz nie zawsze dieta jest Jedynym wytłumaczeniem około 30 proc społeczeństwa będzie miało tak zwane polimorfizmy mthfr czyli polimorfizmy genów które będą odpowiedzialne właśnie za proces metylacji Innymi słowy u takich osób nawet jeśli mają przyzwoitą dietę mogą występować niedobory tych witamin metylu jących te główne witaminy metylu jące to jest witamina B2 B4 B6 B9 i B12 więc jeśli mamy już na na logikę 30 proc społeczeństwa może mieć te polimorfizmy oczywiście one mają różnego rodzaju nasilenie W skrajnych przypadkach to ciężko ciężko jest funkcjonować bez jakiejś mocniejszej suplementacji ale to będzie kolejny odcinek o tym właśnie dlatego badanie poziomu witaminy B9 i B12 jest takie ważne Dodajmy sobie jeszcze że kwas foliowy jeśli chodzi o suplementację znowu najlepiej oczywiście pokrywać to zapotrzebowanie z diety natomiast kwas foliowy jeśli chodzi o suplementację jest dużo gorszy od metylofolian metylofolian jest w stanie ładnie przechodzić przez barierę krew mózg i tym samym będzie mieć jeśli chodzi o badania interwencyjne dużo lepsze oddziaływanie na poprawę funkcjonowania w Stanach depresyjnych czy zaburzeniach tlenkowych tutaj przy przytoczę jeśli chodzi o te dowody interwencyjne badanie randomizowane podwójnie zaślepione gdzie osobom z depresją właśnie podawano metylofolian i uzyskano znaczną znaczącą poprawę stanu psychicznego pacjentów warto to podkreślić coś tak głupiego tak czy głupio prostego jak po prostu witamina B9 w postaci tego metylofolian było znacząco w stanie poprawić funkcjonowanie takich pacjentów Nie zawsze trzeba walić mocnymi lekami czasami warto skupić się na absolutnych podstawach tak jeśli wiemy że różnego rodzaju substancje odżywcze będą odpowiedzialne między innymi za produkcję tych neurotransmiterów to może warto się upewnić czy rzeczywiście poziom tych składników odżywczych jest wystarczająco wysoki żeby był w stanie produkować odpowiednią w organizmie odpowiednią ilość tych neurotransmiterów jak właśnie choćby dopamina i serotonina warto jeszcze powiedzieć parę słów o metylacji ponieważ ja rzucałem tym terminem i wydaje mi się że warto wytłumaczyć przynajmniej pokrótce Co to jest więc metylacja DNA Jest procesem który będzie regulować ekspresję genów ekspresję czyli aktywność Innymi słowy może włączać albo wyłączać różnego rodzaju geny w zależności od tego jak ta metylacja działa proces metylacji upośledzenie tego procesu metylacji jest jednym na przykład z takich dział bardzo ładnie ustatkowany czy określonych mechanizmów które przyczyniają się do powstawania nowotworów między innymi to jako ciekawostkę nie wiemy dokładnie ponieważ takie rzeczy strasznie ciężko zbadać ile genów Reguluje proces metylacji Natomiast te szacunki ogólne to jest 20 do 25 000 genów Czyli można powiedzieć w porywie do 1/4 całej naszej puli genetycznej dlatego właśnie to się może wydawać o to po prostu jest witamina B9 Czy witamina B12 czy też w mniejszym stopniu bo witamina B9 i B12 robią główną robotę jeśli chodzi o metac ale też te inne witaminy B2 B4 B6 może wydawać się właśnie że to jest są tylko jakieś te tam witaminy one będą regulować koniec końców właśnie do 1/4 ekspresji całej naszej puli genetycznej to nie są tylko po prostu jakieś witaminki więc ja po prostu jak słyszę czasami psychiatrzy się negatywnie wypowiadają na ten temat że tak nie leki to są fantastyczne ale to głupia witamina B12 B9 są jakieś holistyczne wymysły to po prostu czacha wybucha to niestety bardziej bardziej ze złości niż czegokolwiek innego punkt czwarty jeśli chodzi o diagnostykę i punkt zamykający jednocześnie te główne przyczyny anemii to jest właśnie anemia z powodu niedoboru żelaza żelaza ponownie można to odczytać z morfologii jeśli będą występować niedobory natomiast warto po prostu Jeśli ktoś chce mieć precyzyjniejsze informacje precyzyjny wynik War to zrobić badanie żelaza i jednocześnie z tym badanie fery tyny ponieważ Żeby było śmiesznie różnego rodzaju symptomy niedoboru żelaza mogą występować w momencie w którym poziom fery będzie mniejszy niż 20 mg na dcit nawet przy normalnym poziomie żelaza ten poziom ferrytyny bym powiedział jest praktycznie zawsze niezbędny żeby upewnić się że kłopot występuje albo nie występuje czy przynajmniej ustalić jakieś prawdopodobieństwo tych stanów natomiast samo żelazo Kolejna rzecz która jest pięknie pokazana naprawdę w dziesiątkach O nie nie przesadzam nie wiem czy dziesiątkach ale naw No w całym mnóstwie badań epidemiologicznych że niedobory żelaza będą przyczyniać się do powstawania stanów depresyjnych i innych zaburzeń psychicznych co jest szczególnie ważne ogólnie jeśli chodzi o próbowałem znaleźć jakieś dane Jak wygląda poziom żelaza jeśli chodzi o społeczeństwo i Szacuje się że do 33 proc osób w społeczeństwie może cierpieć na niedobory żelaza głównie będzie się to tyczyło kobiet kobiety dużo dużo częściej będą cierpieć na na anemię z dowolnego powodu To jest dla mnie zawsze fascynująca korelacja dużo więcej kobiet w porównaniu do mężczyzn cierpi również na na stany depresyjne na depresję natomiast właśnie jeśli chodzi o tą anemię z powodu niedoboru żelaza Dużo częściej występuje ogólnie u kobiet między innymi właśnie z powodu preferencji dietetycznych Nazwijmy to A jeśli chodzi o ciążę Widziałem gdzieś tam statystykę że do 45 proc Kobiet nawet będzie cierpieć na anemię z powodu niedoboru żelaza w tym stanie pomijam to że że comiesięczne krwawienia miesięczne mogą bardzo bardzo mocno obniżać poziom żelaza więc to jest kolejny taki bardzo bardzo ważny powód Jakie mechanizmy za tym stoją jak w przypadku dowolnej substancji odżywczej i tych mechanizmów jest mnóstwo i tak naprawdę Pewnie jeszcze więcej będzie odkrytych w przyszłości ale ponownie możemy wymienić klasyki żelazo będzie brał udział w syntezie dopaminy i serotoniny samo żelazo będzie jednym z takich absolutnie niezbędnych substratów do syntezy DNA dodatkowo do produkcji tych naszej głównej waluty energetyczne cząsteczek ATP a bez tych cząsteczek mitochondria nie są w stanie funkcjonować jeśli mitochondria nie są w stanie funkcjonować optymalnie to produkcja praktycznie dowolnej rzeczy w ciele będzie zaburzona stąd między innymi jest kłopot potem z syntezą dopaminy i serotoniny co jeszcze że razu będzie odpowiadać za produkcję mieliny więc tej naszej izolacji jeśli chodzi o nerwy bez tego produkcja czy przesył sygnałów tych elektrycznych między synapsami jest zaburzona Czyli znowu zaczyna się po prostu zaburzenie funkcjonowania mózgu jeszcze wspomnę zaraz jak to może się nawet dosyć hardkorowo objawiać co jeszcze będzie ciekawego będzie wpływać na zaburzenie funkcjonowania układu odpornościowego więc może prowadzić do stanów zapalnych i tutaj znowu wracamy do pierwszego punktu z naszej diagnostyki jak stany zapalne będą wpływać na depresję czy przyczynianie się do niej czy wywoływanie dodatkowo Będzie funkcjonować na całą taką jedną z głównych osi ppa czyli podwzgórze przysadka nadnercza w sensie PPN n wza czyli właśnie tej osi która będzie odpowiedzialna za produkcję między innymi hormonów stresu i regulację produkcji hormonów stresu znowu w przypadku niedoborów żelaza ta cała oś PPN będzie zaburzona dodatkowo żelaz będzie przyczyniać się do neuroplastyczności itd itp Jak widać żelazo jest bardzo bardzo ważne jeśli chodzi o funkcjonowanie praktycznie dowolnej dowolnego mechanizmu w ciele już pomijam oczywiście transport tlenu tak w momencie w którym nie będzie dopływu tlenu dostatecznego do wielu tkanek też będziemy zaburzać produkcję energii szczególnie już przy cięższych niedoborach żelaza zaczynają się pojawiać naprawdę ciekawe zaburzenia psychiczne jednym z nich jest zespół tak zwanego spaczonego łaknienia chociaż ja go Wolę pod ładną nazwą pika jak od Pikachu bo w zespole pika ludzie właśnie przede wszystkim mocnym niedoborem żelaza mocną anemią spowodowaną niedoborem żelaza ale też cynku często będą konsumować rzeczy stąd jest zespół spaczonego łaknienia których konsumować nie powinni mamy różnego rodzaju jakby pod dziedziny tego zespołu pika mamy geofabrik ofab czyli jedzenie wydziel z własnego nowa mamy chalabi czyli jedzenie szkła jeszcze są różnego rodzaju inne pod dziedziny z tej moje działki trychologicznej fascynująca jest trichofagia czyli jedzenie najczęściej własnych włosów może być to czasami jedzenie wełna jest też jedzenie na przykład surowego ryżu czy skrobi jest wiele wiele pod dziedziny generalnie jeśli widać że osoba spożywa o i oczywiście klasyk spożywanie lodu w znacznej ilości nie tylko Lodu bardzo zimnych napoi to jest też absolutny klasyk jeśli chodzi o anemię właśnie na tlenie doboru żelaza więc jeśli po prostu zauważy się coś takiego u dow dowolnego pacjenta z miejsca po prostu zrobi diagnostykę żeby zobaczyć jak jest źle i wdrażać leczenie i oczywiście bez wyjątku eliminacja niedoborów żelaza będzie prowadziła do znacznej poprawy stanu psychicznego pacjenta łącznie nawet z całkowitym wyleczeniem bo i to się zdarza przechodząc dalej niedobory witaminy D kolejny absolutny absolutny klasyk oile na przykład właśnie te wcześniejsze niedobory przede wszystkim niedobory żelaza i B12 właśnie często są motywowane dietą po prostu Ludzie mają kiepską dietę unikają produktów od zwierzęcych Tak wiadomo że żelazo hemowe które znajduje się właśnie w produktach zwierzęcych jest dużo lepiej przyswajalne niż żelazo niehemowe to ciężko żeby te niedobory No właśnie nie występowały natomiast witamina D jeśli chodzi o częstotliwość występowania niedoboru witaminy D to jest absolutny odjazd to jest absolutny odjazd bo Szacuje się że w zależności od regionu te niedobory mogą tyczyć się 88 do 90 proc społeczeństwa bo nikt nie chce wychodzić na dwór jesteśmy już tak przykuci do do komputerów naszego wygodnego stylu życia już pomijając to że no nawet nie zawsze musi być wygodne tak wstajemy rano jedziemy do pracy siedzimy w pomieszczeniu jakimś przez bwi godzin jak wychodzimy to już nie ma słońca szczególnie bym powiedział bardziej intensywnego słońca które będzie promować syntezę witaminy D między 11 a 13 większość osób nawet nie wie że w Polsce że powinno suplementować witaminę D bo No właśnie nawet jeśli ktoś jest ciut bardziej aktywny i wychodzi na to słońce to to słońce u nas nie jest często wystarczające czy nie spędzamy wystarczająco dużo czasu żeby ten poziom witaminy D był odpowiedni oczywiście całym osobnym tematem który jestem pewien Wielu z was wie Są absolutnie nienormalne zaniżone normy tego co jest normalnym poziomem witaminy D tak długo jak jesteśmy już w okolicy 30 mg na decylitr to wszystko jest okej Tak już twój poziom witaminy jest taki broń Boże nie podwyższ bo jeszcze coś ci się stanie pomijając to że po prostu poziomy toksyczne witaminy D to jest najczęściej 150 i szczególnie od 200 mg na decyl więc wielokrotnie wyżej o ile tamte rzeczywiście występują często witamina D występuje cholernie często z braku lepszego słowa słyszałem fantastyczne anegdotki między innymi oczywiście w komentarzach to się dopiero na przykład filmiku o diagnostyce czegoś tam pisał że właśnie też czuł się źle Generalnie w ogóle nie miał energii i tak dalej I jak sam zrobił w końcu badania to okazało się że poziom witaminy D wynosił 6 mg na Dec poziom witaminy B12 był cholernie niski Jak można się dobrze czuć jak można dobrze funkcjonować z takimi poziomami odpowiedź Oczywiście jest nie można Jakie mechanizmy stoją za witaminą D jak zawsze całe mnóstwo klasyki będzie to synteza dopaminy będzie to synteza serotoninę witamina D dosyć mocno będzie kontrolować między nimi mechanizmy proliferacji komórek czyli rozmnażania się apoptozy a więc zaprogramowanej śmierci czy inimi słowy to co ma się rozmnażać kiedy witamina D jest na optymalnym poziomie będzie się rozmnażać to co ma umrzeć będzie umierać Jeśli ta witamina D będzie na odpowiednim poziomie Jedna z takich najciekawszych rzeczy Moim zdaniem Chyba rzadko niej się słyszy jest to że receptory witaminy D są na potęgę obecne w komórkach układu odpornościowego chodzi o przede wszystkim o tak zwan krwinki białe czyli będzie to będą to monocyty będą to na przykład makrofagi będą to limfocyty tutaj warto wspomnieć że no właśnie regulacja witamina D będzie regulanty układu odpornościowego i często ta regulacja będzie polegać na immunosupresji czy Innymi słowy Na ograniczaniu aktywności układu odpornościowego jeśli witamina D jest na niskim poziomie to praktycznie dowolna choroba autoimmunologiczna będzie miała zaostrzony przebieg albo właśnie może się z czasem pojawić są takie potenc hipotezy i moim zdaniem absolutnie uzasadnione Szczególnie jeśli tutaj kolejna jakaś ciekawostka ale mam nadzieję że mi wybaczycie stąd wiele osób zauważa że na przykład jeśli ma łuszczycę albo różnego rodzaju zaburzenia czy choroby skóry i po przebywa trochę na słońcu to jest o to jest wygląda dużo lepiej tak m choćby trąd i teraz pytanie jest czy czy rzeczywiście to jest głupia obserwacja czy czy to jest mechanizm jest to mechanizm między innymi już PEM to że same promienie ultrafioletowe są immunosupresyjne można sobie kupić takie specjalnie specjalne lampy które będą wydzierać właśnie światło owe czyli właśnie światło ultrafioletowe o określonej długości to jest chyba 307 czy 308 nanometrów Jeśli mnie pamięć nie myi I to też powoduje immunosupresję tych stanów zapalnych w skórze czyli te różnego rodzaju właśnie komórki układu odpornościowego są mniej aktywne i będą nie będą doprowadzać do stanów zapalnych starą częstotliwością jak zwyczajnie co jeszcze czyli Innymi słowy będzie mieć regulację tutaj funkcji układu od owego będzie mniej stanów zapalnych czyli Innymi słowy ciało będzie mniej atakować siebie Nawet kiedy nie ma powodu dodatkowo co będzie Meli sama witamina D forma aktywna witaminy D czyli kalcytriol ma działanie antydepresyjne jak pokazują badania żeby było śmieszne witamina D również będzie działać pokazywano to między innymi na modelach gryzonii jako inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny Czyli sama witamina D można powiedzieć czy może tak te leki inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny są poniekąd kalkami tego co robi witamina D witamina D również na potęgę będzie brać udział w produkcji i też uwalnianiu różnego rodzaju czynników neurotroficzny takie takich jak jak choćby bdnf Gdzie znowu mamy już tonę badań absolutną tonę badań ja sam chyba mam mus się być w bazie minimum parę dziesiąt które pokazują jak mocno serotonina jest powiązana z produkcją tego czynniku neurotroficzne pochodzenia mózgowego bdn f i właśnie że sam BD dnf jest w stanie być markerem potencjalnie występowania depresji czyli osoby z depresją różnego rodzaju właśnie też zaburzeniami lękowymi wykazują dużo mniejszą produkcję tego czynnika bdnf Jak zawsze nie może zabraknąć badań interwencyjnych w jednej z metaanaliz więc badania które podsumowuje dorobek naukowy Innych badań Czy można powiedzieć to co odkryto w innych badaniach pokazało że na 13 takich badań interwencyjnych w 12 suplementacja witaminą D pomogła łagodzić stany depresyjne Ja również słyszałem od znajomej psychoterapeutki że miała pacjenta u którego można powiedzieć cała depresja wszystkie różnego rodzaju kłopoty przeszły po właśnie zwykłej suplementacji witaminą D więc przynajmniej jeśli chodzi o doniesienia anegdotyczne widziałem takie rzeczy że rzeczy czy słyszałem o takich rzeczach że sama suplementacja mogła pomóc i tutaj jestem oczywiście ciekawy jeśli miałeś podobne doświadczenia albo przeciwne tak że suplementacja czy eliminacja danych niedoborów żywieniowych ci pomogła to z chęcią bym o tym usłyszał jestem pewien żeż też bo znowu jakby zawsze mówię tworzymy kolektywnie między innymi też taką wiedzę to jakby doniesienia od kogoś anegdoty medyczne tak zwane są bardzo ważne przynajmniej osobiście Uwielbiam je czytać kolejny już punkt chyba już piąty jeśli chodzi o naszą listę diagnostyczną to niedobory magnezu boia znowu jeśli chodzi o moje doświadczenie absolutny klasyk i tutaj tutaj zacznę tym razem od diagnostyki oczywiście może Tak jeśli chodzi o epidemiologie całe mnóstwo badań mamy które pokazują właśnie znowu powiązanie niedoborów magnezu z występowaniem depresji Natomiast jeśli chodzi o diagnostykę już wielokrotnie poruszałem ten temat ale muszę oczywiście i tutaj o tym powiedzieć że bardzo ciężko jest diagnozować niedobory magnezu bo magnez czy występowanie magnezu w krwi to jest mniej więcej 1 proc całego składowiska naszego magnezu w organizmie to znaczy 99 proc magnezu jest w tkankach Czyli jeśli zrobisz sobie badanie z krwi istnieje olbrzymia olbrzymia szansa że będziesz mieć normalny poziom Czemu Bo przypominam jeśli chodzi o różnego rodzaju jony y on będą używane do takiego bieżącego funkcjonowania organizmu jeśli ktoś miałby rzeczywiście Obniżony poziom magnezu to będzie odczuwać na pę całem mnóstwo różnego rodzaju symptomów przede wszystkim neurologicznych wcale nie zdarza się to często oczywiście nie wiem Mamy takie powiedzmy bardziej klasyczne przykłady jak choćby tężyczka gdzie może to występować natomiast stricte pójście jeśli ktoś pójdzie czy pójdziesz do laboratorium i stwierdzisz o dobra to zrobiłem badanie magnezu jest w normie absolutnie nie musi to znaczyć że poziom magnezu jest rzeczywiście w normie 4 właśnie 5 proc jeśli nie pę cmy i magnezu występuje w kościach reszta w różnego rodzaju innych tkankach teraz gleby są tak wyjałowione że poziom magnezu choćby w roślinach jest pardesi procent niższy niż był jeszcze parę zesi lat temu oczywiście potem takie roślin są podawane zwierzaczkom i okazuje się że zwierzaczki też mają dużo mniej magnezu i różnego rodzaju produkty od zwierzęce jak choćby nabiał niż tak jak miały wcześniej potem mamy różnego rodzaju stresory które będą obniżać poziom magnezu i nagle się okazuje że olbrzymia część uważam olbrzymia część populacji może mieć potencjalne niedobory Sub kliniczne i nawet o tym nie wiedzieć Ja pamiętam że to już mogło być 7 i lat temu może nawet więcej ale doświadczyłem dokładnie tego w sensie stwierdziłem okej dobra Chyba zacznę suplementować Nie wydaje mi się żeby miał jakieś specjalne kłopoty jeśli chodzi o magnez ale zacznę okazało się nagle że zacząłem zasypiać to jest trwało chyba jakieś tam nie wiem z dwa tygodnie już ciężko to spamiętać tkanki się wysycić magnezem ale po suplementacji zwykłym cytryniany magnezu nagle się okazało że takie Miałem kłopoty z zaśnięciem mimo że czułem że jestem mega zę bo mnóstwo co robiłem danego dnia nie byłem w stanie zasnąć po prostu leżałem po angielsku małem takie Sienie tired but wired czyli człowiek jest taki nabuzowany ale zmęczony i mimo że jest zmęczony to i tak nie może zasnąć była kwestia właśnie m tych powiedzmy dwóch tygodni i nagle zacząłem zasypiać jak dziecko nle w ogóle Zacząłem Zacząłem odczuwać mniej stresu więc i to jest doświadczenie też całego mnóstwa osób z którymi współpracowałem więc często będzie tak że Dopóki nie spróbujesz suplementacji to ciężko będzie stwierdzić i dlatego to jest taki jeden z głównych powodów dla których akurat suplementację magnez polecam praktycznie dowolnej osobie bo poza po prostu no sraczką jest bardzo niewiele efektów ubocznych które można odczuć jakimś tam wyjątkiem Oczywiście są osoby które biorą jeśli chodzi o choroby układu sercowego naczyniowego będą brały inhibitory kanałów wapniowych ponieważ sam magnez działa jest antagonistą wapnia więc magnez będzie wzmacniać działanie tych leków po suplementacji magnezem Jeśli bierze się takie leki choćby w rapami może się okazać że że poziom ciśnienia samo ciśnienie może spaść zbyt mocno więc warto oczywiście kontrolować takie rzeczy jak z każdą suplementację warto sobie wygooglować potencjalne efekty uboczne interakcje żeby być pewnym że bierze się coś co nie zaszkodzi nam jeśli chodzi o mechanizmy pokrótce magnez będzie odpowiedzialny ponownie za działanie receptorów serotoniny za samą syntezę serotoniny za produkcję cząsteczek ATP a więc Innymi słowy funkcjonowanie mitochondriów za neuroplastyczność mózgu moim zdaniem Jedna z takich najciekawszych znowu jakiś tam tam ukrytych rzeczy jeśli chodzi o mechanizmy poprzez jakie magnez będzie działać na funkcjonowanie przede wszystkim mózgu jest regulacja receptorów nmda te receptory nmda to są takie główne receptory niejedyne oczywiście ale główny receptor glutaminianu magnez będzie działać jako jako poniekąd inhibitor tych receptorów to znaczy że mniej między nmi glutaminianu będzie przyłączać się do tych receptorów i Dlaczego to jest takie ważne w momencie w którym te receptory są zbyt pobudzane będzie dochodzić do nadmiernej aktywizacji komórek układu odpornościowego przede wszystkim w mózgu Innymi słowy będzie zaburzony cały proces neuroplastyczności wspominałem o tym jeśli chodzi o alkohol że w przypadku nadmiernej konsumpcji alkoholu będzie dochodzić do tak zwanej ekscytotoksyczność będzie polegała Właśnie na tym że zbyt dużo glutaminianu będzie produkowanego ten glutaminian będzie przyłączać się do tych receptorów on te receptory z kolei będą sprawiać że komórki glej Czy mikrogleju w mózgu będą zbytnio pobudzane i to one będą ponieważ to są komórki fagocytujące będą zjadać różnego rodzaju połączenia mózg będzie zbyt zbyt pobudzony stąd jest jakby ekscytotoksyczność to jest fascynujące pobudzenie nadmierne pobudzenie tych receptorów po zapominając jakby różnego rodzaju używki też będzie występować w momencie w którym będzie spożywana większa ilość węglowodanów Dlatego teraz po prostu szczególnie ostatnie lata jest Zalew różnych rodzaju badań które pokazują że diety ketogeniczne są w stanie śnie nawet samodzielnie leczyć różnego rodzaju ciężkie zaburzenia psychiczne wiadomo że nie działa to u każdej osoby ale właśnie na dietach ketogenicznych pobudzenie tych receptorów m nmda jest dużo niższe magnez jest może być tutaj częścią tej terapii ponieważ będzie działać jeszcze raz jako inhibitor tych receptorów więc absolutnie fascynujące rzeczy no i oczywiście jak zawsze jeśli chodzi o badania interwencyjne mam mamy tego było badanie na gryzoniach u których sztucznie Obniżono poziom magnezu wywołano depresję a następnie tą depresję leczono przy przy pomocy antydepresantów bo to takie ciekawe zademonstrowanie nawet jeśli na na modele gryzoni tego jak właśnie obniżenie poziomu magnezu może działać ostatnia wzmianka już nie tak szeroka jak jak tych innych niedoborów składników odżywczych czyli punkt szósty to niedobory cynku No niedobory cynku jeśli chodzi o społeczeństwo są bym powiedział już dosyć mocno rozpowszechnione głównym źródłem dobrze przyswajane cynku są znowu produkty zwierzęce wiem że często się słyszy o taka orzech jakie to jest tyra tyra cynku na przykład Przypominam że również w produktach roślinnych jest całe mnóstwo antyskażeniowe tego cynku jeśli chodzi o No właśnie spożywanie cynku z pokarmu na pewno produkty zwierzęce na przykład takie jak klasyk wołowina Są absolutnie niezastąpione jeśli chodzi o badania epidemiczne znowu mamy mamy jest mnóstwo mamy całe metaanalizy które analizują właśnie niedobory cynku tak samo jak z magnezem w chodzenie sztucznie w modelach gryzonii niedoborów cynku będzie prowadzić do wywoływania stanów depresyjnych które można potem odwrócić ponowną suplementację i nie powinno to dziwić cynk będzie odpowiedzialny za funkcjonowanie ponad 1000 czynników transkrypcyjnych ponad 300 klas różnego rodzaju enzymów i wiadomo że również właśnie W populacji w populacjach ludzkich osób na przykład też z różnego rodzaju zaburzeniami psychicznymi powiedział klasycznie będą występować niedobory cynku cynk oczywiście też będzie odpowiedzialny między innymi za syntezę testosteronu testosteron będzie odpowiedzialny za produkcję między innymi cząsteczek ATP syntezę białek w organizmie na przykład u Panów też będzie to bardzo zauważalne No i oczywiście też mamy całe mnóstwo badań które pokazują że choćby właśnie suplementacja cynku na przykład jest takie było badanie dzia suplementacja jednocześnie cynku i żelaza była w stanie bardzo mocno złagodzić symptomy depresyjne u kobiet w wieku przedmenopauzalnym więc cynk jak najbardziej zasługuje na miejsce tutaj Oczywiście że było jasne Jeśli przesiedli się inne potencjalne niedobory to można jakieś tam małe honorowe zmianki rzucić jeśli chodzi o o kwasy omega3 że też mogą potencjalnie pomóc iś suplementacja właśnie tymi innymi witaminami metują cymi jak B2 B4 B6 Natomiast te niedobory które so omówiliśmy które zaraz podsumuję są absolutnym klasykiem pomijając różnego rodzaju powiązania między nmi Tak wiadomo że nie można wyprodukować optymalnej ilości właśnie aktywnej formy witaminy D kalcytriolu bez optymalnego poziomu dlatego też niektóre osoby często Jeśli suplementu ją witaminę D i widać że ten poziom nie rośnie to jest panika i zaczynają jeszcze więcej tej witaminy D brać Co jest Można powiedzieć no dosyć bezsensowne mówiąc biochemicznie ponieważ to znaczy że problem może być potencjalnie z magnezem Przypominając oczywiście że może być innej natury mogą być kłopoty z miejscami gdzie witamina D jest przekształcana właśnie w formy aktywne czyli choćby nerki i wątroba Na koniec jeszcze warto wspomnieć o przeciwieństwie niedoborów czyli przeł danym składnikiem odżywczym w literaturze oczywiście będziemy mieć całe mnóstwo wzmianek że przeładowanie żelazem będzie również przycie do depresji już pomijam inne symptomy bo nie o tym mówimy mówimy mówiąc szerzej o zaburzeniach psychicznych więc jeśli ktoś ma przeładowanie żelazem też jak najbardziej mogą pojawić się te stany Jeśli ktoś ma nadmierne wchłanianie wapnia spowodowane właśnie choćby zbyt wysokim poziomem witaminy D również mogą się to pojawić Jeśli ktoś spożywa zbyt dużo cenu znowu mogą mogą pojawić się takie zaburzenia depresyjne to samo może się pojawić choćby przy nadmiarze witaminy B6 B9 i B12 nadmiary najczęściej oczywiście powodowane w 99 proc przypadków przez nadmierną suplementację będą powodowały obniżenie pyi betainy już nie będę się tutaj wdawać szczegóły ale zwiększanie produkcji noradrenaliny ogólnie detoksyfit podczas te detoksyfit zauważyłem że mnóstwo osób mówiłem to właśnie w odcinku a propos suplementacji Frankensteina więc nocn nowego brania tony suplementów bo one mają antyoksydanty jest to absolutnie głupi pomysł suplementacja musi być ukierunkowana robiona przez osobę która po prostu wie co robi jeś i ktoś po prostu stwierdzi o to chyba mi brakuje tego i waj na potęgę To jest coś co obciąża organizm to nie jest coś co że po prostu organizm się tego pozbędzie hu bez problemu wysika I nic go to nie kosztuje usuwanie nadmiaru składników odżywczych jest jak najbardziej stresorem dla organizmu i może być mocnym stresorem A jeśli nie będzie ich w stanie usunąć ja choćby przy suplementacji witaminą B12 Przypominam że jest to jedyna czy taka Główna witamina z grupy B która jest akurat magazynowana wbrew temu co się mówi jest magazynowana w wątrobie więc można się przeładować jak najbardziej tym i doświadczać między innymi skutków ubocznych w postaci zaburzeń No właśnie stanu psychicznego okej czas na podsumowanie Po pierwsze Pierwszym krokiem takim diagnostycznym powinno być u osób z depresją różnego rodzaju zaburzeniami lękowymi czy innymi też kłopotami psychicznymi stwierdzenie Czy występują stany zapalne też ja w innym w innych wywiadach między innymi u Dawida straszaka mówiłem że leki antydepresyjne patrząc na badania całe mnóstwo badań mają bardzo niską skuteczność Im wyższy stan zapalny eliminacja stanu zapalnego automatycznie zaczyna zwiększać szanse że leki jeśli już pacjent bierze takie leki zadziałają często jeśli mamy te właśnie depresje lekooporne to będzie wynikać z tego że po prostu organizm nie jest mówiąc ogólnie w homeostazie więc sprawdzamy czy występują stany zapalne i szczególnie czy występują stany zapalne układu pokarmowego i wtedy robimy diagnostykę i je eliminujemy właśnie jako część również terapii przeciw czy antydepresyjnej potem będziemy mieć niedobory witamin czyli przede wszystkim niedobory witaminy B9 i niedobory witaminy B12 i anemia do której będą te niedobory prowadzić kolejna Trójca to są niedobory minerałów niedobory magnezu niedobory cynku oraz niedobory żelaza jak mówiłem wcześniej honorowe wzmianki to są jakieś tam witaminę B2 B4 B6 czy kwasem omega3 natomiast No bym powiedział na pewno jest to dużo dużo mniejsza rola tych niedoborów w rozbijaniu się czy przyczynianie się do depresji niż te główne niedobory które sobie szczegółowo omawialiśmy warto pamiętać że przeładowanie składnikami odżywczymi szczególnie przeładowanie na przykład witaminą B6 B9 B12 Czyli znowu te te witaminy metylu jących które są dawcami grup metylowych mogą się do tego wszystkiego przyczynić również przeładowanie żelazem przeładowanie wapniem czy przeładowanie selenem gdzie również Przypominam że przeładowanie żelazem pomijając hemochromatozę jest absolutnym klasykiem jeśli chodzi o choroby metaboliczne mechanizm który będzie dotyczyć takiego hormonu hepcydyny który występuje w wątrobie omawiał gdzieś tam w pierwszych filmikach na kanale Tak zwan mój tryptyk o żelazie hu kolejny długi odcinek ale mam nadzieję że pomoże Tobie pomoże twoim bliskim jeśli jesteś specjalistą który zajmuje się takimi rzeczami że pomoże również tobie w pracy oczywiście jak zawsze Wszystkie obserwacje uwagi anegdoty medyczne są są m widziane tak żebyśmy mogli wzajemnie wzbogacać się wiedzą Dzięki serdecznie za wysłuchanie odcinka i polecam swoje flagowe kursy Expert incubator czyli tak zwana Polska Kuźnia ekspertów gdzie pokazuje Jak opanować dowolną dziedzinę od a do z samodzielnie jak zapamiętywać Jak tworzyć rozumienie jak wdrażać rozwiązania testować je tworzyć pętle informacji zwrotnej kurs laps czyli laboratoria językowe gdzie pokazuje jak samodzielnie nauczyć się dowolnego języka od a do z między innymi ze wsparciem sztucznej inteligencji i moim wsparciem bo również udzielam pomocy jeśli ktoś jej potrzebuje kurs o Jeden włos za daleko gdzie pokazuje jak zatrzymać i odwracać łysienie androgenowe telogenowe wypadanie włosów ale również jak przy okazji leczyć różnego rodzaju popularne schorzenia skóry głowy jak choćby łupiez jak zawsze trzy piosenki rockowe przypięte w pierwszym komentarzu jeśli właśnie interesują cię języki obce pamięć to po rozwinięciu opisu Jest link do mojego newslettera można się tam zapisać i tam wysyłam artykuły na temat języków pamięci czasami na temat analizy badań naukowych wszystkie badania które opisywałem a jest tego Cała tona polecam oczywiście się się w nie wczytać będą pod Muzyką w pierwszym komentarzu bo jest ich tyle że nie zmieszczą się za Chiny po opisie i na koniec Właśnie Jeśli interesują cię te wszystkie informacje które wymieniłem W tym filmiku to polecam ściągnąć je w postaci fiszek i ten taki bonus jest dostępny dla patronów kanału można właśnie ściągnąć gotowe fiszki ze wszystkimi informacjami z tego filmiku i ostatnich 70 czy 80 filmików i można szybko zacząć je przyswajać również do patronów jest dostępne forum Gdzie jest sekcja badanie tygodnia gdzie raz w tygodniu opisuje najciekawsze badanie wraz z omówieniem danego badania oraz sekcja z pytaniami Jeśli ktoś chce mi tam zadać pytanie i zwiększyć szansę po prostu że będę odpowiadał czy bardziej szczegółowo odpowiadał to również jest to miejsce dla takich osób Dzięki serdeczne za wysłuchanie tego wywiadu i proszę wywiadu tego filmiku i do zobaczenia w następnym